Οι διατάξεις του σχεδίου νόμου για τα ναρκωτικά ~ Οι αντιδράσεις των κομμάτων

Με καινοτομίες, όπως η δυνατότητα χορήγησης μεθαδόνης (ή άλλου υποκατάστατου), ακόμη και σε κρατούμενους για ναρκωτικά στις φυλακές, αλλά και η διεύρυνση των αποδεικτικών μέσων για την κατάταξη ενός κατηγορουμένου στους χρήστες ναρκωτικών ώστε να τύχει των ευεργετικών ποινικών διατάξεων, η κυβέρνηση προχωρεί σε νομοθετική μεταρρύθμιση για τα εγκλήματα που σχετίζονται με τη χρήση και διακίνηση ναρκωτικών:

Προωθείται, όπως ανέλυσε ο υπουργός Δικαιοσύνης και στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, «η πλήρης αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών», αλλά αντιμετωπίζονται ως βαριά εγκλήματα οι σοβαρές περιπτώσεις διακίνησης ναρκωτικών. Επιχειρείται επίσης η διεύρυνση των εγγράφων που αποδεικνύουν τη χρήση ναρκωτικών, ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο οι πραγματογνωμοσύνες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και «αθωώνουν» εμπόρους ναρκωτικών ουσιών. «Το Βήμα» παρουσιάζει σήμερα τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου, το οποίο συντάχθηκε από επιτροπή υπό την προεδρία του καθηγητή Ποινικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο κ. Νίκου Παρασκευόπουλου.

** Η χρήση ναρκωτικών δεν αποτελεί με τον νέο νόμο αξιόποινη πράξη. Τιμωρείται με πταισματική ποινή (κράτηση μέχρι τριών μηνών ή πρόστιμο μέχρι 1.000 ευρώ) η προμήθεια, κατοχή ναρκωτικών και η καλλιέργεια φυτών κάνναβης σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται για την αποκλειστική χρήση του δράστη. Ως ιδιαίτερη καινοτομία αντιμετωπίζεται από τον νόμο (άρθρο 29, παρ. 2) η διάταξη σύμφωνα με την οποία τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών όποιος καταρτίζει πλαστή ιατρική συνταγή χορήγησης ναρκωτικών ουσιών, καθώς και όποιος νοθεύει ή χρησιμοποιεί μια τέτοια συνταγή με σκοπό να χρησιμοποιήσει ο ίδιος τα σχετικά ναρκωτικά.

** Με τον νέο νόμο προτείνεται ο απεγκλωβισμός του δικαστηρίου της ουσίας της υπόθεσης από τη χρήση μόνο της πραγματογνωμοσύνης ως αποδεικτικού μέσου για την εξάρτηση του κατηγορουμένου, που οδηγεί σε μείωση της ευθύνης του. Θα συνυπολογίζονται και άλλα έγγραφα ως αποδεικτικά μέσα, όπως θεραπευτικών προγραμμάτων αναγνωρισμένων υπηρεσιών απεξάρτησης (ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ κ.λπ.).


** Καθιερώνεται το δικαίωμα στη θεραπεία του εξαρτημένου κρατουμένου και προβλέπεται η δυνατότητα επιβολής εναλλακτικών μέτρων απεξάρτησης από το δικαστήριο. Η διάταξη 34 προβλέπει για πρώτη φορά τη συμμετοχή και των κρατουμένων σε προγράμματα απεξάρτησης, αν το επιθυμούν, την εισαγωγή τους σε ειδικό θεραπευτικό κατάστημα και την ενδεχόμενη χρήση υποκατάστατων για την αποτοξίνωσή τους.

** Τυποποιείται όμως ως βασικό έγκλημα (άρθρο 20) η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών, χαρακτηρίζεται ως κακούργημα και τιμωρείται με ποινή κάθειρξης και σωρευτικά με χρηματική ποινή, ενώ διατηρούνται οι παρεπόμενες ποινές, όπως απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος, δήμευση, απαγόρευση διαμονής κ.λπ.). Κρίθηκε ότι είναι εντελώς άσκοπη η διατήρηση ως εγκλήματος της διακίνησης από αμέλεια, ενώ στο βασικό έγκλημα διευρύνθηκε το πλαίσιο ποινής προς τα κάτω από 10-20 χρόνια κάθειρξης σε 5-20, ώστε να μπορεί ο δικαστής να εκτιμά σωστά την περίπτωση.

** Ηπιότερη μεταχείριση προβλέπεται για τον δράστη διακίνησης μικροποσότητας ναρκωτικών ή προμήθευσης οικείου, όπως αναφέρεται και το «κέρασμα». Προσδιορίζονται ακριβώς και τα κριτήρια, που είναι η πιεστική ανάγκη εξασφάλισης της δόσης, η έλλειψη σκοπού κέρδους και η ψυχολογική πίεση που ασκείται στον δράστη και από άλλους χρήστες. Επίσης ως κριτήρια ρητώς αναφέρονται το είδος των ναρκωτικών, η καθαρότητα και η ποσότητα της ουσίας, αλλά και οι ιδιαίτερες ανάγκες του χρήστη, όπως προκύπτουν από το ιστορικό του.


** Στις διακεκριμένες μορφές διακίνησης προβλέπονται αυξημένες ποινές για πράξεις που τελούνται από συγκεκριμένα πρόσωπα, που απειλούνται με κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών (10-20 χρόνια) και σωρευτική χρηματική ποινή από 50.000 ως 500.000 ευρώ. Ως τέτοια πρόσωπα ορίζονται οι υπάλληλοι που νόμιμα ασχολούνται με τα ναρκωτικά ή άλλα που ενεργοποιούνται σε ευαίσθητους χώρους, όπως τα στρατόπεδα, τα σχολεία, οι φυλακές κ.λπ. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται και οι φαρμακοποιοί που χορηγούν ναρκωτικά εν γνώσει τους ή οι γιατροί που εκδίδουν χωρίς ιατρική ένδειξη συνταγή για ναρκωτικά ή ουσίες για να παρασκευαστούν ναρκωτικά. Τα διακεκριμένα αυτά αδικήματα δεν απαιτούν οποιαδήποτε κρίση αναφορικά με την ποσότητα, επομένως και περιπτώσεις μικροποσότητας δεν μπορούν να έχουν τα προνόμια άλλων δραστών.

** Οι ιδιαίτερα διακεκριμένες περιπτώσεις τιμωρούνται με ποινή ισοβίων ή και με πρόσκαιρη κάθειρξη 10-20 ετών και χρηματική ποινή, που μπορεί να φθάσει και τις 600.000 ευρώ. Ως τέτοια περίπτωση εντοπίζεται η κατ' επάγγελμα μεγαλοδιακίνηση ή χρηματοδότηση μεγαλοδιακίνησης ναρκωτικών. Η επικινδυνότητα του δράστη προσδιορίζεται και από τη μεγάλη ποσότητα της διακίνησης, που προκύπτει από το ύψος του οικονομικού οφέλους, που πρέπει να είναι από 50.000 και πάνω.
 

Διαβάστε την αιτιολογική έκθεση του νέου νομοσχεδίου για τις ναρκωτικές ουσίες

Θύελλα αντιδράσεων για την αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών

"Δεν θέλουμε να περάσουμε ένα συνολικό μήνυμα ότι δεν υπάρχει καμία τιμωρία - θα υπάρχει μια πταισματική ποινή για όσους κατέχουν ή όσους καλλιεργούν για προσωπική τους χρήση", είπε ο υπουργός, μιλώντας στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ. Και συνέχισε, αναφερόμενος στους εμπόρους ναρκωτικών λέγοντας: "Η πρώτη κατηγορία είναι οι διακεκριμένες περιπτώσεις διακίνησης, που αφορά τους μεγαλεμπόρους. Σε αυτή την περίπτωση η ποινή είναι ισόβια, χωρίς ελαφρυντικό, αν είσαι μεγαλέμπορος ή χρήστης. Υπάρχει μια δεύτερη κατηγορία, όπου έχουμε κάθειρξη 5 - 20 χρόνια. Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, η οποία είναι τα απλά πλημμελήματα, που σημαίνει μέχρι 5 χρόνια φυλάκιση".

Την αντίθεσή της στο προωθούμενο νομοσχέδιο εξέφρασε η αξιωματική αντιπολίτευση δια στόματος του Κ.Τζαβάρα, τομεάρχη Δικαιοσύνης της Ν.Δ. Τέτοιες αποφάσεις, όχι μόνο δεν γιατρεύουν, αλλά επιδεινώνουν το πρόβλημα, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, όπου η δυστυχία και η οικονομική εξαθλίωση πλήττουν μαζικά την ελληνική κοινωνία, είπε ο Κ.Τζαβάρας και σημείωσε ότι "η αντιμετώπιση της κοινωνικής μάστιγας των ναρκωτικών, δεν προσφέρεται για επικοινωνιακές χρήσεις".

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι χρειάζονται ορθά σχεδιασμένες δράσεις "που οφείλουν να ισορροπούν μεταξύ της πρόληψης και της θεραπείας του εξαρτημένου ατόμου από τη μια πλευρά και της κοινωνικής αποδοκιμασίας της χρήσης των ναρκωτικών και του περιορισμού της προσφοράς και της ζήτησής τους από την άλλη".


Κατηγορηματικά αντίθετο στο νομοσχέδιο για τα ναρκωτικά δηλώνει το ΚΚΕ και υποστηρίζει ότι τα ναρκωτικά είναι αποτέλεσμα της εφαρμοζόμενης πολιτικής και όχι ελεύθερη επιλογή ή αρρώστια.

Σε ανακοίνωσή του για το ν/σ αποποινικοποίησης των ναρκωτικών κατηγορεί την κυβέρνηση ότι με αυτή τη ρύθμιση θα οδηγήσει στην καταστροφή τη νεολαία ενώ κάνει λόγο για ανυπαρξία πρόληψης και θεραπείας. "Η νομιμοποίηση των ναρκωτικών που εξήγγειλε η κυβέρνηση με δήθεν δάκρυα για τους χρήστες που φυλακίζονται στοχεύει μόνο στο μυαλό και την ψυχή κυρίως των νέων ανθρώπων, αλλά και όλου του λαού. Μια νεολαία μισοζαλισμένη, με σκυμμένο το κεφάλι βολεύει το πέρασμα της πολιτικής τους" αναφέρει η ανακοίνωση του ΚΚΕ και επισημαίνει: "Είναι επιτακτικό καθήκον όλων των εργαζομένων και του λαού ο αγώνας για να μην περάσει το νέο σχέδιο απελευθέρωσης των ναρκωτικών".

Από την πλευρά του ΛΑΟΣ ο Κωστής Αϊβαλιώτης δήλωσε πως : "Προφανώς η κυβέρνηση έχει καταλάβει ότι για να ανεχτούν κι άλλο οι Έλληνες το ΠΑΣΟΚ πρέπει να ΄ναι μαστουρωμένοι…".

Όσον αφορά στην απόφαση του υπουργείου Υγείας για χορήγηση μεθαδόνης από τα νοσοκομεία σε τοξικομανείς ο γραμματέας της ΚΕ της Δημοκρατικής Συμμαχίας Γιάννης Οικονόμου, εμφανίστηκε θετικός λέγοντας πως: "Κάθε κίνηση που αντιμετωπίζει τον τοξικομανή σαν ασθενή και τον διαχωρίζει από τους εμπόρους ναρκωτικών, είναι θετική", ενώ τόνισε πως "στους εμπόρους πρέπει να εξαντλείται η αυστηρότητα του νόμου".

Με θετικό μάτι κάθε παρέμβασης που να μην οδηγεί στην καταστολή της χρήσης των ναρκωτικών βλέπει το θέμα ο βουλευτής του ΤΣΥΡΙΖΑ Μιχάλης Κριτσωτάκης, ο οποίος τόνισε ότι αυτός που έχει απεξαρτηθεί έχει δικαίωμα και στη δεύτερη ευκαιρία.