Ήταν καλοκαίρι του 1993. Εργαζόμουν στην ιστορική "Μακεδονία". Ένα ζεστό βράδυ, όπως το χθεσινό ήμουν βάρδια. Ο αστυνομικός συντάκτης (Δημ. Χατζηπαρασκευάς) είχε άδεια και έκανα εγώ την "γύρα". Έμαθα για μία αυτοκτονία ενός εργάτη, που μην μπορώντας να αντέξει τον χωρισμό του από τη σύζυγο και τα παιδιά του, αυτοπυροβολήθηκε με την καραμπίνα μέσα στο σπίτι του... Ετοίμασα ένα "μονόστηλο" με 100 λέξεις με όλες τις πληροφορίες που μου είχε δώσει...
η Αστυνομία και γρήγορα- γρήγορα άφησα ταπεινά και ήσυχα το χειρόγραφο στην άκρη του γραφείου μου για να το δει ο κλητήρας και να το πάει στο γραφείο του Διευθυντή Νίκου Βουργουντζή (είχε ένα θαυμαστό τελετουργικό η "Μακεδονία" εκείνης της εποχής)...
"Κύριε Νικολαίδη, ελάτε λίγο σας παρακαλώ", άκουσα λίγα λεπτά αργότερα για να με πιάσει αμέσως κρύος ιδρώτας. Το τελετουργικό που λέγαμε ήθελε τον πληθυντικό ευγενείας προς τους νεαρούς ρεπόρτερς μόνο όταν υπήρχε πρόβλημα, στα καλά... ένα "Χρηστάκη" ή "Χρήστο", αρκούσε...
"Δεν γράφουμε ποτέ αυτοκτονίες", μου είπε ο διευθυντής της ιστορικής εφημερίδας όταν έτρεξα στο γραφείο του. "Οι ειδικοί επιστήμονες μας έχουν ενημερώσει ότι η δημοσιότις σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να αποφεύγεται, και έτσι συμπεριλάβαμε αυτό το θέμα στους βασικούς κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας", μου είπε μάλλον βλοσυρά γιατί από τα λόγια του διαπίστωνε και ο ίδιος ότι αγνοούσα αυτή την πολύ βασική αρχή...
Όταν δε, τόλμησα να ψελλίσω ένα φιλοπρόοδο "γιατί;" με κοίταξε με πατρική στοργή και με μάλλον ειλικρινή διάθεση καθοδήγησης και μου είπε περίπου τα εξής: "οι ειδικοί ψυχολόγοι, ψυχίατροι κλπ μας έχουν πει ότι ένα άτομο, που βρίσκεται στο πρόθυρα μίας αυτοκτονίας επιζητεί τον οίκτο, αρέσκεται να πιστεύει ότι ο χαμός του θα στεναχωρήσει χιλιάδες ανθρώπους ενώ σε πολλές περιπτώσεις αποφασίζει να θανατωθεί όχι μόνο επειδή δεν αντέχει την καθημερινότητά του αλλά και για να τιμωρήσει μέσα από την πράξη του και κάποιον άλλο, έναν συγγενή του, τον περίγυρό του ή την κοινωνία ολόκληρη. Έτσι, δεν δημοσιοποιούμε τις αυτοκτονίες γιατί θα κάναμε την προβολή ουσιαστικά ένα επιπλέον κίνητρο για όσους βρίσκονται σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση"...
Πολλές φορές αναπολώ την εξήγηση αυτή για να την συγκρίνω με την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα της κρίσης, όπου περίπου 2.000 άτομα έχουν αυτοκτονήσει μόνο μέσα στο 2012, και άλλα τόσα πέρυσι, δηλαδή, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, περίπου διπλάσσια από ότι "συνηθίζεται" στην Πατρίδα μας.
Δεν ξέρω εάν τα λόγια του διευθυντή της "Μακεδονίας" του 1993 έχουν την ίδια βάση και σήμερα, θέλει πολύ συζήτηση αυτό. Ποιος άραγε μπορεί να προβλέψει εάν οι αυτοκτονίες θα γίνονταν διπλάσσιες εάν κατακλυζόμασταν καθημερινά από ειδήσεις για αυτοκτονίες συμπατριωτών μας σε βαθμό πολύ πιο καταιγιστικό απ' ότι βλέπουμε στα ΜΜΕ σήμερα;
Στον αντίποδα νομίζω ότι η αποφυγή δημοσιοποίησης θα συνιστούσε καταδικαστέα απόκρυψη ενός κοινωνικού δράματος, που μαστίζει χιλιάδες ανθρώπους.
Θα μείνω μόνο στον οίκτο και την θλίψη που αναδύονται από τα ρεπορτάζ που καλύπτουν μία αυτοκτονία.
Τα συναισθηματικά αυτά στοιχεία ίσως κάνουν κακό στην κοινωνία μας.
Η υπόθεση θέλει δράση. Ένα υπουργείο, μία προνοιακή υπηρεσία θα πρέπει, με μία δυναμική καμπάνια να καλέσει σε κουβέντα με ειδικούς επιστήμονες όσους βρίσκονται λίγο προ του "απονενοημένου διαβήματος".
Την ίδια ώρα η ουσιαστική προβολή από την πλευρά των ΜΜΕ, των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών και όλων όσοι μιλούν δημόσια, θα πρέπει να επικεντρώνεται σε μηνύματα και συνθήματα του τύπου "η ζωή είναι μαγκιά", "όταν παλεύεις με τις δυσκολίες δεν είσαι μόνος", "αγωνίσου τώρα, μπορείς"...
Η κοινωνία μας μέσα στην κρίση πρέπει να αναδείξει θετικό πρότυπο και την πανάκεια της προσπάθειας.
Πολύ φοβούμαι ότι η συνεχής προβολή των αυτοκτονιών οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Και σε αυτό, πολιτικοί, κυβερνώντες ή όχι, υπηρεσιακοί παράγοντες, ειδικοί επιστήμονες και δημοσιογράφοι έχουμε τεράστια ευθύνη...
Γράφει για taxalia ο Δημοσιογράφος Χρήστος Νικολαίδης
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου