Αρχαίο ξύλινο φέρετρο βρέθηκε ατόφιο στο Δέλτα Φαλήρου

Οι αρχαιολόγοι δεν πίστευαν στα μάτια τους, όταν τον Σεπτέμβριο του 2013, κατά τη διάρκεια των ερευνών στο αρχαϊκό νεκροταφείο «σκόνταψαν» σε κάτι εκπληκτικό: Σ' ένα αρχαίο φέρετρο από ατόφιο ξύλο, που βρίσκεται σε εξαιρετική διατήρηση, γεγονός πολύ σπάνιο, καθώς πρόκειται για υλικό που καταστρέφεται γρήγορα όταν λείπουν οι κατάλληλες συνθήκες.


Το εύρημα, που εντοπίστηκε κατά τις ανασκαφές στο Δέλτα Φαλήρου, στην περιοχή κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», χαρακτηρίστηκε ως «μοναδικό» ενώ η ανακάλυψη του και θεωρήθηκε εξαιρετική τύχη από τους αρχαιολόγους. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, το φέρετρο διαστάσεων 1,61 μ. μήκους, 0,77 μ. πλάτους και πάχους από 3 ως 9 εκατοστών,  δεν αποτελείται από διαφορετικά ξύλα, όπως συνηθίζεται αλλά είναι μονόξυλο (δηλαδή προέρχεται από τον κορμό ενός δέντρου), που σώζει όλα τα στοιχεία του ξύλου, το δέρμα του, ακόμα και τους αυξητικούς δακτυλίους του.

Χρονολογείται στην αρχαϊκή εποχή (610-490/480 π. Χ.), όπως υποδηλώνουν τόσο η περιοχή εντοπισμού του, όσο και τα υπόλοιπα στοιχεία: Ένα αρχαϊκό όστρακο αγγείου, που βρέθηκε δίπλα στο κεφάλι του νεκρού άνδρα νεαρής ηλικίας, αλλά και το επίπεδο της επίχωσης που ανακαλύφθηκε και ανήκει στην ίδια περίοδο. Αν και δεν έχει ερευνηθεί ακόμα, σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση το φέρετρο ήταν δεύτερη χρήση του ξύλου, ενώ η πρώτη ήταν ίσως βάρκα.

Το σπάνιο εύρημα κατάφερε να διατηρηθεί χάρη στις συνθήκες--έντονη υγρασία και απουσία οξυγόνου-που επικρατούσαν στο αρχαϊκό νεκροταφείο.

Σε πρόσφατη συνεδρίαση του, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο συμφώνησε ομόφωνα ως προς την πρώτη φάση συντήρησης του ξύλινου φέρετρου, το οποίο βρίσκεται εγκιβωτισμένο μαζί με το χώμα του, υπό ειδικές συνθήκες, στις εργοταξιακές εγκαταστάσεις της ΚΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Σύμφωνα λοιπόν με την τεχνική έκθεση που πήρε το «πράσινο φως» από τα μέλη του ΚΑΣ, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η σταδιακή αποκάλυψη του φέρετρου με μηχανικά μέσα και νερό, η ολοκληρωτική αφαίρεση του ιζήματος, η τοποθέτησή του σε ξύλινο νάρθηκα και στη συνέχεια σε δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης.

Ενας έφηβος που λάτρευε τη θάλασσα κι ασφαλώς θα ονειρευόταν ταξίδια στα ανοικτά ελληνικά πελάγη, πέρασε στον άλλο κόσμο μέσα σε μια ξύλινη βαρκούλα κατά την αρχαϊκή εποχή (610-490/480 π.Χ.).