Παραδοσιακά επαγγέλματα ~ Παγωτατζής πλανόδιος

Ποιος στ' αλήθεια δε γεύθηκε στην παιδική του ηλικία εκείνο το γεμάτο νοστιμιά παγωτό χωνάκι; Και ποιος μπορεί να ξεχάσει, από όσους τον πρόλαβαν, ιδίως με τις ζεστές καλοκαιρινές ημέρες, εκείνη τη γραφική φιγούρα με την άσπρη ποδιά και το σκούφο στο κεφάλι;

Θα τον θυμούνται τον παγωτατζή οι μεγαλύτεροι να γυρίζει στις γειτονιές και τα χωριά πάνω σ' ένα αυτοσχέδιο άσπρο καρότσι, γεμάτο καθρεφτάκια, φωτογραφίες και παραστάσεις, προσαρμοσμένο σ' ένα ποδήλατο και με ένα πάνινο σκέπαστρο από πάνω, για να προφυλάγεται το περιεχόμενό του από τον ήλιο.

Μόλις έπαιρνε να ζεσταίνει ο καιρός,...
εκεί γύρω στο Πάσχα, έκανε την εμφάνισή του. Τον περίμεναν πώς και πώς τα πιτσιρίκια. Με το που άκουγαν τη φωνή του, έτρεχαν ίσα στη μαμά ή στον μπαμπά να πάρουν πενηνταράκι ή τη δραχμή για ν' αγοράσουν το πολυπόθητο παγωτό. Στήνονταν έπειτα στην ουρά και περίμεναν τη σειρά τους. Εκτός από τους βιαστικούς αυτοί σπρώχνανε, κλωτσούσανε και οι πιο «παλικαράδες» μπαίνανε μπροστά με το «έτσι θέλω». Τα απογεύματα της Κυριακής ήξεραν οτι θα περάσει σίγουρα και τον περίμεναν με λαχτάρα. Όλη η χαρά τους ήταν αυτό το παγωτό.

Σαν τελείωνε απ' τις γειτονιές πήγαινε στα γύρω χωριά.
Όταν κάποιο χωριό είχε πανηγύρι ή «Γυμναστικές Επιδείξεις», τότε ήταν εκεί απ' το πρωί. Στα χωριά, εκείνα τα χρόνια, γινόταν ανταλλαγή του παγωτού με αυγά. Ο παγωτατζής στο έμπα του χωριού άρχισε να φωνάζει. Τον άκουγαν τα παιδιά κι έτρεχαν κατευθείαν στο κοτέτσι πολλές φορές στα κρυφά από τη μαμά. Και δεν ήταν λίγες οι φορές που τα αυγά ήταν κλούβια. Αν τύχαινε, πάνω στη φούρια, και δεν το καταλάβαινε ο παγωτατζής, έπαιρναν το παγωτό κι έφευγαν τρεχάτοι. Αν, όμως, το καταλάβαινε, ε, τότε...

Η δουλειά του παγωτατζή ήταν εξαντλητική. Έπρεπε να σηκωθεί απ' τα χαράματα για να ετοιμάσει το παγωτό της ημέρας. Πρώτα αγόραζε τον πάγο. Ύστερα έβραζε το γάλα. Αμέσως μετά άρχιζε η παραγωγή του παγωτού:
Μέσα σ' ένα τετράγωνο ξύλινο βαρέλι υπήρχε ένα άλλος μεταλλικός κάδος. Μέσα σ' αυτόν έριχνε το βρασμένο γάλα καθώς και νερό, αυγά, κακάο, βανίλια και διάφορα αρώματα. Ανάμεσα στο ξύλινο βαρελάκι και στον μεταλλικό κάδο υπήρχε ένα κενό διάστημα. Εκεί μέσα έριχνε σπασμένα κομμάτια πάγου. Προπολεμικά, και όπου δεν έβρισκαν πάγο, χρησιμοποιούσαν χιόνι από το Χορτιάτη.
Σκέπαζε έπειτα τον κάδο μ' ένα καπάκι που πάνω του είχε ένα κάθετο χερούλι. Μ' αυτό ανακάτευε τα υλικά μέχρι που το μείγμα μέσα στον κάδο έπηζε με τη βοήθεια του πάγου.
Το παγωτό ήταν έτοιμο!

Το σερβίρισμα γινόταν μ' ένα ειδικό μεταλλικό κουτάλι.
Πάνω στο καρότσι του και σε ειδική θέση είχε τα χωνάκια, το ένα μέσα στο άλλο. Τα έβγαζε ένα-ένα, άνοιγε έπειτα το καπάκι του κάδου και με το κουτάλι έβαζε πάνω στο χωνάκι το παγωτό. Κατά διαστήματα έριχνε κομμάτια πάγου εξωτερικά για να μη λιώνει το περιεχόμενό του. Τη δεκαετία του '50 το χωνάκι παγωτό αντικαταστάθηκε απ' το ξυλάκι. Όμως παραμένει πάντα αξεπέραστο.

Αυτός ήταν ο παγωτατζής των παιδικών μας χρόνων.
Σήμερα δεν υπάρχουν παγωτατζήδες που να γυρίζουν στις γειτονιές, αφού παγωτά βρίσκεις παντού. (Σημείωση Krasoblog. Κι όμως, υπάρχει παγωτατζής περιφερόμενος, σε ανανεωμένη μορφή στην επαρχία: Με φορτηγάκι στυλ καντίνας, διαθέτει προς πώληση παγωτά χτυπάει μια κουδούνα για να τον καταλαβαίνουμε, αλλά και με τρίκυκλο τον βλέπουμε καμιά φορά τα απογεύματα της Κυριακής σε ανύποπτο χρόνο σε παραλίες, ενώ εσχάτως είναι αγαπημένη προσθήκη σε βαφτίσεις και παιδικά events).

*Πηγή: Β. Σαρησάββας - Παραδοσιακά επαγγέλματα 
Περισσότερα παραδοσιακά επαγγέλματα στην κατηγορία "Παράδοση"

Παγωτατζής με το αυτοσχέδιο καρότσι στους δρόμους της Θεσσαλονίκης

Πλανόδιος παγωτατζής τα παλιά καλοκαίρια στη Θεσσαλονίκη. 

 

 

 

Δείτε ακόμη:


Παραδοσιακά επαγγέλματα ~ Παγοπώλης ή μπουζιτζής - Τί ήταν η παγωνιέρα; Τί συνέβαινε πριν την έλευση του ψυγείου;