Πόσο κοστίζει ένας αυτοκινητόδρομος χωρίς διόδια;

Πολλή μελάνη έχει χυθεί εσχάτως σχετικά με το εάν τα διόδια στους εθνικούς ή περιφερειακούς αυτοκινητοδρόμους αποτελούν «ζυγό» δυσβάστακτο για τον Έλληνα φορολογούμενο, όπως και εάν το "μοντέλο" της χρήσης των δρόμων έναντι καταβολής τιμήματος είναι επιτυχές. Στο ερώτημα αυτό επιχειρεί σήμερα να απαντήσει το Capital.gr, εξετάζοντας την περίπτωση του μοναδικού ευρωπαϊκών προδιαγραφών αυτοκινητοδρόμου της χώρας, ο οποίος παραμένει εδώ και πολλά χρόνια χωρίς τέλη διέλευσης.

Ο άξονας μήκους 670 χιλιομέτρων παραδόθηκε στην κυκλοφορία τον Ιούνιο του 2009, κόστισε...
 έξι δισεκατομμύρια ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Τα μισά από τα χρήματα αυτά προήλθαν από το ελληνικό δημόσιο, ενώ τα υπόλοιπα από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.


Δανεικά και... αγύριστα

Πρόκειται δηλαδή για τρία δισεκατομμύρια ευρώ που η Ε.Ε. μας δάνεισε υπό την (εύλογη) προϋπόθεση ότι θα τα επιστρέψουμε. Και βέβαια η αποπληρωμή των δανείων αυτών στηρίζεται στην εξασφάλιση εσόδων μέσω της χρέωσης των διελεύσεων οχημάτων από την Εγνατία Οδό. Εξάλλου, η τοποθέτηση διοδίων –έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από το 2007.

Ωστόσο, (για πολλοστή φορά) η ελληνική πολιτεία αθέτησε την υπόσχεσή της και βρίσκεται έκθετη στην Κομισιόν, η οποία πολλαπλώς έχει ζητήσει να εισπράξει τα δάνειά της. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα του μοναδικού σταθμού διοδίων στο Πολύμυλο Κοζάνης καταλήγουν «απευθείας» στα ταμεία των Ευρωπαίων δανειστών του έργου.


"Κοινοκτημοσύνη"...

Και βέβαια οι Έλληνες φορολογούμενοι -χρήστες και μη- του άξονα πληρώνουν τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου που συνδέει την Ηγουμενίτσα με τους Κήπους του Έβρου. Με άλλα λόγια, όχι μόνο το κόστος λειτουργίας-συντήρησης του δρόμου συμβάλλει στην αύξηση του κρατικού ελλείμματος, αλλά βαρύνει και όσους δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουν ποτέ τον συγκεκριμένο δρόμο!

Όσο ο δρόμος φθείρεται τόσο το κόστος συντήρησής του αυξάνεται. Σήμερα η Εγνατία Οδός έχει ετήσιες λειτουργικές δαπάνες 45 εκατ. ευρώ, ποσό που εκτιμάται ότι σε λίγα χρόνια θα αγγίξουν τα 70 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την Εγνατία Οδό Α.Ε.

Η απουσία σταθερών εσόδων λειτουργεί αλυσιδωτά. Η εταιρεία δεν μπορεί να καλύψει τα δάνειά της, το συνολικό ύψος των οποίων διαμορφώνεται στα 950 εκατ. ευρώ, κατά τα επίσημα στοιχεία, γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα βιωσιμότητας.


Σε τρεις μήνες

Έστω και καθυστερημένα, έχει ξεκινήσει ο διεθνής διαγωνισμός για την τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήματος διοδίων, με ορίζοντα ολοκλήρωσης περίπου μίας διετίας. Γι’ αυτό σχεδιάζεται η εγκατάσταση «συμβατικών» σταθμών διοδίων, οι οποίοι -βάσει του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος- αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους μέσα σε τρεις-τέσσερις μήνες.
Του Δημήτρη Δελεβέγκου