Το Κόστος της Διατροφής. Πόσο κοστίζει τι... από την αρχαιότητα έως σήμερα

Ποιά ήταν η τιμή για έναν χοίρο το 194 π. Χ; ~ Εκθεση νομισμάτων για το κόστος της διατροφής στη Λευκωσία από το Νομισματικό Μουσείο Αθήνας

Η έκθεση του Νομισματικού Μουσείου «Το κόστος της Διατροφής. Πόσο κοστίζει τι…από την αρχαιότητα έως σήμερα», που θα διεξαχθεί στην Κύπρο, πήρε το πράσινο φως από το ΚΑΣ

Πόσο κόστιζε ένα ποδαράκι χοίρου στην αρχαιότητα; Πόσες ήταν οι αποδοχές ενός λεγεωνάριου στην αρχαία Ρώμη;

Πόσα έπρεπε να ξοδέψει κανείς στα χρόνια του Βυζαντίου για ένα μεταξωτό ύφασμα;

Σε αυτά και ακόμα περισσότερα ερωτήματα έρχεται να απαντήσει η περιοδική έκθεση του Νομισματικού Μουσείου με θέμα «Το κόστος της Διατροφής. Πόσο κοστίζει τι…από την αρχαιότητα έως σήμερα», που θα πραγματοποιηθεί -με την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου- στην Κύπρο από τον Οκτώβριο του 2011 έως τον Φεβρουάριου του 2012.

Το Νομισματικό Μουσείο με 397 αρχαία, μεσαιωνικά και νεότερα νομίσματα και 8 οθωμανικά από τη Συλλογή του Παναγιώτη Κόκκα, που φυλάσσονται στο Μουσείο, θα πλαισιώσει την πρωτότυπη αυτή έκθεση, στην οποία θα συμμετέχει και το Επιγραφικό Μουσείο με ένα θραύσμα επιγραφής.

Πρόκειται για την επιγραφή που σώζει απόσπασμα του Διατάγματος του Διοκλητιανού, την οποία εξέδωσε το 301 μ. Χ. ο ρωμαίος αυτοκράτορας για να καθορίσει τις ανώτερες τιμές περίπου χιλίων προϊόντων -με αυστηρές ποινές για τους παραβάτες. Ήταν μια προσπάθεια να μπει φραγμός στον πληθωρισμό, αλλά και να περιοριστεί η απληστία των εμπόρων, που πολλαπλασίαζαν τα κέρδη τους εκμεταλλευόμενοι τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.

Η έκθεση θα αποτελείται από πέντε ενότητες: «Αρχαία Ελλάδα. 5ος - 2ος αιώνας π. Χ.», «Ρώμη. 2ος - 5ος αιώνας μ. Χ.», «Βυζάντιο. 5ος - 15ος αιώνας», «Ελλάδα υπό ξένη κυριαρχία» και «Νεότερη Ελλάδα», οι οποίες θα περιλαμβάνουν ενδεικτικές τιμές και συνταγές. Για παράδειγμα, στην πρώτη ενότητα ο επισκέπτης θα γνωρίσει καλύτερα τις τιμές τροφίμων της αρχαιότητας, όπως ότι ένα ποδαράκι χοίρου κόστιζε μια αττική δραχμή, καθώς και τη συνταγή «παστό ψάρι μαριναρισμένο με λάδι και κρασί» δανεισμένη από τους Δειπνοσοφιστές.

Κι αν η όρεξη δεν…ανοίξει με το έργο του Αθηναίου, υπάρχουν πάντα οι βυζαντινές συνταγές. Ο γκρινιάρης και «λιμασμένος» -κατά τον Φώτη Κόντογλου- καλόγερος Πρόδρομος, που έζησε τον 12ο αιώνα και λόγω της φτώχειας του ονομάστηκε Πτωχοπρόδρομος, προτείνει κάτι διαφορετικό: Το «Μονόκυθρον» -από το μονόχυτρο, δηλαδή διάφορα φαγητά μέσα σε μια χύτρα-, μια πλούσια σούπα που συνοδεύεται με κρέας ή ψάρι.

Ίσως ο λεγεωνάριος του 2ου αιώνα μ. Χ. που έπαιρνε μισθό 300 δηνάρια να μην υπολόγιζε το κόστος των ειδών μιας λαϊκής. Ένας φτωχός όμως που έπαιρνε 1 δηνάριο την ημέρα σίγουρα θα σκεφτόταν πολύ πριν αγοράσει ένα ματσάκι αγκινάρες και δύο δωδεκάδες αυγά, που κόστιζαν 6 και 25 δηνάρια αντίστοιχα.

Η έκθεση απαντά και σε ερωτήματα που ίσως δεν σκεφτόμασταν ποτέ. Όπως, το πόσα…άσπρα έκανε ένα κοτόπουλο. Μια απάντηση που εντυπωσιάζει λιγότερο από την ίδια την ερώτηση και την πληροφορία ότι παλιότερα τα λεφτά ονομάζονταν άσπρα (από το λατινικό aspera, που σημαίνει τραχύς). Και ερχόμαστε στη νεότερη Ελλάδα, την περίοδο από το 1863 έως το 1922. Το γάλα, το ψωμί, πόσες δραχμές κόστιζαν; Οι πατατοκεφτέδες φτιάχνονταν με τον ίδιο τρόπο;





Οι απαντήσεις θα δοθούν στην πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση, που θα γίνει στη Λευκωσία, στο πλαίσιο της ετήσιας συνάντησης της Διεθνούς Επιτροπής Νομισματικών και Τραπεζικών Μουσείων (ICOMON - International Committee of Money and Banking Museums)..


Πού και Πότε

Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Λευκωσία (Φανερωμένης 86-88-90, τηλ. +357 22128157). «Το Κόστος της Διατροφής. Πόσο κοστίζει τι... από την αρχαιότητα έως σήμερα»,

Διάρκεια: Οκτώβριος 2011 ~ Φεβρουάριος 2012

http://www.nma.gr/kostos_diatrofis.htm