Ελέφαντας - γίγας στη Μεγαλόπολη

Τα ευρήματα αυτά εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια εκσκαφών για ένα κτήριο της ΔΕΗ στο Ίσιωμα Μεγαλόπολης και ήδη μελετώνται από ειδικό που εστάλη επιτόπου από την έφορο Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας Αικατερίνη Κυπαρίσση- Αποστολίκα. Μάλιστα χθες εντοπίστηκε και ωμοπλάτη ζώου από...
 τον Αθανάσιο Αθανασίου, που έσπευσε στο χώρο και εξέτασε τα θραύσματα από τους χαυλιόδοντες τα οποία φυλάσσονται σε προστατευμένο χώρο.



Έναυσμα για μύθους

Οι επιστήμονες γνωρίζουν πως στη λεκάνη της Μεγαλόπολης υπήρχε μια ρηχή λίμνη με πλούσια βλάστηση όπου έβρισκαν καταφύγιο τα παραπάνω ζώα. Οταν τα νερά της λίμνης βγήκαν στη θάλασσα, η λίμνη ξεράθηκε και τα ζώα εξαφανίστηκαν. Ετσι, ανακαλύπτονται κατά καιρούς διάφορα απολιθώματα ζώων εκείνης της εποχής, τα οποία μπορεί εμάς να μας εκπλήσσουν, για τους αρχαίους όμως ήταν έναυσμα για τη δημιουργία μύθων. Απόδειξη, ότι ο περιηγητής Παυσανίας τον 2ο αιώνα περνώντας από την Αγορά της Μεγαλόπολης έγραψε ότι υπάρχει ένα ιερό του Ασκληπιού «και κόκαλα που ξεπερνούν σε μέγεθος τα κοινά ανθρώπινα κόκαλα». Συμπληρώνει μάλιστα ότι «γι' αυτά υπήρχε η παράδοση πως ανήκαν σε έναν από τους γίγαντες που τους έφερε ως συμμάχους της Ρέας ο Οπλάδαμος». Εξ ου και η εικασία ότι η μάχη των Τιτάνων, η περίφημη Τιτανομαχία, έλαβε χώρα στην περιοχή της «Μεγάλης πόλης».

Σ' αυτή τη δοξασία οδηγήθηκαν οι αρχαίοι από ένα μηριαίο οστό ενός τεράστιου και εξαφανισμένου ήδη από την αρχαιότητα πλειόκαινου ελέφαντα. Το οστό αυτό είναι γνωστό ως το «Κόκαλο της Νιχώριας». Εχει μεταφερθεί στην Αμερική και στην Αγγλία για να μελετηθεί.

«Αυτό το μεγάλης σημασίας κόκαλο, που αξίζει να εκτεθεί στο κοινό, είναι ένα από τα δύο μοναδικά τεράστια σπονδυλωτά απολιθώματα που βρέθηκαν στην αρχαιότητα και ανακαλύφθηκαν από αρχαιολόγους στην Ελλάδα» επισημαίνει η Αντριεν Μέιγιορ, ερευνήτρια Κλασικών και Ιστορικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ στο βιβλίο της «Κυνηγοί των πρώτων απολιθωμάτων» (2000).

Απολιθώματα ζώων βρέθηκαν τυχαία από έναν χωρικό το 1902 και αμέσως άρχισαν ανασκαφές από τον καθηγητή Σκούφο, ο οποίος βρήκε πέντε τόνους απολιθωμένων σκελετών, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στο Παλαιοντολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών.


Ρινόκεροι και μαμούθ

Η μελέτη του υλικού αυτού έδειξε ότι στις όχθες της λίμνης της Μεγαλόπολης έζησαν δύο κατηγορίες θηλαστικών. Εκείνα που ζουν σε θερμά κλίματα και πλούσια βλάστηση, δηλαδή ελέφαντες, ελάφια, δασόβιοι ρινόκεροι, ιπποπόταμοι και άλογα, κι εκείνα που ζουν σε ψυχρά κλίματα, σε παγωμένες εκτάσεις με βλάστηση στέπας και τούνδρας, όπως μαμούθ, βίσονες, και τριχωτοί ρινόκεροι.

Το ερώτημα για τους μελετητές των νέων ευρημάτων είναι αν ο προϊστορικός άνθρωπος πρόλαβε να δει κάποια από τα παραπάνω όντα. Αυτό το ερώτημα τίθεται γιατί στον ίδιο χώρο με τους χαυλιόδοντες βρέθηκε ένα παλαιολιθικό εργαλείο. Από την ακριβή χρονολόγησή τους θα φανεί αν συνυπήρξαν κατά την ίδια τουλάχιστον χιλιετία. enet.gr

Το 2007 είχαν βρεθεί στα Γρεβενά οι μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες του κόσμου (μήκους 5 μ.)