Κατάργηση απόφασης για μεμονωμένες νομιμοποιήσεις λαθρομεταναστών ~ Αντισυνταγματικός ο νόμος περί ιθαγένειας

Για την υλοποίηση της δέσμευσης αυτής, ο υπουργός Εσωτερικών με απόφασή του που υπεγράφη χθες, καταργεί προηγούμενη απόφαση του 2009 επί υπουργίας Προκόπη Παυλόπουλου με την οποία, οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν προβεί στην εξατομικευμένη νομιμοποίηση δεκαπέντε αλλοδαπών, ως επί το πλείστον μαροκινής ιθαγενείας, που είχαν εισέλθει και διέμεναν παράνομα στη χώρα και συγκεκριμένα στα Χανιά.

«Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να προχωρήσει σε άκριτες νομιμοποιήσεις, είτε μαζικές είτε και μεμονωμένες, όπως άλλωστε δεν έχει προχωρήσει σε καμία τέτοια νομιμοποίηση κατά τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες», επαναλαμβάνεται ακόμη μια φορά από το υπουργείο Εσωτερικών.

Για την υλοποίηση της δέσμευσης αυτής, ο υπουργός Εσωτερικών με απόφασή του που υπεγράφη σήμερα, καταργεί προηγούμενη απόφαση του 2009 επί υπουργίας Προκόπη Παυλόπουλου με την οποία, οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν προβεί στην εξατομικευμένη νομιμοποίηση δεκαπέντε αλλοδαπών, ως επί το πλείστον μαροκινής ιθαγενείας, που είχαν εισέλθει και διέμεναν παράνομα στη χώρα και συγκεκριμένα στα Χανιά.


ΣτΕ: Αντισυνταγματικός ο νόμος περί ιθαγένειας

Αντισυνταγματικό έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας τον νόμο Ραγκούση για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι σε αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, μόνο για τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές.

Ειδικότερα η επταμελής σύνθεση του Δ' τμήματος του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου, έκρινε ότι ο νόμος 3838/2010 που προβλέπει την ιθαγενοποίηση των αλλοδαπών που διαμένουν στη χώρα μας είναι αντισυνταγματικός, καθώς το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι κατά τις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές έχουν μόνο οι Έλληνες πολίτες.


Για το λόγο αυτό παρέπεμψε το όλο αυτό "καυτό" ζήτημα προς οριστική κρίση στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.

Σύμφωνα πάντως με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους που καταρτίστηκαν για τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές εγγράφηκαν 12.762 από το σύνολο των 190.000 αλλοδαπών και ομογενών, που ζουν νόμιμα και μακροχρόνια (τουλάχιστον για πέντε συνεχόμενα έτη) στην Ελλάδα.

Από αυτούς, οι 2.665 είναι ομογενείς και οι 10.097 άλλης εθνικότητας. Οι 12.762 νέοι ψηφοφόροι αποτελούν το 0,0035% (!) του εκλογικού σώματος.

Από την ψήφιση του νόμου 3838/2010 για την απόδοση ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν στη χώρα μας αλλά και σε όσους ομογενείς και μετανάστες καλύπτουν τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος έχουν γίνει οι παρακάτω αιτήσεις:

Λόγω γέννησης στη χώρα ή φοίτησης σε ελληνικό σχολείο έγιναν 2.478 αιτήσεις και έχουν εκδοθεί 278 θετικές αποφάσεις

Για πολιτογραφήσεις ομογενών έχουν γίνει 4.454 αιτήσεις και έχουν εκδοθεί 1.077 θετικές αποφάσεις

Για πολιτογραφήσεις μεταναστών άλλων εθνικοτήτων έχουν γίνει 2.394 αιτήσεις για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί καμία θετική απόφαση


Το σκεπτικό της απόφασης

Αναλυτικότερα, το Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρόεδρο τον Σωτ. Ρίζος και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ε. Αντωνόπουλο, υπογραμμίζει στην υπ΄ αριθμ. 350/2011 απόφασή ότι τόσο η άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν όσο και η άσκηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι για την ανάδειξη των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης «επιφυλάσσεται μόνο στους Έλληνες πολίτες και δεν μπορεί να επεκταθεί και στους μη έχοντες την ιδιότητα αυτή, χωρίς αναθεώρηση της σχετικής διατάξεως του Συντάγματος».

Κατά συνέπεια οι ρυθμίσεις των άρθρων 14 έως 21 του Ν. 3838/2010 «είναι ανίσχυρες» ως αντίθετες προς τα άρθρα 1, 52 και 102 του Συντάγματος, προσθέτει το ΣτΕ.

Ακόμη, σημειώνεται στη δικαστική απόφαση ότι οι εκλογές για την ανάδειξη αιρετών οργάνων των ΟΤΑ έχουν «καθαρά πολιτικό χαρακτήρα εν όψει των αρμοδιοτήτων που ασκούν οι οργανισμοί αυτοί, αλλά και διότι η εκλογή αυτή ανάγεται στην πολιτική ζωή της χώρας γενικώς».

Εξάλλου, συνεχίζουν οι δικαστές, «η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελεί λειτούργημα απαραίτητο για την πραγμάτωση της λαϊκής κυριαρχίας, ως τοιαύτης νοουμένης της ασκούμενης από το λαό ως εκλογικό σώμα απαρτιζόμενο μόνο από τους έχοντες δικαίωμα ψήφου Έλληνες πολίτες».

Παράλληλα, οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι τα άρθρα 1Α και 24 του Ν. 3838/2010 είναι αντίθετα σε πλειάδα άρθρων του Συντάγματος (άρθρα 1, 4, 21, 25 και 108) εφόσον δεν προβλέπεται από αυτά «διαδικασία για τη διαπίστωση από τα διοικητικά όργανα, της συνδρομής in concreto (σ.σ.: στη συγκεκριμένη περίπτωση), της ουσιαστικής προϋποθέσεως γνήσιου δεσμού των αλλοδαπών προς το ελληνικό έθνος, ενώ και τιθέμενη τυπική προϋπόθεση της "νόμιμης διαμονής" έχει αναιρεθεί κατά το απώτερο και πρόσφατο παρελθόν» με νομοθετικές «εξαιρετικές» διατάξεις (π.χ. Ν. 3536/2007, κ.λπ.), «ούτως ώστε να καθίσταται αδύνατη η διάγνωση της συνδρομής έστω και αυτής της προϋποθέσεως».

Σε άλλο σημείο της απόφασης οι δικαστές επισημαίνουν ότι ο Έλληνας νομοθέτης εναρμονιζόμενος προς τις συνταγματικές επιταγές, «εμερίμνησε να διαφυλάξει την εθνική ομοιογένεια του κράτους, μεταξύ των άλλων, και δια της θεσπίσεως δικαίου ιθαγένειας, του οποίου οι ρυθμίσεις εβασίζοντο, κατ΄ αρχήν, στο σταθερό κριτήριο του "δικαίου του αίματος" (ius sanguinis), δηλαδή την καταγωγή από Έλληνες γονείς».

Σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις - συνεχίζει η απόφαση του ΣτΕ - το Σύνταγμα διαχρονικά περιέλαβε διατάξεις οι οποίες «καθιέρωσαν την πολιτογράφηση ενηλίκων (συμπλήρωση του 21ου έτους) αλλοδαπών αλλογενών, δηλαδή την βάσει ειδικής διαδικασίας και κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου απονομή της ιθαγένειας με εξατομικευμένη κρίση συλλογικού οργάνου της διοικήσεως που διαγιγνώσκει την συνδρομή ορισμένων ουσιαστικών προϋποθέσεων».

Οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν ακόμη ότι ο Ν. 3838/2010 εισάγει ένα νέο τρόπο κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας. Όμως η «πολιτογράφηση αυτή γίνεται με βάση αμιγώς τυπικές προϋποθέσεις (χρόνος "νόμιμης" διαμονής του αιτούντος αλλοδαπού ή της οικογένειας του, φοίτηση σε ελληνικό σχολείο επί ορισμένο χρόνο, ανυπαρξία καταδίκης για ορισμένα σοβαρά ποινικά αδικήματα), χωρίς εξατομικευμένη κρίση περί της συνδρομής της ουσιαστικής προϋποθέσεως του δεσμού προς το ελληνικό έθνος του αιτούντος την πολιτογράφηση αλλοδαπού, δηλαδή την εκ μέρους εθελούσια αποδοχή των αξιών που συνάπτονται προς τον ελληνισμό και την εντεύθεν απόκτηση ελληνικής συνειδήσεως».

Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχει προσφύγει εκλογέας, Έλληνας πολίτης και ζητάει να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική η από 30.4.2010 απόφαση του υπουργού Εσωτερικών που καθορίζει τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίζονται κατά την αίτηση εγγραφής στο δημοτολόγιο, όπως και η από 7.5.2010 εγκύκλιος του ίδιου υπουργού που δίνει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι (μόνο για τις θέσεις δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικών διαμερισμάτων και τοπικών συμβούλων) στους ομογενείς και στους νομίμως διαμένοντες στην Ελλάδα υπηκόους τρίτων χωρών για την ανάδειξη τους στην πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση.

Να σημειωθεί ότι παρέμβαση στην εν λόγω υπόθεση υπέρ της επίμαχης υπουργικής αποφάσης έχει ασκήσει η Ελληνική Ένωση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και η αλβανικής ιθαγενείας Έντα Γκέμυ η οποία είχε υποβάλει αίτηση για να μετάσχει στις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 (Δήμος Νικαίας - Αγίου Ιωάννη Ρέντη).