Ο πλαστός «όρκος» του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Με αφορμή την ανασκαφή στην Αμφίπολη, επανήλθε πάλι ο «όρκος» που δήθεν εκστόμισε ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ώπη, κατά την ομιλία του στους κουρασμένους στρατιώτες, που μετά 10ετή πόλεμο ήθελαν να γυρίσουν στην Μακεδονία.

Ο «όρκος» εμφανίσθηκε τυπωμένος από την γραμματεία του υπουργείου Πολιτισμού, κατά τις ογκώδεις διαδηλώσεις στην Θεσσαλονίκη για αποτροπή της παραχώρησης στους Σλάβους της ονομασίας «Μακεδονία».

Ομολογώ, πως απόρησα με την εμφάνιση του κειμένου, όχι μόνον επειδή σε κανένα σημείο της αρχαιοελληνικής γραμματείας δεν είχαν συναντήσει παρόμοιο κείμενο, αλλά και για τρεις άλλους λόγους που θα έπρεπε να προσεχθούν από πανεπιστημιακούς και ιστορικούς, ώστε να σταματήσει αμέσως η κυκλοφορία του, επειδή αλλοιώνει πλήρως την ιδεολογική συγκρότηση του Αλεξάνδρου.

Πρώτος λόγος ήταν ότι στα πολλά ανατυπούμενα φυλλάδια, άλλοτε φαινόταν ότι διέσωσε τον λόγο ο Αντισθένης, άλλοτε ο Ψευδοκαλλισθένης, άλλοτε ο Πλούταρχος… Μια προσεκτική μελέτη των κειμένων των τριών ανωτέρω, απέδειξε ότι ουδαμού υπάρχει αυτό το κείμενο.

Δεύτερον, ο Αλέξανδρος στην ομιλία του στην Ώπη, που παραθέτω στη συνέχεια, κάνει σαφή διάκριση μεταξύ Μακεδόνων και βαρβάρων, ώστε δεν είναι δυνατόν πρότερον ή μετ’ ολίγον να λέγει στον δήθεν όρκο του «Δεν χωρίζω τους ανθρώπους, όπως κάνουν οι στενόμυαλοι, σε Έλληνες και Βαρβάρους. Δεν με ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών, ούτε η ράτσα που γεννήθηκαν». Αλλά, και πώς θα αποκαλούσε «στενόμυαλους» αυτούς που έκαναν τον διαχωρισμό Ελλήνων και βαρβάρων, όταν η τελευταία συμβουλή που τού έδωσε ο Αριστοτέλης φεύγοντας, ήταν: «Αλέξανδρε, να συμπεριφέρεσαι στους Έλληνες ως Έλληνες, και στους βαρβάρους ως βαρβάρους». Στενόμυαλος, ο λατρεμένος του δάσκαλος;

Τρίτον, η έκφραση «Από μέρους μου, θεωρώ όλους, ίσους, λευκούς και μελαμψούς», είναι αδιανόητο να υπήρχε εκείνη την εποχή. Ο διαχωρισμός σε λευκούς και μαύρους είναι πολύ πρόσφατος. Οι Έλληνες για βαρβάρους μιλούσαν και όχι για μαύρους.

Εν πάση περιπτώσει, κατόπιν πολύχρονης αναζήτησης με δυο εκλεκτούς φιλολόγους της Θεσσαλονίκης (κ. Ηλία Κουρτεσίδη και Ελένη Μαυρομάτη) βρήκαμε το κείμενο σε έργο του Ζαλοκώστα για τον Μέγα Αλέξανδρο, όπου ο συγγραφέας, πιθανόν επηρεασμένος από την τεκτονική του ιδιότητα, «σκαρφίστηκε» έναν όρκο σύμφωνο με τις διεθνιστικές θεωρίες.

Πήρε αφορμή από δυο-τρεις σειρές του Πλουτάρχου, στο έργο του «Περί Αλεξάνδρου τύχης ή αρετής», ότι ο Αλέξανδρος, σαν να ήταν Θεός ανέμιξε λαούς και έθιμα, για να ερμηνεύσει την ανάθεση σε Πέρσες υψηλών αξιωμάτων  και τους γάμους Μακεδόνων με Περσίδες.

Πρόκειται για εκτίμηση του Πλουτάρχου, με την οποία δεν συμφωνούν ούτε οι σύγχρονοί του, ούτε οι σημερινοί ιστορικοί. Η διατήρηση των Περσών σε θέσεις εξουσίας ήταν μια αναγκαιότητα, διότι αν ο Αλέξανδρος άφηνε για φρουρά σε κάθε πόλη που είχε κατακτήσει από έναν Έλληνα στρατιώτη, δεν θα περίσσευε κανείς ούτε για τη φρουρά του. Άλλωστε, την αποστολή του στην Ανατολή την είχε εκπληρώσει και έβαζε πλώρη για τη Δύση.

Οι δε γάμοι είχαν ως μοναδικό σκοπό την αποφυγή των βιασμών των Ασιατισσών, για την οποία άλλωστε ο Αλέξανδρος είχε προβλέψει κατά την αναχώρησή του, παίρνοντας μαζί του 2.500 επαγελματίες ιερόδουλες.

Ο πραγματικός Λόγος του Αλεξάνδρου στην Ώπη, προς σ’ αυτούς που ήθελαν να επιστρέψουν, είναι ο εξής:

«Ο Φίλιππος σας παρέλαβε νομάδες και φτωχούς, τους περισσότερους ντυμένους με δέρματα, να βόσκετε στα βουνά λίγα πρόβατα και γι΄ αυτό δύσκολα να πολεμάτε τους Ιλλυριούς και τους Τριβαλλούς και  τους γείτονες Θράκες. Χλαμύδες σάς έδωσε να φοράτε αντί για δέρματα, σας κατέβασε από τα βουνά στις πεδιάδες, αξιόμαχους σας έκανε για τους βαρβάρους των γειτονικών περιοχών....

» Τι έχω κερδίσει παραπάνω απ΄ αυτούς τους κόπους, εκτός απ΄ αυτή την πορφύρα κι αυτό το διάδημα;. Εγώ τίποτα δεν κατέχω, ούτε μπορεί να αποδείξει κανείς δικούς μου θησαυρούς, εκτός απ΄ όσα είναι δικά σας κτήματα ή όσα φυλάγονται για σας, γιατί δεν έχω ανάγκη να φυλάξω τίποτα για τον εαυτό μου. Τρώω την ίδια τροφή με την δική σας και κοιμάμαι όπως κι εσείς. Αν και νομίζω ότι δεν έχω την ίδια τροφή με την δική σας τροφή, που είναι πολυτελής. και ξέρω να μένω άγρυπνος, για να μπορείτε εσείς να κοιμάστε ήσυχοι. » Και τώρα επρόκειτο να στείλω στην πατρίδα τους απόμαχους, ζηλευτούς, αλλά επειδή όλοι θέλετε να φύγετε, φύγετε όλοι, και όταν φθάσετε στην πατρίδα να πείτε ότι τον βασιλιά σας Αλέξανδρο που νίκησε τους Πέρσες και τους Μήδους (απαριθμεί τους πολλούς λαούς που κατενίκησε) ... τον εγκαταλείψατε και φεύγετε, αφού τον παραδώσατε να τον φυλάνε οι νικημένοι βάρβαροι.... Φύγετε! (απολιπόντες οίχεσθε, παραδόντες φυλάσσειν τοίς νενικημένοις βαρβάροις. Άπιτε!)».

Αυτά είπε, και διέταξε, όσα παιδιά είχαν από Ασιάτισσες γυναίκες, να τ΄ αφήσουν εκεί, για να μη γίνουν αιτία προστριβής στην Μακεδονία ανάμεσα στους ξένους, τα παιδιά των βαρβάρων γυναικών και τα παιδιά που είχαν αφήσει στην πατρίδα και τις μητέρες τους. Κι ο ίδιος θα φρόντιζε να ανατραφούν κατά τον Μακεδονικό τρόπο και κατά τα άλλα, όπως επίσης και στην στρατιωτική τους εκπαίδευση [αυτός δε επιμελήσεσθαι ως εκτρέφοιντο Μακεδονικώς τά τε άλλα και ες τα πολέμια κοσμούμενοι], κι όταν θα γίνουν άνδρες θα τους οδηγήσει ο ίδιος στην Μακεδονία και θα τους παραδώσει στους πατέρες τους.

Έχει κάποια σχέση αυτός ο λόγος, με τον δήθεν «όρκο»;

Ο Μακεδών / voria.gr