Το πόσιμο νερό στην αρχαία Ελλάδα

Από την αρχαιότητα ο άνθρωπος είχε συνειδητοποιήσει την ιδιαίτερη σημασία ενός από τα σημαντικότερα στοιχεία της φύσης, του νερού. Η αγωνία του για επιβίωση και η προσπάθεια να εξηγήσει τα φυσικά φαινόμενα τον οδήγησαν να συνδέσει το νερό με υδάτινες θεότητες και να το κάνει αντικείμενο λατρείας.

Ειδικά στον άνυδρο ελλαδικό χώρο, τα πηγάδια, οι στέρνες, οι πηγές και τα λιγοστά ποτάμια ήταν στοιχεία ζωτικής σημασίας για κάθε πόλη. Τώρα, τι ποιότητας ήταν αυτό το νερό,...
δεν μπορούμε να ξέρουμε, όμως ένας βασικός τρόπος καθαρισμού πρέπει να ήταν ο βρασμός. Ο Πλάτων λέει πως «το νερό, αν το πιεις άβραστο, είναι βαρύ και δύσπεπτο».

Ο Ηρόδοτος στην «Ιστορία» του λέει πως «ο βασιλιάς της Περσίας πίνει μόνο νερό από τον ποταμό Χοάσπη, που είναι κοντά στα Σούσα. Το νερό αυτό το βράζουν και το μεταφέρουν σε αργυρά αγγεία, πάνω σε μεγάλες τετράτροχες άμαξες που τις σέρνουν μουλάρια. Ο Κτησίβιος αναφέρει πως το νερό αυτό είναι πολύ ελαφρύ και γλυκόπιοτο».

Αντίστοιχα ο Πολύβιος αναφέρει πως «ο βασιλιάς της Αιγύπτου Πτολεμαίος Β΄ ο Φιλάδελφος, όταν πάντρεψε την κόρη του Βερενίκη με τον Αντίοχο, τον βασιλιά της Συρίας, της έστελνε νερό από τον Νείλο για να πίνει μόνο απ’ αυτό». Ο Ευριπίδης λέει πως «δύο μόνο πράγματα μας χρειάζονται, για φαγητό οι καρποί της Δήμητρας και για ποτό το νερό. Αυτή είναι η φυσική τροφή μας».

Σύμφωνα με τον Αρχέστρατο, «όσοι θέλουν να διατηρήσουν την υγεία τους πρέπει να γυμνάζονται, για να ιδρώνουν, να κάνουν λουτρό για να μαλακώσει το σώμα και να πίνουν νερό πριν από το φαγητό. Τότε κάνει πολύ καλό. Το χειμώνα και την άνοιξη όσο πιο ζεστό γίνεται και το καλοκαίρι ψυχρό. Νερό είναι καλό να πίνει κάποιος πριν από το κρασί, το οποίο έτσι χάνει τη δύναμή του και δεν φτάνει μέχρι τις άκρες των αγγείων. Αν αυτό είναι δύσκολο, καλύτερα να πιει ζεστό, γλυκό κρασί νερωμένο».

Και, τέλος, ένα κείμενο του Χρύσιππου, όπου βλέπουμε πού μπορεί να οδηγήσει κάποιον η λαιμαργία. «Γνώρισα έναν άνθρωπο που έπεφτε στο φαγητό, χωρίς να νοιάζεται για τους διπλανούς του στο τραπέζι. Αυτός φανερά στα δημόσια λουτρά, χωρίς να νοιάζεται αν τον βλέπουν, έκανε γαργάρες με πολύ καυτό νερό για να συνηθίσει ο λαιμός του τα πολύ ζεστά φαγητά. Ελεγαν πως είχε πείσει τους μάγειρες να σερβίρουν το φαγητό όσο πιο ζεστό γινόταν. Ετσι έτρωγε μόνο αυτός, γιατί οι υπόλοιποι ήταν αδύνατο να τον ακολουθήσουν, τρώγοντας τόσο καυτά φαγητά».

Ληκύθιο με τη μορφή του Αττη, νεαρού Φρύγα, αγαπημένου της μητέρας των θεών. (Μακεδονία, μέσα 4ου αιώνα π.Χ.)

 http://www.kathimerini.gr/846402/article/gastronomos/gastronomia/to-glykopioto-nero-twn-perswn