Το αιώνιο ερώτημα: Γιατί δεν πέφτει η τιμή της βενζίνης

Τρεις λόγοι κρατούν ακριβή την αμόλυβδη βενζίνη στην Ελλάδα παρά τη μεγάλη πτώση της τιμής του αργού πετρελαίου.

Η βαριά φορολόγηση, οι υψηλές τιμές διύλισης και η αύξηση του μεικτού περιθωρίου κέρδους των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και πρατηρίων «ψαλιδίζουν» τις μειώσεις του «μαύρου χρυσού» στις αντλίες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το αργό πετρέλαιο από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι σήμερα έπεσε κατά 60% και από πέρυσι έως φέτος υποχώρησε 30%, ενώ η αμόλυβδη βενζίνη μειώθηκε μόλις 18,4% και 2,95%, αντίστοιχα.


Όπως προκύπτει από έρευνα του «Εθνους», οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών και τα βενζινάδικα μέσα σε 18 μήνες ανέβασαν κατά 35,87% το μεικτό περιθώριο κέρδους τους σε σχέση με το καλοκαίρι του 2014. Σε διάστημα ενός χρόνου δεν το περιόρισαν καθόλου.

Επιπλέον, τα διυλιστήρια της χώρας, όπως και οι αντίστοιχες επιχειρήσεις της Μεσογείου λόγω της υψηλής ζήτησης των καυσίμων κυρίως στις διεθνείς αγορές κράτησαν υψηλά τα περιθώρια διύλισης.
Αυτό φάνηκε και από τα τελευταία οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών, τα οποία έδειξαν υπερδιπλασιασμό των κερδών το εννιάμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014.

Έτσι, δεν προχώρησαν σε μεγαλύτερες μειώσεις των τιμών τους.Βέβαια, το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πτώση της βενζίνης αποτελεί η φορολογία. Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, τα τέλη και οι λοιπές επιβαρύνσεις αποτελούν το 67% της τελικής τιμής του προϊόντος. Με πιο απλά λόγια, περίπου το 1 ευρώ από τα 1,384 ευρώ το λίτρο της αμόλυβδης που πληρώνουν οι καταναλωτές πηγαίνει, σταθερά και αμετάβλητα, στα κρατικά ταμεία.

Τα στοιχεία

Ειδικότερα, το «Εθνος» προχώρησε στην επεξεργασία των στοιχείων του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του υπουργείου Ανάπτυξης αλλά και των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου.

Πιο συγκεκριμένα στις 18 Δεκεμβρίου του 2015 το αργό πετρέλαιο ήταν στα 36,88 δολάρια ανά βαρέλι. Για να γίνει ασφαλής σύγκριση μετατρέψαμε με βάση την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου της ημέρας εκείνης την αξία του στο ενιαίο νόμισμα. Ετσι, προκύπτει η τιμή 33,93 ευρώ το βαρέλι. Με αναγωγή σε λίτρο η τιμή είναι στα 0,213 ευρώ.

Στις 20 Ιουνίου του 2014 σημειώθηκε μία από τις υψηλότερες τιμές του αργού πετρελαίου. Είχε κλείσει στις διεθνείς αγορές στα 114,81 δολάρια το βαρέλι. Αν μετατραπεί η τιμή του βαρελιού σε ευρώ, το κόστος του ανέρχεται στα 84,36 ευρώ. Με την αναγωγή των ποσοτήτων σε λίτρο η τιμή διαμορφώνεται στα 0,531 ευρώ. Ετσι σε δολάριο η πτώση σε σχέση με τις 18 Δεκεμβρίου του 2015 ήταν 67% και σε ευρώ, το αργό κατρακύλησε κατά 59%. Τον Ιούνιο του 2014 η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης ήταν 1,696 ευρώ το λίτρο. Ο καταναλωτής από τότε μέχρι σήμερα δεν είδε πτώση 59% αλλά 18,4%.

Με μια πιο προσεκτική έρευνα θα διαπιστώσει κανείς ότι τότε το μεικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών εμπορίας και πρατηρίων ήταν στα 0,08 ευρώ το λίτρο, ενώ στις 18 Δεκεμβρίου του 2015 ανέβηκαν στα 0,11 ευρώ το λίτρο, ήτοι αύξηση 35,87%. Οι τιμές των διυλιστηρίων, βέβαια, έπεσαν κατά 45,17%.


Πτώση 37%

Πριν από έναν χρόνο στις 26 Δεκεμβρίου του 2014 η τιμή του αργού ήταν στα 59,54 δολάρια το βαρέλι. Η πτώση είναι της τάξης του 37%. Σε ευρώ η μείωση υπολογίζεται στα 31% καθώς το βαρέλι με την αξία του ενιαίου νομίσματος είχε τιμή 48,82. Η μετατροπή σε λίτρο βγάζει τιμή του αργού πετρελαίου 0,370 ευρώ.

Η τιμή της αντλίας όμως έχει μειωθεί μόλις 2,95%. Στις 18 Δεκεμβρίου ήταν στα 1,384 ευρώ το λίτρο και στις 26 Δεκεμβρίου του 2014 πωλούνταν 1,426 ευρώ το λίτρο. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Διαπιστώνεται ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και πρατηριούχων παρέμεινε ίδιο με πέρυσι στα 0,11 ευρώ το λίτρο. Την ίδια περίοδο οι φόροι και τα τέλη έμειναν ουσιαστικά αμετάβλητοι. Στις 18 Δεκεμβρίου του 2015 ήταν στα 0,93861 ευρώ το λίτρο.

Οι τιμές των διυλιστηρίων αν και το αργό έκανε θεαματική βουτιά σε έναν χρόνο, υποχώρησαν μόλις 9% από τα 0,370 ευρώ στα 0,336 ευρώ το λίτρο.



Τιμές καυσίμων στην ΕΕ
Πληρώνουμε περισσότερα από... Δανούς και Γερμανούς

Στην τέταρτη υψηλότερη θέση της ΕΕ όσον αφορά την τιμή της αμόλυβδης βενζίνης βρίσκεται η Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις 14 Δεκεμβρίου 2015, η αμόλυβδη βενζίνη στη χώρα μας είχε 1,396 ευρώ το λίτρο. Ενας από τους κυριότερους λόγους είναι οι υψηλοί φόροι και τέλη που επιβαρύνουν το καύσιμο.

Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης μαζί με άλλες χρεώσεις στην ελληνική αμόλυβδη βενζίνη είναι στα 0,679 ευρώ ενώ και ο ΦΠΑ είναι στο 23%.

Στην πρώτη θέση της σχετικής λίστας βρίσκεται η Ολλανδία με τιμή 1,463 ευρώ το λίτρο. Οι φόροι ανέρχονται στα 0,774 ευρώ το λίτρο και ο ΦΠΑ στο 21%.

Τη δεύτερη ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη πληρώνουν οι Ιταλοί. Κοστίζει 1,451 ευρώ το λίτρο με τον ΕΦΚ και τις λοιπές επιβαρύνσεις να υπολογίζονται στα 0,728 ευρώ το λίτρο και ΦΠΑ στο 22%.

Μετά την Ιταλία ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο. Αν και έχει την υψηλότερη φορολογία σε όλη την ΕΕ, εντούτοις η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης είναι χαμηλότερη από την Ολλανδία και την Ιταλία.

Συγκεκριμένα πωλείται 1,432 ευρώ το λίτρο ενώ ο ΦΠΑ είναι στο 20%. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης είναι στα 0,798 ευρώ το λίτρο.

Αμέσως μετά την Ελλάδα έρχεται η Δανία, με τιμή 1,391 ευρώ το λίτρο και τον ΕΦΚ στα 0,652 ευρώ.
Ο ΦΠΑ της αμόλυβδης στη χώρα είναι στο 25%.


Στο Νότο

Οι χώρες που ταιριάζουν στα ελληνικά δεδομένα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, έχουν πολύ χαμηλότερες τιμές σε σχέση με την Ελλάδα.

Αν και η Πορτογαλία έχει ειδικό φόρο στα 0,617 ευρώ το λίτρο, εντούτοις η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης είναι στα 1,344 ευρώ το λίτρο. Στην Ισπανία η τελική τιμή είναι στα 1,14 ευρώ το λίτρο, με τον ΕΦΚ της αμόλυβδης να διαμορφώνεται στα 0,461 ευρώ το λίτρο.

Στη Γερμανία η μέση τιμή είναι στα 1,299 ευρώ το λίτρο, με τους φόρους να είναι στα 0,654 ευρώ το λίτρο και τον ΦΠΑ στο 19%.

Κάτω από το 1 ευρώ το λίτρο βρίσκονται οι τιμές στην Πολωνία και την Εσθονία.
Λίγο πιο πάνω από το 1 ευρώ το λίτρο διαμορφώνεται η αμόλυβδη βενζίνη σε Βουλγαρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία και Λουξεμβούργο.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ