Το πραγματικά μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η...

Το δημόσιο χρέος, παρά το δυσθεώρητο ύψος του, δε συνιστά σήμερα το πιο σοβαρό πρόβλημα της χώρας. Όπως συμβαίνει σ' αυτές τις περιπτώσεις επί δύο περίπου αιώνες, αργά ή γρήγορα, το δημόσιο χρέος είτε θα αναδιαρθρωθεί, είτε θα “κουρευτεί”, ώστε να μπορέσει η ελληνική κοινωνία να επιβιώσει και να αποκτήσει η οικονομία τη δυνατότητα να αναπτυχθεί.

Το πιο σοβαρό πρόβλημα της χώρας σήμερα είναι...
η δημογραφική της γήρανση.

Το πρόβλημα αυτό είναι μακροχρόνιο και σύνθετο. Και δεν μπορεί να επιλυθεί με απόφαση μίας Συνόδου Κορυφής. Δημιουργείται με αργούς ρυθμούς κατά τη διάρκεια πολλών δεκαετιών και επιλύεται με επίσης πολύ αργούς ρυθμούς.

Για να συνειδητοποιήσουμε το πόσο σημαντικό είναι το δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα, αξίζει να παραθέσουμε ορισμένα στοιχεία.

Το 1960, ο πληθυσμός της Ελλάδας έφθανε στα 8,3 εκατομμύρια και της Τουρκίας στα 27,1 εκατομμύρια. Δηλαδή, η αναλογία ήταν 1:3,3 (ας σημειωθεί ότι στις αρχές του 20ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η αναλογία αυτή έφθανε περίπου στο 1:2,6). Σήμερα ο πληθυσμός της Ελλάδας φθάνει στα 10,9 εκατομμύρια (με τάση μείωσης πλέον) ενώ ο πληθυσμός της Τουρκίας έχει εκτοξευθεί στα 76,7 εκατομμύρια και αυξάνεται με ποσοστό 1,2% το χρόνο (σχέση 1:7,03). Ο "μέσος" Έλληνας έχει ηλικία 43,5 ετών και ο "μέσος" Τούρκος μόλις 28 ετών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2060, ο πληθυσμός της Ελλάδας προβλέπεται ότι θα φθάνει στα 8,6 εκατομμύρια, το 2070 στα 8,1 εκατομμύρια και το 2080 μόλις στα 7,7 εκατομμύρια. Για την Τουρκία, προβλέπεται ότι η αύξηση του πληθυσμού θα κορυφωθεί το έτος 2050, κοντά στα 94 εκατομμύρια, ενώ το 2080 θα βρίσκεται κοντά στα 88 εκατομμύρια (σχέση 1:11,4). Τα στοιχεία αυτά τρομάζουν και δείχνουν το μέγεθος της ανισορροπίας, αλλά και της απειλής που δημιουργείται σε βάρος της χώρας μας σε γεωπολιτικό επίπεδο.

Το έτος 2050, δηλαδή όταν θα συνταξιοδοτείται ένας νέος που εισέρχεται σήμερα στην εργασία, το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού με ηλικία 65 ετών και άνω, θα φθάνει στο 33,9%, σε σχέση με το 20,5% που είναι σήμερα. Αυτές οι 13,5 ποσοστιαίες μονάδες, θα σημαίνουν περισσότερα 1.230.000 άτομα άνω των 65 ετών, σε σχέση με σήμερα!

Και τί θα γίνεται στις νεότερες ηλικίες; Και εκεί, η κατάσταση είναι εξίσου δραματική. Κατά το έτος 2050, στις ηλικίες 0-14 ετών θα ανήκει μόλις το 12,9% του πληθυσμού, ενώ το 1961 ανήκε το 27,2%. Παράλληλα, επίσης 12,9% θα είναι και οι Έλληνες με ηλικία άνω των 80 ετών!

Με βάση τα στοιχεία αυτά, μπορούμε να φανταστούμε ποιά μπορεί να είναι η εξέλιξη του ασφαλιστικού μας συστήματος; Πιστεύει άραγε κάποιος ότι υπάρχει τρόπος να επιβιώσει; Πολύ  περισσότερο δε όταν σήμερα αρνούμαστε να δούμε την κρίση που έρχεται και που μαχόμαστε ώστε να διατηρήσουμε τη δυνατότητα να παίρνει κάποιος σύνταξη σε ηλικία 50 ετών;

Θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως, είτε ως άτομα, είτε ως κοινωνία, είμαστε το αποτέλεσμα των επιλογών μας. Οι επιλογές του παρελθόντος μας έφεραν στη σημερινή -δυσχερέστατη- κατάσταση. Και οι επιλογές μας σήμερα, τείνουν να διαμορφώσουν την εφιαλτική κατάσταση των επομένων δεκαετιών. 

Μπορούμε να αλλάξουμε τη “φυσιολογική τροπή” των εξελίξεων; Νομίζω πως ναι. Με γενναίες αποφάσεις, μπορούμε! 

Ως Κίνημα Πολιτών “Έλληνες Φορολογούμενοι”, στις 5 Ιουνίου 2015, οδηγούμε ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου Επικρατείας, την περίπτωση ενός μέλους μας, οικογενειάρχη με 12 παιδιά. Ο άνθρωπος αυτός δαπάνησε σχεδόν το 90% του εισοδήματος που είχε κατά το έτος 2013 για τις στοιχειώδης ανάγκες διαβίωσης της πολυμελούς του οικογένειας. Και όμως, το Κράτος ζητά ως φόρο ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός του. Το οποίο βεβαίως δε μπορεί να καταβάλλει. Ο οικογενειάρχης ζητά από τους ανώτατους δικαστές να φορολογηθεί μεν, αλλά να φορολογηθεί για το εισόδημα που απομένει μετά τις -συνετές και συγκρατημένες- δαπάνες διαβίωσης της οικογένειάς του, τις οποίες αποδεικνύει με την προσκόμηση όλων των σχετικών αποδείξεων (σούπερ-μάρκετ, ΔΕΗ, ΟΤΕ, θέρμανση κλπ). Με άλλα λόγια, ζητά το αφορολόγητο όριο για αυτόν να μην είναι όσο και το αφορολόγητο όριο ενός άτεκνου ζευγαριού, αλλά να αναπροσαρμοστεί ώστε να καλύψει τις στοιχειώδεις δαπάνες που έκανε για να ζήσει την οικογένειά του. 

Και βέβαια, αυτή είναι μόνον μία περίπτωση από τις πολλές που μπορεί να υφίστανται στις εναπομείνασες πολύτεκνες οικογένειες στη χώρα μας.

Ως έθνος, θα πρέπει να επιλέξουμε εάν θέλουμε να επιβιώσουμε, ή εάν θα καταλήξουμε να απορροφηθούμε ανοήτως από την κινούμενη άμμο της αδυσώπητης εξέλιξης των δημογραφικών μας τάσεων. Μαζί με τη Γερμανία, η Ελλάδα καταγράφει σήμερα τους δυσμενέστερους δημογραφικούς δείκτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βεβαίως, η Γερμανία έχει αντιληφθεί το πρόβλημα και, πέραν από την προσέλκυση υψηλής ποιότητας μεταναστών, σχεδιάζει μεθοδικά μία μακροπρόθεσμη δημογραφική πολιτική. Η οικονομικά κατεστραμμένη Ελλάδα, έχει απορροφηθεί στο να βρίσκει -κάθε φορά την τελευταία στιγμή- τρόπους για να πληρώσει την κάθε φορά “επόμενη δόση”, αρνούμενη να δει ότι τα παιδιά της, είτε φεύγουν στο εξωτερικό, είτε γερνούν και ξεχνώντας έστω να εξετάσει  την πιο σημαντική -για την επιβίωσή της- μεταρρύθμιση: της αναστροφής της δημογραφικής της κατάρρευσης.

* Ο κ. Γιάννης Σιάτρας, είναι οικονομολόγος και επικεφαλής του Κινήματος Πολιτών “Έλληνες Φορολογούμενοι”.