Η Οδύσσεια ενός εισαγγελέα στον ωκεανό της διαφθοράς

Πριν από περίπου έναν χρόνο η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να επιστρατεύσει έναν δικαστικό εγνωσμένου κύρους για να του εμπιστευθεί τον ευαίσθητο τομέα του ελέγχου όλων των κρατικών συμβάσεων.

Ο δικαστικός εγκατέλειψε καριέρα και οικογένεια στη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να αφοσιωθεί στα καθήκοντά του με την πεποίθηση ότι, αν καταπολεμηθεί η διαφθορά στην Ελλάδα, η Ελλάδα θα γίνει μια άλλη χώρα. Από τότε οι εκπλήξεις που δοκιμάζει διαδέχονται η μία την άλλη.


Η γραφειοκρατία μοιάζει με τέρας ανίκητο, ακόμη και στις πιο απλές ενέργειές του. Και οι απόπειρες παράνομου πλουτισμού, ακόμη και από πρόσωπα υπεράνω πάσης υποψίας που στελεχώνουν την κρατική μηχανή και τους μηχανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης, ξεπηδούν από κάθε δραστηριότητα που ξεκινά το κράτος.

Οι υπουργοί και οι κυβερνητικοί παράγοντες δηλώνουν αλληλέγγυοι και συμπαραστάτες σε κάθε πρωτοβουλία του εγνωσμένου κύρους δικαστικού αλλά τον εγκαταλείπουν σχεδόν όλοι μόλις σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας. Χρειάστηκε να περάσουν επτά μήνες μόνο και μόνο για να εγκρίνουν τον μισθό του, ο οποίος είναι μικρότερος από αυτόν που είχε ως δικαστικός. Του αρνούνται ακόμη και τα εισιτήρια για να επισκεφθεί την οικογένειά του. Ενώ όταν τους προειδοποιεί ότι εκκολαπτόμενα σκάνδαλα επωάζονται σχεδόν σε κάθε σύμβαση που υπογράφει το Δημόσιο, τον ενθαρρύνουν να τα ξεσκεπάσει αλλά καθυστερούν επί μήνες τον εξοπλισμό του με ειδικευμένο προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή που θα βοηθούσε στην άμεση αποκάλυψή τους.

Ο δικαστικός ονομάζεται Βασίλης Φλωρίδης. Είναι αδελφός του πρώην υπουργού κ. Γ. Φλωρίδη και υπηρετούσε ως αντεισαγγελέας στη Θεσσαλονίκη ώσπου να αναλάβει τη νεοσύστατη Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Ελέγχου των Δημοσίων Συμβάσεων και Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων.

Ως εισαγγελέας Κομοτηνής είχε αποκαλύψει πρώτος το σκάνδαλο του Βατοπαιδίου. Η κυβέρνηση Παπαδήμου τον επέλεξε για να ελέγχει συμβάσεις περίπου 30 δισ. ευρώ κάθε χρόνο. Ηταν η πρώτη φορά που η κυβέρνηση επέλεγε εν ενεργεία δικαστικό για μια τέτοια θέση. Αλλά όσο ικανός κι αν είναι, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του μόνο με επτά νομικούς και τέσσερις διοικητικούς υπαλλήλους που στοιβάζονται σε δύο ανήλιαγα γραφεία του πρώην υπουργείου Εμπορίου στην πλατεία Κάνιγγος.

Το καλοκαίρι ζήτησε ένα καλύτερο γραφείο, που θα μπορέσει να στεγάσει τους νομικούς που αναμένει να αποσπαστούν στην υπηρεσία του εδώ και επτά μήνες! Διότι, όπως ανακάλυψε πρόσφατα, για μια απλή απόσπαση στο γραφείο του απαιτούνται αμέτρητες υπογραφές από τρία διαφορετικά υπουργεία!


«Μαγαζάκια» τα νοσοκομεία

Τους τελευταίους μήνες ζητεί απεγνωσμένα προσωπικό για να μπορέσει να ερευνήσει άμεσα με επιτόπιους και αιφνιδιαστικούς ελέγχους μεγάλο νοσοκομείο της περιφέρειας για το οποίο έχει καταγγελίες ότι οι μίζες και οι ρεμούλες έχουν φτάσει ως το γόνατο. Ζητεί επίσης να επισπευσθεί η ολοκλήρωση της έρευνας που διεξάγει το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης για τη φαρμακευτική δαπάνη, όπου οι σπατάλες είναι απίστευτες.

«Είναι μύθος ότι έχουν περιοριστεί οι κρατικές δαπάνες σε όλα τα επίπεδα» υποστηρίζει. «Στις δαπάνες για ιατρικά υλικά, φάρμακα και για νοσοκομειακή περίθαλψη η κατάσταση όχι απλώς δεν βελτιώθηκε αλλά έχει επιδεινωθεί» τονίζει. «Στον τομέα της Υγείας οι απευθείας αναθέσεις έχουν γίνει καθεστώς. Δεν είναι δυνατόν το 2000 να είχαμε 2 δισ. ευρώ δαπάνες στη δημόσια υγεία και το 2009 το ποσό αυτό να ανήλθε στα 17 δισ. ευρώ» συμπληρώνει.


Όπως έχει ήδη ενημερώσει την κυβέρνηση ο κ. Φλωρίδης, τα νοσοκομεία σε ολόκληρη τη χώρα και ιδίως στην περιφέρεια έχουν μεταβληθεί σε «μαγαζάκια» προμηθειών που κόβουν σε φέτες τις ανάγκες σε ιατρικό και φαρμακευτικό υλικό και τις διαχειρίζονται αποκλειστικά με απευθείας αναθέσεις χωρίς κανέναν έλεγχο. «Αν κάνουμε διαγωνισμό, θα καθυστερήσουμε και επειγόμαστε για υλικά» είναι η συνήθης απάντηση των διοικήσεων των νοσοκομείων, ενώ έχει διαπιστωθεί ότι οι ίδιες οι διοικήσεις καθυστερούν τις διαδικασίες για να μπορέσουν να καταφύγουν σε απευθείας αναθέσεις!

Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, ολοκληρώνει μια έρευνα για τις τιμές φαρμάκων στην Ελλάδα και το σύστημα διανομής τους, από την οποία θα προκύψει ότι έχουν ευθύνες όλες ανεξαιρέτως οι ηγεσίες του υπουργείου Υγείας. «Μαγαζάκια» έχουν γίνει και αρκετοί δήμοι που με τη μέθοδο των απευθείας συμβάσεων εξυπηρετούν ιδιωτικά συμφέροντα.


Μισθώσεις ακινήτων και... χακί εξαιρέσεις

Οταν ανέλαβε τα καθήκοντά του ο κ. Φλωρίδης ενημερώθηκε ότι η ανεξάρτητη Αρχή του έχει δικαίωμα να ερευνά όλες τις συμβάσεις που υπογράφει ή έχει υπογράψει το Δημόσιο και να ακυρώνει όσες δεν βρίσκει σύννομες. Εν συνεχεία διαπίστωσε ότι κάποιες συμβάσεις έχουν εξαιρεθεί!

Με πρώτες τις συμβάσεις του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Θα μπορούσε ίσως να δικαιολογηθεί η εξαίρεση των εξοπλιστικών προγραμμάτων που συνήθως συμφωνούνται με διακρατικές συμβάσεις. Αλλά γιατί να μην μπορεί να ελέγξει ο πρόεδρος της ανεξάρτητης Αρχής τις προμήθειες των Ενόπλων Δυνάμεων για άρβυλα, στολές ή κουραμάνες;

Πρόσφατα ανακάλυψε ότι δεν έχει δικαίωμα να ερευνήσει και τις συμβάσεις που υπογράφει το Δημόσιο για μισθώσεις ακινήτων.

Πριν από μερικούς μήνες ζήτησε από την κυβέρνηση να του παραχωρηθεί ένα δημόσιο κτίριο για να στεγαστεί η Αρχή επειδή δεν χωρούν πλέον οι υπάλληλοί του στα γραφεία του πρώην υπουργείου Εμπορίου. «Δεν υπάρχει κανένα διαθέσιμο κτίριο του Δημοσίου. Αν θέλετε, ενοικιάστε από ιδιώτη και το Δημόσιο θα σας καλύψει το ενοίκιο» του απάντησαν από το υπουργείο Οικονομικών. Ο εισαγγελέας δεν το έβαλε κάτω. Εψαξε μόνος του και βρήκε ένα υπέροχο και ξενοίκιαστο κτίριο στο Κολωνάκι που ανήκει στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου!



Στο τηλέφωνο ο υπουργός!

«Τρελά» ενοίκια και πιέσεις για τους ελέγχους

Μετά την επιτυχή αναζήτηση χώρου στάγασης της Αρχής, ο κ. Β. Φλωρίδης αποφάσισε να ερευνήσει πόσα άλλα ακόμη κτίρια του Δημοσίου παραμένουν ανοίκιαστα και δεν το γνωρίζουν ούτε οι αρμόδιες υπηρεσίες. Και ανακάλυψε ότι δεν έχει τέτοια αρμοδιότητα. Στην πορεία των ερευνών όμως ανακάλυψε κι άλλα πράγματα και του σηκώθηκε η τρίχα.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στεγάζεται σε ένα κτίριο στη λεωφόρο Μεσογείων για το οποίο το Δημόσιο καταβάλλει μίσθωμα 3 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Με λίγα λόγια, ο ιδιοκτήτης του κτιρίου εισπράττει ένα μίσθωμα που αντιστοιχεί στο συνολικό κόστος ανέγερσης του κτιρίου και έχει κάνει απόσβεση σε έναν χρόνο! Πού ανήκει το κτίριο αυτό; Τα πρώτα στοιχεία εμφανίζουν ως ιδιοκτήτη έναν κουμπάρο πρώην υπουργού!

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στεγάζεται σε ένα κτίριο που κοστίζει μόνο για ενοίκιο 57.000 ευρώ τον μήνα! Και το υπουργείο Οικονομικών για να στεγάσει όλες τις υπηρεσίες του δαπανά περίπου 80 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ολες οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που δεν έχουν ιδιόκτητα κτίρια ζήτησαν και πέτυχαν μείωση των ενοικίων τους. Το Ελληνικό Δημόσιο, παρά τη ρητή δέσμευση του ίδιου του Πρωθυπουργού, έχει πετύχει επαναδιαπραγμάτευση για ελάχιστα κτίρια ως σήμερα...

Ως τώρα ο πρόεδρος της Αρχής Ελέγχου των Συμβάσεων του Δημοσίου έχει ακυρώσει αρκετές συμβάσεις που εξυπηρετούσαν σαφώς συγκεκριμένα συμφέροντα. Για ορισμένες από αυτές έχει δεχθεί οργισμένα τηλέφωνα από διαμαρτυρόμενους υπουργούς και υφυπουργούς. Μάλιστα ένας εξ αυτών έφτασε στο σημείο να του πει ότι και οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν πτώση του τζίρου τους και θα πρέπει να στηριχθούν από την Πολιτεία!

Δεν έχει δημοσιοποιήσει ποτέ τις πιέσεις που δέχεται, αλλά ίσως κάποια στιγμή θα πρέπει να καταγράψει όλες τις περιπτώσεις. Θα είναι ίσως η πιο λεπτομερής ακτινογραφία του μεγαλύτερου ασθενούς που υπάρχει στη χώρα: του Ελληνικού Δημοσίου.


Β. Χιώτης