H οικονομική κρίση τα τελευταία επτά χρόνια επηρέασε έντονα την ηλικιακή ομάδα άνω των 45 ετών -ιδιαίτερα τους άνδρες. Η ρευστότητα στην αγορά συνοδεύτηκε από σημαντικές αναδιαρθρώσεις, αποχωρήσεις πολυεθνικών από την Ελλάδα, περικοπές εργαζομένων, απολύσεις υψηλόβαθμων στελεχών και πολλά άλλα.
Η ανεργία για τα άτομα άνω των 45 ετών, άρχισε να γίνεται τεράστιο πρόβλημα τα τελευταία δύο χρόνια. Και αυτό γιατί η κατάσταση άρχισε να παγιώνεται. Τα έμπειρα στελέχη να μένουν εκτός αγοράς εργασίας για 2, 3 και 4 χρόνια. Ολο αυτό το διάστημα οι παρεμβάσεις μας ήταν αρκετές και στην προηγούμενη και στην τωρινή κυβέρνηση. Όμως δεν υπήρξε κάποια ουσιαστική στήριξη ή κάποια δράση για την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Τα προγράμματα και οι δράσεις που υλοποιούνται είτε για την ενίσχυση της απασχόλησης είτε για την επιχειρηματικότητα αφορούν κατά βάση νέους. Η πολιτεία δεν φαίνεται να έχει αντιληφθεί την αναγκαιότητα στήριξης της ηλικιακής ομάδας 45+, εφαρμόζοντας πολιτικές από άλλες χώρες, ξεχνώντας κάτι πολύ βασικό: ότι εκεί, έχουν ήδη χειριστεί το θέμα με τις ηλικίες αυτές και για αυτό η προτεραιότητά τους επί του παρόντος είναι η νέα γενιά.
Το έχω ξαναπεί και θα το ξαναπώ, ότι η σχεδόν παντελής απουσία κοινωνικά υπεύθυνης πολιτικής από την πλευρά της πολιτείας θέτει αυτούς τους ανθρώπους στο περιθώριο, αγνοώντας επιδεικτικά τις σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.
Οι άνθρωποι αυτοί έχουν σχεδόν 15-20 χρόνια εργασιακής ζωής προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν. Και όταν μία τόσο μεγάλη μερίδα του πληθυσμού βρίσκεται εκτός αγοράς εργασίας, πώς θα εισπράττουν εισφορές τα ασφαλιστικά ταμεία; Πώς θα ξεπληρώνονται δάνεια στις τράπεζες; Πώς θα κινείται ο κύκλος της οικονομίας;
Αυτή η εργασιακή/παραγωγική ομάδα έχει οικονομικές υποχρεώσεις στις οποίες δεν μπορεί πλέον να ανταποκρίνεται, όπως στεγαστικά δάνεια, υποχρεώσεις παιδιών, κλπ. Εχει κάποιος σκεφτεί τις σοβαρές αυτές οικονομικές επιπτώσεις; Μιλάμε για κόκκινα δάνεια και ξεχνάμε από που δημιουργούνται αυτά! Και τι γίνεται με τα κοινωνικά πρότυπα που δημιουργούμε στα παιδιά μας, με γονείς που «μαραζώνουν» στο σπίτι, αδυνατώντας να τους προσφέρουν ακόμα και στοιχειώδη πράγματα, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο ζωής τους, γιατί είναι «μεγάλοι» και κατά συνέπεια σχεδόν εργασιακά «απόβλητοι»; Με άλλα λόγια, δεν μπορούν να βρουν εργασία όχι γιατί δεν θέλουν να εργαστούν ή να επαναπροσδιορίσουν την καριέρα τους, για να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα της αγοράς εργασίας, αλλά γιατί κάποιοι έχουν αποφασίσει να τους στερήσουν το δικαίωμα στην εργασία, ενισχύοντας για συγκεκριμένους λόγους, συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.
Η μοναδική διέξοδος για εκείνους φαίνεται να είναι η φυγή τους στο εξωτερικό. Το φαινόμενο του brain drain δεν επικεντρώνεται μόνο στους νέους, αφορά και έμπειρους εργαζόμενους –και τελικά αναρωτιέται κανείς τι είναι πιο σημαντικό, το brain drain ή το experience drain;
Πώς μπορεί να δοθεί λύση στο πρόβλημα και τι επιλογές έχουν τα στελέχη άνω των 45 ετών;
Στα πλαίσια μιας εθνικής και ολοκληρωμένης στρατηγικής καταπολέμησης της ανεργίας, είναι σημαντικό να προβλεφτούν δράσεις και για τις ηλικίες αυτές, είτε προς την πλευρά των επιχειρήσεων είτε προς την πλευρά των ανέργων.
Οσον αφορά τους ανέργους σε αυτές τις ηλικίες, δράσεις που να αφορούν τον επαναπροσδιορισμό των δεξιοτήτων και των γνώσεων τους, εκπαίδευση σε αγορές του εξωτερικού και σε νέες τεχνολογίες. Αλλά και όσον αφορά την επιχειρηματικότητα, μελέτες δείχνουν ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα έχει πολύ μικρότερες πιθανότητες να αποτύχει επιχειρηματικά σε σχέση με τους νέους που δεν διαθέτουν εμπειρία, άρα είναι σημαντικό το τι κίνητρα και τι υποστήριξη τους παρέχεται για να ξεκινήσουν το δικό τους επιχειρηματικό εγχείρημα. Τελευταία μάλιστα συναντώ ολοένα και περισσότερα στελέχη εκτός αγοράς που ξεκινούν το δικό τους βήμα και μάλιστα σε υψηλή τεχνολογία!
Οσον αφορά τις εταιρείες, είναι επίσης σημαντικό να δοθούν κίνητρα τόσο για τον επαναπροσδιορισμό γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζόμενων τους σε αυτές τις ηλικίες, ώστε να συνεχίσουν να προσδίδουν προστιθέμενη αξία στην επιχείρηση και να μην κινδυνεύουν να μείνουν εκτός, όσο και κίνητρα οικονομικά για την πρόσληψη καιτην απασχόληση αυτών των ηλικιών.
Παράλληλα, η εμπειρία αυτών των ανθρώπων μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε συμβουλευτικό επίπεδο τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Η χώρα χρειάζεται ιδιαίτερα σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία τεχνοκράτες και άτομα που έχουν φέρει αποτελέσματα και δυστυχώς και στην τωρινή κυβέρνηση απουσιάζουν εντελώς.
Υποστηρίζω ακράδαντα ότι οι νέοι έχουν δικαίωμα στην εργασία και με λυπούν ιδιαίτερα τα υψηλά νούμερα νεανικής ανεργίας. Όμως το ίδιο δικαίωμα στην εργασία έχουν και οι γονείς τους, η γενιά των 45+ -και κανείς δεν πρέπει να τους το στερεί. Αλλά και ούτε να τους περιθωριοποιεί, να τους παροπλίζει, να τους αγνοεί. Και το θέμα δεν είναι ανθρωπιστικό, είναι οικονομικό και κοινωνικό.
* Η κα Ρεβέκκα Πιτσίκα είναι CEO της εταιρείας επιλογής στελεχών People for Business
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου