Όλα αυτά σε μία Ελλάδα που έχασε περίπου το 25% του ΑΕΠ της σε 6 χρόνια, με ύφεση που -ίσως συγκρατηθεί στο 4,5% το 2013 και με ανεργία καλπάζουσα. Κι όμως τα μέτρα θα αυγατίσουν ξανά, καθώς...
η ιστορία, για μία ακόμη φορά επαναλαμβάνεται. Ήταν Μάρτιος του 2012 όταν ελήφθη το προηγούμενο πακέτο μέτρων που είχε και μία λιτή δέσμευση για νέες παρεμβάσεις «μη προσδιορισμένες» τότε. Χθες οι παρεμβάσεις αυτές... προσδιορίστηκαν «αυγατισμένες» λόγω ύφεσης και αποκλίσεων, φέροντας έναν... Αρμαγεδδώνα 14,2 δισ. ευρώ μέτρων την τετραετία 2013 - 2016.
Μόνο που και πάλι δεν θα είναι τα τελευταία. Στα... ψιλά γράμματα των προϋπολογισμών αναφέρεται και ένα πακέτο ακόμη ύψους 4,7 δισ. ευρώ «μη προσδιορισμένων» μέτρων. Τα μέτρα θα ανακοινωθούν αργότερα και ουδείς αποκλείει για μία ακόμη φορά να... αυγατίσουν αφού η κυβέρνηση καθιστά σαφές ότι οι κίνδυνοι μεγαλύτερης ύφεσης από αυτή που προβλέπεται για τη χώρα είναι ορατοί...
Πέρα από τα νέα δημοσιονομικά μέτρα έρχονται μέσα στο 2013 και νέες παρεμβάσεις «διαρθρωτικές»: νέος υπολογισμός κατώτατου μισθού και αποζημίωσης απόλυσης, αύξηση στις εισφορές περίθαλψης, αγορά σχολικών βιβλίων από το δημοτικό, λουκέτα σε ΔΕΚΟ.
Στα κείμενα του προϋπολογισμού και του μεσοπροθέσμου προβλέπεται επίσης ότι:
* Προωθούνται συγχωνεύσεις/καταργήσεις περίπου 200 φορέων, ενώ επανεξετάζεται η σκοπιμότητα λειτουργίας άλλων 200 φορέων. Όπως αναφέρεται σε άλλο σημείο, η προώθηση των συγχωνεύσεων και καταργήσεων φορέων του δημοσίου τομέα θα γίνει «με βάση σχετικό κατάλογο που βρίσκεται υπό επεξεργασία». Προγραμματίζεται να συγχωνευθούν οργανισμοί του δημόσιου τομέα και να τεθούν σε εκκαθάριση ανώνυμες εταιρείες, προς επίτευξη του στόχου της ορθολογικής αναδιάρθρωσης του δημόσιου τομέα στην κατεύθυνση του περιορισμού του εύρους του.
* Νέο σύστημα προσδιορισμού του κατώτατου μισθού σε όλη την οικονομία (από τον Απρίλιο του 2013 «θα τεθεί σε εφαρμογή –σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο) στο οποίο αποφασιστικό ρόλο θα έχει πλέον το κράτος, ύστερα από διαβούλευση με κοινωνικούς εταίρους, επιστημονικούς και άλλους φορείς».
* Νέο σύστημα υπολογισμού αποζημίωσης σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης εργασίας. Με σκοπό τη βελτίωση της κινητικότητας της εργασίας και τη σύγκλιση του κόστους τερματισμού της εργασιακής σχέσης στα μέσα κοινοτικά επίπεδα, «δημιουργείται νέο σύστημα υπολογισμού αποζημιώσεων, με μεταβατικό σύστημα προστασίας των εργαζομένων που έχουν ήδη μεγάλη προϋπηρεσία στον ίδιο εργοδότη».
* Κατάργηση διαδικασιών προέγκρισης και κοινοποιήσεων στην Επιθεώρηση Εργασίας (ΣΕΠΕ) που προσέθεταν γραφειοκρατικό βάρος στις επιχειρήσεις.
* Οργάνωση του χρόνου εργασίας στις επιχειρήσεις όλων των κλάδων, στη βάση κλαδικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων, θα καταστεί περισσότερο αποτελεσματική με την απάλειψη περιοριστικών ρυθμίσεων.
* Επανασχεδιασμός των προνοιακών πολιτικών στη βάση της ορθολογικής ένταξης των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού μέσω ενεργητικών πολιτικών και με τη βελτίωση της αποδοτικότητας των προγραμμάτων πρόληψης και ανοικτής φροντίδας.
* Ορθολογικός επανασχεδιασμός και η στοχευμένη διατήρηση μέρους των σημαντικών κοινωνικών δραστηριοτήτων των καταργηθέντων Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας (κοινωνικός τουρισμός, επιδότηση επιτοκίου στεγαστικών δανείων, κ.λπ.).
* Περικοπή του κόστους των βιβλίων των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς τα βιβλία θα χρεώνονται στους γονείς των μαθητών για το σχολικό έτος με υποχρέωση επιστροφής ή αλλιώς πληρωμής για όσα δεν επιστραφούν.
* Εξορθολογισμός λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ με στόχο την οικονομική του εξυγίανση και την κάλυψη των αναγκών υγείας των ασφαλισμένων ευθύνης του. Στο πλαίσιο αυτό προωθείται η «ένταξη του συνόλου των ασφαλιστικών ταμείων στον ΕΟΠΥΥ, η αναδιοργάνωση της λειτουργίας του, η βελτίωση της οικονομικής λειτουργίας του οργανισμού, η ανάπτυξη μηχανισμού είσπραξης νοσηλίων πολιτών της αλλοδαπής, η αναθεώρηση παροχών προς ασφαλισμένους και η ενίσχυση του ελεγκτικού ρόλου του οργανισμού.
«Όλα εδώ και τώρα»
Τα «προσδιορισμένα» μέτρα της τετραετίας που θα ψηφισθούν και μέσω εφαρμοστικού νόμου έχουν ύψος 14,24 δισ. ευρώ. Εξ αυτών τα 9,4 δισ. ευρώ έρχονται το 2013 (αντί για 9,2 δισ. ευρώ που αρχικά προβλεπόταν κάνοντας ακόμη πιο εμπροσθοβαρή την προσαρμογή και ερώτημα την περίφημη παράταση του μνημονίου). Ακόμη 4,2 δισ. ευρώ προσδιορίζονται για το 2014 και τα υπόλοιπα 529 εκατ. ευρώ και 155 εκατ. ευρώ την δεύτερη διετία (στην ίδια διετία θα εφαρμοσθούν και τα 4,7 δισ. ευρώ των μέτρων που... θα διευκρινιστούν).
Τα μέτρα αυτά, που απαιτούνται πέραν των παρεμβάσεων της περιόδου 2013-2014 για την καλυψη του δημοσιονομικού κενού στα έτη 2015-2016 είναι 1.877 εκατ ευρώ και 2.765 εκατ ευρώ αντίστοιχα. Στόχος τους είναι έως τότε να υπάρχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα στο 4,5% του ΑΕΠ, δηλαδή 8,8 δις ευρώ.
Το 2013 το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι μηδενικό σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο (ή οριακά θετικό σύμφωνα με τον προϋπολογισμό που έχει μία μικρή διαφορά στον τρόπο υπολογισμού στα έσοδα από τίτλους δημοσίου που διακρατούν κεντρικές τράπεζες). Το έλλειμμα θα παραμένει μεγάλο, όλη την περίοδο λόγω του «βάρους» των τόκων πληρωμής του χρέους. Θα μειωθεί μόνο έως τα 6,3 δις ευρώ το 2016 (3,2% του ΑΕΠ) δηλαδή πάνω από το όριο της επιτήρησης...
Το χρέος, θα παραμείνει θεόρατο. Στο 184,9% του ΑΕΠ το 2016, πολύ μακρυά παό τον στόχο του 120% του ΑΕΠ που απαιτείται το 2020 ή λίγο αργότερα για Να έρθει η δόση και σε κάθε περίπτωση πολύ υψηλό για να επιστρέψει η Ελλάδα στις αγορές...
Γίνεται πιο υψηλό από την καθίζιση του ΑΕΠ που το 2016 θα είναι στα 196,5 δις ευρώ έναντι 182,7
δις ευρώ το 2014 και 222,1 δις ευεώ το 2010 όταν η κρίση είχε ήδη αρχίσει.
Οι δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης, από 49,3% του ΑΕΠ το 2012 μειώνονται σε 44,1% του ΑΕΠ το 2016, δηλαδή κατά 5,2% στο διάστημα 2012-2016. Αντίθετα, η αναμενόμενη ανάκαμψη της οικονομίας τα έτη 2015 και 2016, δεν αντανακλάται στο βαθμό που θα περίμενε κανείς στις προβλέψεις των εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού στα έτη αυτά για τρεις βασικούς λόγους, αναφέρει η κυβέρνηση:
* την άρση της ειδικής εισφοράς κοινωνικής αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα από το 2015 και έπειτα, που θα επιφέρει ετήσια απώλεια εσόδων ύψους περίπου 1,2 δισ. ευρώ,
* τη λήξη του προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών το 2014 που το τελευταίο έτος εφαρμογής του αναμένεται να αποφέρει προμήθειες ύψους 640 εκατ. περίπου και
* το γεγονός πως οι προβλέψεις των εσόδων ακολουθούν μια συντηρητική εκτίμηση σε ότι αφορά την πιθανή αντίδραση των εσόδων σε μια βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος η οποία μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της συμπεριφοράς των φορολογούμενων λόγω της καλύτερης φοροδοτικής τους ικανότητας και σε υψηλότερα του αναμενόμενου έσοδα
Από το σύνολο των μέτρων της περιόδου 2013-2014 το 71,9% αφορούν μέτρα δαπανών και το 28,1% μέτρα εσόδων. Από μισθούς κόβονται 1.497 εκατ ευρώ, από συντάξεις 5.475 εκατ ευρώ, από την υγειονομική περίθαλψη 1.113 εκατ ευρώ και από φόρους έρχονται 3.890 εκατ ευρώ.
«Το 2014 το μεγάλο κύμα εξόδου από το δημόσιο, μετά την εφεδρεία…»
Στα χθεσινά κείμενα περιλαμβάνεται και το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο για τη Στελέχωση του Δημόσιου Τομέα. Θα υπάρχει μεγάλο κύμα αποχωρήσεων και ελάχιστες νέες προσλήψεις.
Φωτογραφίζει μεγάλο δημοσιονομικό «όφελος» μετά το 2015 γεγονός που ερμηνεύεται από κύμα εξόδου μετά από εφεδρεία… Το 2013 καταγράφει 3.571 προσλήψεις και 25.372 αποχωρήσεις, το 2014 η αναλογία είναι 3.007 προς 24.654, το 2015 είναι 4.388 προς 24.057 και το 2016 είναι 4.268 προς 22.056.
Δείχνει ότι:
• Στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, για τα έτη 2013 και 2014 δεν θα πραγματοποιηθούν προσλήψεις ένστολου προσωπικού, ενώ για τα έτη 2015 και 2016 ο αριθμός αυτός θα ανέλθει στα επίπεδα του 2012 (580 κατ΄ έτος).
• Στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, για τα έτη 2013 και 2014, προβλέφθηκε μείωση των προσλήψεων κατά 30% σε σχέση με αυτές του έτους 2012, ήτοι 819 άτομα.
• Στους ΟΤΑ α΄ βαθμού (πλην των εποπτευόμενων Νομικών Προσώπων) δεν θα πραγματοποιηθούν προσλήψεις τακτικού προσωπικού για όλα τα έτη της περιόδου 2013-2016.
• Στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, για τα έτη 2013 και 2014, δεν θα πραγματοποιηθούν προσλήψεις διοικητικού προσωπικού, ενώ για το διδακτικό προσωπικό ο λόγος προσλήψεων-αποχωρήσεων θα διαμορφωθεί στο 1:10.
• Στο Υπουργείο Οικονομικών προβλέπεται η πρόσληψη 200 εφοριακών εντός του 2013.
• Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προβλέπεται η αποφοίτηση 162 Δικαστών από την Εθνική Σχολή Δικαστών.
«Κουτσουρεμένα τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις»
Αρχικά περίμεναν 50 δις ευρώ, μετά 36 δις ευρώ, μετά 16 δις ευρώ, προ ημερών προσχέδιο του μνημονίου έκανε λόγο για 11-12 δις ευρώ και τελικά ο λογαριασμός των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις έως το 2016 είναι 9,5 δις ευρώ...
Πλέον η ολοκλήρωση του συνολικού προγράμματος αποκρατικοποιήσεων «αναμένεται να διαρκέσει και πέραν του 2020 προκειμένου να φθάσει το συνολικό ποσό των 50 δισ. ευρώ». Τα αναμενόμενα έσοδα για την περίοδο 2013-2016 θα είναι αθροιστικά, τουλάχιστον 2.586 εκατ. ευρώ για το 2013, 4.933 εκατ. ευρώ για το 2014, 6.074 εκατ. ευρώ για το 2015, και 9.515 εκατ. ευρώ για το 2016.
Πρώτο έρχεται το πωλητήριο σε δημόσιες επιχειρήσεις, παραχωρήσεις δικαιωμάτων στα παίγνια, υποδομές καθώς και τραπεζικές μετοχές που είτε έχει στην κατοχή του το Δημόσιο είτε θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία έχουν εκτιμώμενη αξία 26 δισ. ευρώ. Σε αυτά προστίθεται 81.000 ακίνητα με εκτιμώμενη αξία 20-28 δισ. ευρώ.
Στο μεσοπρόθεσμο ανακοινώνεται συγκεκριμένο 4ετές χρονοδιάγραμμα αποκρατικοποιήσεων που ξεκινά από τον ΟΠΑΠ, τα λαχεία, το IBC (δεύτερη δόση - εξόφληση )τη ΔΕΠΑ και τη ΔΕΣΦΑ.
«Κουσουρεμένο μέχρι… τέλους το ΠΔΕ»
Εν μέσω πρωτόγνωρής ύφεσης το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων κόβεται ξανά και ξανά. Ξεκίνησε το 2010 στα 10,2 δις ευρώ. Τελικά, μετά από διψήφιες συνεχείς περικοπές διαμπορφώνεται φφέτος και το 2013 στα 6.850 εκατ ευρώ και την επόμενη τριετία στο πολύ χαμηλό 6.700 εκατ ευρώ εκ των οποίων μόνο τα 700 εκατ ευρώ θα είναι αμιγώς εθνικά έργα (επιδοτήσεις επενδυτικού νόμου, μικρεές υποδομές, αποκατάσταση σεισμών πυρκαγιών και κοινωνικές δράσεις) και τα υπόλοιπα κοινοτικά κονδύλια.
«Στενός κορσές με παρακρατήσεις και επιτροπεία σε ΔΕΚΟ ΟΤΑ και νομικά πρόσωπα»
Στενή παρακολούθηση και ποινές με παρακρατήσεις επιδοτήσεων και επιτροπεία επιβάλλεται από το 2013 σε ΔΕΚΟ ΟΤΑ και άλλα νομικά πρόσωπα του δημοσίου.
Στις ΔΕΚΟ σε περιπτώσεις σημαντικών αποκλίσεων θα αναλαμβάνονται δράσεις για την πιστή εφαρμογή του προϋπολογισμού. «Οι επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό θα παρακρατούνται κατά το ποσό της απόκλισης και θα αποδεσμεύονται τον επόμενο μήνα εφόσον οι στόχοι έχουν επιτευχθεί. Στην περίπτωση που, σε ετήσια βάση, τα απολογιστικά στοιχεία δείχνουν ότι οι στόχοι του προϋπολογισμού έχουν επιτευχθεί, το ποσό της κρατικής επιχορήγησης που έχει παρακρατηθεί λόγω των μηνιαίων αποκλίσεων θα αποδεσμεύεται. Η ίδια διαδικασία θα εφαρμόζεται και για το ύψος των δανείων στα οποία το Κράτος συμμετάσχει ως εγγυητής».
Στους ΟΤΑ, «εφόσον κριθεί ότι ένας Δήμος ή Περιφέρεια δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους και προϋποθέσεις οικονομικής εξυγίανσης» τότε θα γίνει «προσφυγή στο πρόγραμμα εξυγίανσης» και αν δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα «θα υπάγεται υποχρεωτικά στο (αναθεωρημένο) πρόγραμμα οικονομικής εξυγίανσης, με μερική απώλεια της διαχειριστικής του αυτονομίας, που συνεπάγεται: α) περιορισμό των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως μη ανελαστικές δαπάνες, χρησιμοποιώντας προς τούτο, καθ’ όλο ή κατά μέρος και την ΣΑΤΑ β) υποχρεωτικές μετατάξεις προσωπικού, γ) αύξηση ιδίων εσόδων (τέλη, τοπικοί φόροι). Πλάνο Δράσης (αναφέρεται σε όλους τους οργανισμούς)».
Ανάλογα στα νομικά πρόσωπα του δημοσίου, «σε περιπτώσεις σημαντικών αποκλίσεων θα αναλαμβάνονται δράσεις για την πιστή εφαρμογή του προϋπολογισμού. Οι επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό θα παρακρατούνται κατά το ποσό της απόκλισης και θα αποδεσμεύονται τον επόμενο μήνα εφόσον οι στόχοι έχουν επιτευχθεί».
Μεταξύ των μέτρων που περιέχει ο νέος προϋπολογισμός και το μεσοπρόθεσμο περιλαμβάνονται:
* Μείωση επιχορήγησης για άγονες γραμμές κατά 16 εκατ ευρώ από το 2013.
* Περικοπή Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων από 150 εκατ ευρώ το 2013 και το 2014.
* Κατάργηση δώρων στο Δημόσιο Τομέα το 2013 (431 εκατ ευρώ).
* Κατάργηση εξαιρέσεων ενιαίου μισθολογίου το 2013 (16 εκατ ευρώ).
* Εξορθολογισμός μισθολογικής δαπάνης των διευθυντών νοσοκομείων το 2013 (11 εκατ ευρώ).
* Πάγωμα προσλήψεων στο Υπ. Δημοσίας Τάξης (8 εκατ ευρώ σε 4ετία)
* Αναστολή του Κινήτρου Επίτευξης Στόχου (ΚΕΣ) και του Κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικού Στόχου (ΚΕΔΣ) στο Δημόσιο από το 2013 (292 εκατ ευρώ).
* Αναδιάρθρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τη μείωση της μισθολογικής δαπάνης αναπληρωτών καθηγητών 74 εκατ ευρώ το 2013- 2014.
* Μείωση εκτάκτου προσωπικού σε ΑΕΙ/ΤΕΙ (13 εκατ ευρώ)
* Μείωση προσλήψεων Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού (12 εκατ ευρώ).
* Μείωση του αριθμού των συμβασιούχων κατά 10% επιπλέον του βασικού σεναρίου (39 εκατ ευρώ)
* Νέου τύπου εργασιακή εφεδρεία / προσυνταξιοδότηση σταδιακά από το 2013 αλλά κυρίως το 2015 (167 εκατ ευρώ).
* Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατά 2 έτη από το 2013 (1,02 δις ευρώ).
* Μείωση των παροχών εφάπαξ του 2013 και 2014 (247 εκατ ευρώ)
* Κλιμακωτή μείωση των συντάξεων στο υπερβαίνον τα €1000 ποσό του συνολικού εισοδήματος από συντάξεις το 2013 ( 1.158 εκατ ευρώ).
* Μείωση συντάξεων ένστολων.
* Κατάργηση δώρων στις κύριες/επικουρικές συντάξεις εκτός ΟΓΑ
* Κατάργηση δώρων στις κύριες συντάξεις ΟΓΑ
* Περικοπές σε προνοιακά Επιδόματα
* Ψίχουλα δίδονται για εισαγωγή προγράμματος αρωγής μακροχρονίως ανέργων (35 εκατ ευρώ το 2014 μόνο), για νέα προγράμματα του Οργανισμού Εργατικής Εστίας (25 εκατ ευρώ το 2013) και μία πιλοτική εφαρμογή προγράμματος ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος (20 εκατ ευρώ το 2014).
* Η αυξημένη συνεισφορά ασφαλισμένων θα εφαρμοσθεί από το 2014 στα 155 εκατ ευρώ.
* Οι μειώσεις στα οικογενειακά επιδόματα θα εφαρμοσθεί το 2013 ( 379 εκατ ευρώ).
* Η αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης στον καπνό το 2014 (187 εκατ ευρώ).
* Η εξομάλυνση του ειδικού φόρου κατανάλωσης για το υγραέριο και το πετρέλαιο θα έρθει το 2014 ( 21 εκατ ευρώ).
* Το 2013 θα επιβληθεί το τέλος καπνιζόντων για χώρους διασκέδασης και εστίασης και το 2014 θα έρθει νέος φόρος πολυτελείας.
Της Δήμητρας Καδδά / capital.gr
Αρμαγεδώνας μέτρων για όλους και όλα το νέο πολυνομοσχέδιο
ΑπάντησηΔιαγραφή