10 ερωτήσεις & 10 απαντήσεις για Τσάμηδες - Τσαμουριά

Σαν σήμερα, 23 Μαΐου 1945,  με την υπ’ αριθμ. 344 απόφασή του, το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων Ιωαννίνων καταδικάζει ερήμην σε θάνατο 1930 Τσάμηδες, που βαρύνονταν με εγκλήματα πολέμου, κατά τη διάρκεια της Κατοχής.

Τόν τελευταῖο καιρό γίνεται καί πάλι συζήτηση γιά τούς "Τσάμηδες". Ἡ ἀλβανική προπαγάνδα ἐπαναφέρει ἕνα ζήτημα τό ὁποῖο δημιουργεῖ ἀρνητικό κλῖμα στίς ἑλληνοαλβανικές σχέσεις καί προκαλεῖ ἤδη τήν ἀνησυχία πολλῶν Ἑλλήνων, ἰδίως στίς περιοχές που συνορεύουν μέ τήν Ἀλβανία, δηλαδή στούς Νομούς τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας καί τῆς Ἠπείρου.

Γιά νά δώσουμε μιά σύντομη εἰκόνα τοῦ θέματος κατά τρόπο κατανοητό ἀπό τόν ἀναγνώστη παρουσιάζουμε δέκα ἐρωτήσεις μέ τίς ἀντίστοιχες ἀπαντήσεις γιά τό θέμα τῶν Τσάμηδων:





1) Τί σημαίνει ἡ ὀνομασία Τσάμης;

Μέ τό ὄνομα αὐτό ἐννοοῦμε μία ὁμάδα Μουσουλμάνων πού ἔζησαν στήν Θεσπρωτία ἀπό τόν 17ο μέχρι τά μέσα τοῦ 20οῦ αἰῶνος. Ἡ λέξη ἀποτελεῖ παραφθορά τοῦ ὀνόματος Θύαμις, ὅπως ἦταν γνωστός στήν ἀρχαιότητα ὁ ποταμός Καλαμᾶς.



2) Πῶς βρέθηκε στήν Θεσπρωτία αὐτή ἡ ὁμάδα;

Οἱ Τσάμηδες ἀποτελοῦν τούς ἀπογόνους ἐξισλαμισθέντων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν τῆς Ἠπείρου. Πολλοί ἀπ' ἀυτούς ἐξισλαμίσθηκαν βιαίως μετά τήν ἀτυχῆ ἐξέγερση τοῦ Ἐπισκόπου Τρίκκης Διονυσίου ( τοῦ "Σκυλοσόφου") στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰῶνος, ἐνῷ ἄλλοι προσεχώρησαν ἑκουσίως στό Ἰσλάμ γιά νά ἀποκτήσουν ἀξιώματα (Σπαχῆδες) . Ἡ ἀλλαγή θρησκεύματος ὁδήγησε πολύ γρήγορα καί στήν μεταστροφή τῆς ἐθνικῆς συνειδήσεως. Ἔγιναν Τουρκαλβανοί καί φανατικοί διῶκτες τῶν Ρωμηῶν. Τοῦτο μαρτυρεῖ ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη ἀποτελεῖ ἕνα ἰσχυρότατο στοιχεῖο τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητος.



3) Πῶς παρέμειναν στόν ἑλλαδικό χῶρο μετά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν;

Βάσει τῆς συνθήκης τῆς Λωζάννης τοῦ 1923 οἱ Ἀλβανόφωνοι Μουσουλμάνοι τῆς Θεσπρωτίας κρίθηκαν ὡς "ἀνταλλάξιμοι". Ὅμως ἡ τότε Κυβέρνηση τοῦ Στρατηγοῦ Θεοδώρου Παγκάλου δέν τούς ἔστειλε στήν Ἀλβανία μέ τήν ἐλπίδα ὅτι ἡ χειρονομία αὐτή θά μετροῦσε θετικά στίς σχέσεις μας μέ τό νεοσύστατο ἀλβανικό κράτος. Δυστυχῶς ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἡ ἐμπράκτως ἐκδηλούμενη καλή διάθεση τῆς χώρας μας δέν ἀποδίδει τά ἀναμενόμενα ἀπό ἀλβανικῆς πλευρᾶς. Βλέπουμε ἄλλωστε τήν ἀρνητική στάση τῶν Τιράννων ἔναντι τῶν Βορειοηπειρωτῶν.



4) Γιατί κατηγοροῦνται γιά ἀνθελληνική δράση;

Κατά τήν Ἰταλική ἐπίθεση ἐναντίον τῆς χώρας μας τρία ἀπό τά δεκατέσσερα συμπράξαντα ἀλβανικά τάγματα ἦσαν στελεχωμένα ἀπό Τσάμηδες, πού ἐπεδόθησαν σέ ἀκατονόμαστες ἀδικοπραγίες. Στήν διάρκεια τῆς Κατοχῆς οἱ Τσάμηδες ἔγιναν οἱ καλύτεροι συνεργάτες τῶν Ἰταλῶν Φασιστῶν καί διέπραξαν μύριες ὅσες βιαιότητες εἰς βάρος τῶν συγχωριανῶν τους Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων. Μέ ὀργανωτή τήν Ἀλβανική Ἐθνική Ἐπιτροπή ( ΞΙΛΙΑ) καί ἀρχηγούς τήν περιώνυμη οἰκογένεια Ντίνο Μπέη διέπραξαν λεηλασίες, σφαγές καί δολοφονίες καί ἐμπρησμούς κατοικιῶν. Σύνθημά τους ἦταν ὅτι ὅλη ἡ Ἤπειρος μέχρι καί τήν Πρέβεζα πρέπει νά γίνει ἀλβανική! Μετά τήν συνθηκολόγηση τῶν Ἰταλῶν οἱ Τσάμηδες συνεργάσθηκαν μέ τούς Γερμανούς κατακτητές και συνέχισαν τά ἐγκλήματα μέ ἀποκορύφωμα τήν μαζική ἐκτέλεση 49 προκρίτων τῆς Παραμυθιᾶς στίς 29/9/1943.



5) Πῶς ἔφυγαν ἀπό τήν πατρίδα μας;

Οἱ Τσάμηδες κατεδιώχθησαν ἀπό τίς ὁμάδες Ἐθνικῆς Ἀντιστάσεως τοῦ Ναπολέοντος Ζέρβα (ΕΔΕΣ) . Ἀποφασιστικές ἦταν οἱ ἑλληνικές νίκες στήν πρώτη μάχη τῆς Μενίνας ( Νεράιδας) στίς 17 καί 18/8/1944 καί στήν δεύτερη μάχη τῆς Μενίνας στίς 20 καί 21/9/1944. Πολλοί Γερμανοί καί Τσάμηδες κατέφυγαν γιά να σωθοῦν στήν Ἀλβανία, τούς δέ ἐνόπλους Τσάμηδες ἀκολούθησαν καί οἱ οἰκογένειές τους.



6) Ὑπάρχουν καταδίκες εἰς βάρος τους;

Βεβαίως. Τό 1945 τό Εἰδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων Ἰωαννίνων κατεδίκασε ἐρήμην 1930 Τσάμηδες ἐπί συνολικοῦ πληθυσμοῦ 19.000 ( Ὁ ἕνας στούς δέκα ἦταν ἐγκληματίας πολέμου! ). Πολλοί κατεδικάσθησαν στήν ποινή τοῦ θανάτου, ἀλλά εὑρίσκοντο ἤδη ἀσφαλεῖς στήν Ἀλβανία, ἐνῷ ἡ ἀγροτική περιουσία τους ἀπεδόθη βάσει νόμου στούς ἀκτήμονες τῆς πςεριοχῆς πού εἶχαν ζήσει "στό πετσί τους" τήν ἀγριότητα τῶν Τσάμηδων. Σήμερα ζοῦν στήν Ἑλλάδα μόνο 56 Τσάμηδες.



7) Πῶς ἐπανῆλθε τό θέμα στήν ἐπικαιρότητα;

Τό ζήτημα τῶν Τσάμηδων ἐπανῆλθε τά τελευταῖα χρόνια ἀπό μία ὀργανωμένη ἐκστρατεία τῆς ἀλβανικῆς προπαγάνδας, ἡ ὁποία στηρίζεται καί ἀπό τά δύο μεγάλα κόμματα, Δημοκρατικό καί Σοσιαλιστικό. Ἀναφέρουμε ἐνδεικτικά ὅτι τόν Νοέμβριο τοῦ 1999 ὁ Ἀπελευθερωτικός Στρατός τοῦ Κοσσυφοπεδίου ἀπεφάσισε τήν συγκρότηση "Ἀνεξάρτητης Ταξιαρχίας τῆς Τσαμουριᾶς". Ἡ πολιτική Ὀργάνωση "Τσαμερία" ἱδρύθηκε στά Τίραννα τό 1991 καί πραγματοποιεῖ ἐκδόσεις "Ντοκουμέντων" μέ τήν ὑποστήριξη τῆς Γενικῆς Διευθύνσεως τῶν Ἀρχείων τοῦ Ἀλβανικοῦ Κράτους. Τόν Ἰούνιο τοῦ 2000 τό Δημοτικό Συμβούλιο τῶν Τιράννων ἔδωσε τό ὄνομα Τσαμουριά (δηλ. Θεσπρωτία) σέ ἕνα ἀπό τούς δρόμους τῆς ἀλβανικῆς πρωτεύουσας καί στήν ἐκδήλωση αὐτή ὁ πρώην Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Σαλί Μπερίσα ζήτησε τήν "ἐπίλυση τοῦ Τσάμικου ζητήματος". Στίς 25 Ἰουλίου 2000 ἡ Ἐπιτροπή Ἐξωτερικῶν Ὑποθέσεων τῆς Ἀλβανικῆς Βουλῆς ἀνεκοίνωσε ὅτι ἡ Τσαμουριά ἀποτελεῖ ἐθνική ὑπόθεση γιά τή Ἀλβανία καί ὅτι θά "διεκδικήσουμε τήν ἐπιστροφή τῶν περιουσιῶν τῶν Τσάμηδων" ! Στόν κρατικό τηλεοπτικό δίαυλο ΕΤ-3 δηλώσεις περί ὑπάρξεως ἀνοικτοῦ θέματος Τσάμηδων ἔκαναν προσφάτως ὁ Ἀλβανός Σοσιαλιστής ἡγέτης Φάτος Νάνο καί ὁ ἀρχηγός τῶν ἐξεγερθέντων Ἀλβανῶν στά Σκόπια Ἀχμέτι.




8) Τί ἐπιδιώκει οὐσιαστικά ἡ Ἀλβανία;

Ἐκ πρώτης ὄψεως τό σημερινό αἴτημα φαίνεται νά ἐπικεντρώνεται στήν ἐπιστροφή τῶν περιουσιῶν τῶν Τσάμηδων, ἤδη ὅμως ἀρχίζει νά διαφαίνεται καί ἡ ἐδαφική διεκδίκηση γιά τήν περιοχή τῆς Θεσπρωτίας καί εὐρύτερα γιά τήν ἐντός Ἑλληνκῆς Ἐπικρατείας Ἤπειρο. Οἱ Ἀλβανοί τῶν Σκοπίων δημοσιεύουν ἀναφανδόν στό Διαδίκτυο χάρτη μέ τά "ἐθνολογικά σύνορα τῆς Ἀλβανίας", ὅπου περιλαμβάνονται ἡ Καστοριά, τά Ἰωάννινα, ἡ Πρέβεζα κ.ἄ.! Πάντως σέ ἔνα βαθμό ἡ προπαγάνδα περί Τσάμηδων χρησιμοποιεῖται καί ὡς ἀντιπερισπασμός γιά νά ξεχάσουμε τήν συνεχιζόμενη καταπίεση τῶν δικαιωμάτων τῶν Ἑλλήνων ἐντός Ἀλβανίας.



9) Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ ἀντίδρασή μας;

Ἡ Κυβέρνηση καί οἱ διπλωματικές μας ὑπηρεσίες πρέπει νά διακηρύττουν καί πρός τήν Ἀλβανία καί πρός κάθε ἄλλη χώρα ἤ Διεθνῆ Ὀργανισμό ὅτι ἐμεῖς δέν συζητοοῦμε κἄν τό θέμα , διότι δέν εἶναι δυνατόν νά δικαιωθοῦν οἱ ἐγκληματίες πολέμου ἤ οἱ ὑποβόσκουσες ἐδαφικές διεκδικήσεις. Σέ ἐπίπεδο δέ ἰδιωτικῶν καί πολιτιστικῶν φορέων πρέπει νά ἀπαντοῦμε μέ ἐπιχειρήματα σοβαρά καί κατανοητά ἀπό τό διεθνές κοινό. Πρωτίστως δέ ὀφείλουμε ὅλοι μαζί , Κυβέρνηση, Κόμματα, Ἐκκλησία καί πολίτες, νά ζητοῦμε τόν σεβασμό τῶν δικαιωμάτων τῆς Ἑλληνικῆς Κοινότητος στήν Ἀλβανία.



10) Ποιοί ἄλλοι προσπαθοῦν νά ἐκμεταλλευθοῦν τό θέμα αὐτό;

Τό κατασκευασμένο ἀπό τήν Ἀλβανία ζήτημα προσπαθεῖ νά ἀξιοποιήσει καί ἡ τουρκική προπαγάνδα εἰς βάρος μας, ὅπως φαίνεται καί ἀπό τήν ἱστοσελίδα τοῦ Τουρκικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν στό Διαδίκτυο (ΙΝΤΕΡΝΕΤ). Ἄρα τό θέμα χρειάζεται προσοχή ἐκ μέρους μας καί ὄχι ἀδιαφορία. Ἔχουμε διαπιστώσει κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες ὅτι ὅποτε ὑποτιμήσαμε προπαγανδιστικά τεχνάσματα γειτονικῶν χωρῶν βγήκαμε ζημιωμένοι ( π.χ. Σκοπιανό).


τοῦ Κωνσταντίνου Χολέβα, Πολιτικοῦ Ἐπιστήμονος

antibaro.gr










Το μακρύ χέρι του Ισλάμ που το προορίζουν για βρόμικο ρόλο!

Ο Θεόδωρος Δράκος είναι ιστορικός - ερευνητής, που έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στην περιοχή της Ηπείρου. Γνωρίζει καλά την υπόθεση των Τσάμηδων και οι απόψεις του είναι διαφωτιστικές. Η παράθεση όσων γνωρίζει αντικρούει τα επιχειρήματα του αλβανικού μεγαλοϊδεατισμού.


ΕΡ.: Ισχύουν οι αλβανικές αιτιάσεις ότι οι Τσάμηδες «δεν είχαν άλλη επιλογή» από το να συνεργαστούν με τους Γερμανούς;
ΑΠ.: Τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδος τον κήρυξε, εκτός της Ιταλίας, και η Αλβανία, η οποία συμμετείχε και στρατιωτικώς στις επιχειρήσεις των. Μετά την υποδούλωση των Ελλήνων στους Γερμανούς, οι Τσάμηδες υποδέχθηκαν τους κατακτητές ως απελευθερωτές και συνεργάστηκαν μέχρι τέλους μαζί τους. Ακόμη και όταν οι Ιταλοί συνθηκολόγησαν, οι Τσάμηδες συνέχισαν στο πλευρό των Γερμανών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Μάχη της Μενίνας (17-18/8/1944) πήραν μέρος 500 εξ αυτών, πολεμώντας μαζί με τους Γερμανούς τον ΕΔΕΣ του Ναπολέοντος Ζέρβα. Οι Τσάμηδες, ως κλασικοί γενίτσαροι, έδειξαν υπερβάλλοντα ζήλο έναντι των Ελλήνων, παρά το γεγονός ότι από το 1912, που απελευθερώθηκε η περιοχή, ζούσαν αρμονικά μαζί μας.

ΕΡ.: Δόθηκε ποτέ η ευκαιρία στους Τσάμηδες να επιστρέψουν στην Ηπειρο;
ΑΠ.: Το ελληνικό κράτος γύρω στις αρχές του 1950 ζήτησε από το αλβανικό κράτος να επιτρέψει σε όσους Τσάμηδες θεωρούν ότι δεν εγκλημάτησαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Συγκεντρώθηκαν, σύμφωνα με μαρτυρίες Βορειοηπειρωτών, γύρω στους 2.000 στο Γεωργουτσάτι, χωριό κατοικούμενο από Ελληνες κοντά στα σύνορα. Εκεί το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα τούς συνέλαβε και τους εξόρισε στην κεντρική Αλβανία ως... μοναρχοφασίστες. Παράλληλα, οι υπόλοιποι Τσάμηδες έλαβαν οικειοθελώς την αλβανική υπηκοότητα αποποιούμενοι την ελληνική.

ΕΡ.: Εχετε αναφέρει σε παλαιότερη τοποθέτησή σας ότι υπάρχει και μια παράμετρος... γελοιογραφικού χαρακτήρα στο τσαμικό ζήτημα και αφορά την οικογένεια Ντίνο. Τι ακριβώς εννοείτε;
ΑΠ.: Οι οπαδοί της ρεπούσιας νοοτροπίας δεν μπορούσαν να λείπουν και στην περίπτωσή μας. Ο Δήμος Πρεβέζης εξέδωσε ένα λεύκωμα των σκίτσων του Αλή Ντίνο, ενός κοσμοπολίτη και αξιόλογου σκιτσογράφου. Ηταν μία εξαίρεση στην ιστορία της οικογενείας του, που ευθύνεται από τον καιρό της εξόδου του Μεσολογγίου, όπου έδρασε ο Αχμέτ Ντίνο, για καταστροφές και λεηλασίες χωριών της Πρεβέζης (Λιμπόχοβο, Μαρτανιοί, Μάζι), της Καμαρίνας το 1897 έως το Φαναρι το 1943. Απ' όλη την αιματοβαμμένη ιστορία της οικογενείας Ντίνο βρήκαν ένα όντως αξιόλογο άτομο να προβάλλουν, δίνοντας συγχωροχάρτι στους υπολοίπους.

ΕΡ.: Ποια θεωρείτε ότι είναι η ενδεδειγμένη στάση που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα μας;
ΑΠ.: Το θέμα των Τσάμηδων το έχουν λύσει ο Ναπολέων Ζέρβας και ο Αριστείδης Κρανιάς τον Αύγουστο του 1944. Οι Τσάμηδες, οι οποίοι δεν είναι τίποτε άλλο παρά εξισλαμισθέντες Θεσπρωτοί, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι πλήρωσαν για τα εγκλήματα τα οποία διέπραξαν συνεργαζόμενοι με τους ναζί. Τέλος, υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις (σημειωτέον η μητέρα μου έχει βαφτίσει Τσάμη), που οφείλουμε να τις δούμε ξεχωριστά. Οσοι ήταν ανήλικοι το 1944 νομίζω ότι μπορεί να τους επιστραφεί η ελληνική υπηκοότητα, αρκεί να αναγνωρίσουν τις αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων. Κάτι το οποίο οι οργανώσεις των Τσάμηδων που υποκινούν το θέμα δεν αποδέχονται με κανέναν τρόπο. Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι οι Τσάμηδες στην Αλβανία ήταν αντιπαθείς από όλους - Ελληνες και Αλβανούς. Υπάρχουν και γνωμικά γι' αυτό: «Τσαμ μπαμπές με θηκ νε μες - Τσάμης μπαμπέσης με το μαχαίρι στη μέση».
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι οι οργανώσεις αυτές των Τσάμηδων αποτελούν το μακρύ χέρι του Ισλάμ στην περιοχή και αργά ή γρήγορα θα παίξουν τον βρόμικο ρόλο για τον οποίο τους προορίζουν. Είναι και αυτοί ένα κομμάτι του παζλ της ισλαμοποίησης της Ευρώπης, που δρομολογείται από κάποιους... διαμένοντες στη Μέση Ανατολή.

 Δείτε κι αυτό