Τί ξέρουμε για τον Εμφύλιο; (Μέρος 1ο)

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000, είχαν κυκλοφορήσει πάνω από 1.800 τίτλοι βιβλίων αναφορικά με τον Εμφύλιο πόλεμο (γνωστό και ως Συμμοριτοπόλεμο), στην Ελλάδα. Στα βουνά της δυτικής Μακεδονίας κυρίως, χύθηκε άφθονο άλικο αίμα παιδιών της Ελλάδας. Σε μια έκθεση του ΓΕΣ οι απώλειες του Εθνικού Στρατού ήσαν από το 1946 μέχρι το 1949: αξιωματικοί νεκροί 8.249 και οπλίτες 7.612.

Για τους αντάρτες, την ίδια περίοδο, το ΓΕΣ αναφέρει ότι οι απώλειες ήσαν 38.220 νεκροί, αξιωματικοί και οπλίτες. Ένα ακόμη στοιχείο σημαντικό είναι η τύχη των παιδιών. Αυτό που ονομάστηκε «παιδομάζωμα».



Τα ανατολικά κράτη δέχθηκαν συνολικά: Η Γιουγκοσλαβία 10.000, η Ουγγαρία 3.000, η Ρουμανία 3.800, η Βουλγαρία 2.660, η Αλβανία 2.000 και η Τσεχοσλοβακία 2.235.
Η κρατική πλευρά για να σώσει παιδιά από την εμφύλια διαμάχη, έκανε παιδουπόλεις, τις οποίες ίδρυσε η βασίλισσα Φρειδερίκη. Τώρα γιατί τα λέμε όλα αυτά; Τις προάλλες στην κατάμεστη αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, ο κ. Νίκος Μαραντζίδης, αν. καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, μίλησε για τον «Εμφύλιο στο φως των αρχείων». Έτσι λοιπόν μάθαμε ότι τα αρχεία της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, του Βελιγραδίου, της Σόφιας και της Μόσχας μας δίνουν άγνωστα για μας στοιχεία που είναι εντυπωσιακά. Πρώτα, πρώτα αποδεικνύεται ότι ο ενορχηστρωτής των δορυφόρων χωρών -ανατολικό μπλοκ- ήταν ο Στάλιν με προτροπή του Ελληνα ηγέτη των κομμουνιστών Νίκου Ζαχαριάδη.


Η άφθονη βοήθεια πολεμικού υλικού που ξεκινούσε από λιμάνια της Πολωνίας έφθανε στην Αλβανία κι από εκεί πήγαινε στο Γράμμο. Ηταν σαν ένα «Σχέδιο Μάρσαλ» του ανατολικού μπλοκ. Οι Τσέχοι έδιναν άφθονο οπλισμό, οι Ρουμάνοι καύσιμα και είδη επιμελιτείας οι Ούγγροι και οι Βούλγαροι. Αφθονο υλικό μέχρι το 1948 περνούσε από τις Πρέσπες, σταλμένο από τον Τίτο, μέχρι που τα έσπασε με τον Στάλιν. Οι Τσέχοι έδωσαν 30 αεροπλάνα στους αντάρτες με Ελληνες πιλότους. Δεν έφτασαν ποτέ, γιατί οι αντάρτες δεν είχαν αεροδρόμια. Από τα παιδιά του «παιδομαζώματος» πάνω από χίλια εκπαιδεύτηκαν στη Βουλγαρία -ηλικίας από 9 έως 12 ετών- για να σταλούν να πολεμήσουν στα πεδία των μαχών της Βορείου Ελλάδος. Κάποιοι νουνεχείς του ΚΚΕ απέτρεψαν να γίνει κάτι τέτοιο, την τελευταία στιγμή.


Υπάρχει μια ομάδα ερευνητών, πανεπιστημιακών, που τα τελευταία χρόνια, από τη Θεσσαλονίκη, έχοντας μπροστά της τη μεγάλη εικόνα του Εμφυλίου, τώρα ψάχνει τις λεπτομέρειες. Το δρόμο τον έχουν ανοίξει ο καθηγητής Βασ. Κόντης και συνάδελφοί του υπεύθυνοι επιστημονικοί ερευνητές «που ξεσκονίζουν» τα αρχεία στα Βαλκάνια, τη Μεσευρώπη και τη Ρωσία. Ξεχωρίζουν οι κύριοι Μαραντζίδης, Σφέτας, Μιχαηλίδης, Δορδανάς και στις ΗΠΑ, ο Τζον Ιατρίδης. Στην εκδήλωση της ΕΜΣ, ο πρόεδρός της Νίκος Μέρτζος εξήρε τη βοήθεια των ερευνητών αυτών που με νηφαλιότητα προσπαθούν να φωτίσουν τη δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία των Ελλήνων –τον Εμφύλιο– μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η αναζήτηση των ονομάτων των παιδιών «του παιδομαζώματος» που βρέθηκαν από τις έρευνες ανήκει στον κ. Ιάκωβο Μιχαηλίδη. Αλλά θα συνεχίσουμε, το θέμα παρουσιάζει ενδιαφέρον.

ΤΟΥ ΦΑΙΔΩΝΑ ΓΙΑΓΚΙΟΖΗ

Το δεύτερο μέρος δείτε το από εδώ.