Η Βουλγαρική Κατοχή 1941-1944 ~ Οι εξεγέρσεις και τα αντίποινα (Βίντεο)

Η εκπομπή «Μηχανή του Χρόνου» παρουσιάζει την πρώτη μαζική εξέγερση στην Ελλάδα κατά των κατοχικών δυνάμεων σε 22 χωριά του νομού Δράμας το Σεπτέμβριο του 1941 και τα σκληρά αντίποινα των Βουλγάρων σε περισσότερα από 100 χωριά σε Δράμα, Σέρρες, και Καβάλα. Τα θύματα ξεπέρασαν τις δύο χιλιάδες και είναι μια ιστορία που δεν διδάσκεται στα σχολεία.


Η έρευνα φωτίζει τα δραματικά γεγονότα της περιόδου μέσα από μαρτυρίες όσων επέζησαν. Οι ηλικιωμένοι σήμερα κάτοικοι περιγράφουν πως δημιουργήθηκαν οι πρώτες αντιστασιακές ομάδες για να απαντήσουν στην καταπίεση, τους διωγμούς και την επιχείρηση εκβουλγαρισμού της περιοχής. Ήδη είχε απαγορευτεί η ελληνική γλώσσα στις δημόσιες υπηρεσίες, τα σχολεία, το εμπόριο, ακόμα και στην καθημερινή ζωή.

Η εξέγερση όμως δεν ήταν καλά οργανωμένη και παρά την συμμετοχή πολλών χωριών τελικά απέτυχε. Το ολοκαύτωμα που ακολούθησε ήταν ανείπωτο: 2148 άνθρωποι εκτελέστηκαν στους νομούς Δράμας, Σερρών και Καβάλας. Τα περισσότερα θύματα ήταν άμαχος πληθυσμός και δεν είχαν καμία σχέση με την εξέγερση. Η «Μηχανή του Χρόνου» περιγράφει το αιματηρό χρονικό στην πόλη της Δράμας και απαντά στα ερωτήματα ποιος έδωσε τις διαταγές για την σφαγή, ποιος ήταν ο «δρόμος του θανάτου», τι συνέβη στο Γυμνάσιο Αρρένων και πώς χάθηκαν δεκάδες γυναικόπαιδα στην εκκλησία της Αγ. Τριάδας. Η έρευνα καταγράφει τους συνεργάτες του κατακτητή, αλλά και ιστορίες με βούλγαρους στρατιώτες που προσπάθησαν να σώσουν από το εκτελεστικό απόσπασμα αθώους πολίτες.

Η εκπομπή καταγράφει το πογκρόμ στα χωριά της Δράμας Προσοτσάνη, Δοξάτο, Χωριστή, Νικηφόρος και Κύργια, την Κορμίστα Σερρών και την πόλη της Καβάλας. Ακόμα εντοπίζει μαρτυρίες και ντοκουμέντα από τα βουλγαρικά αρχεία που αποδεικνύουν ότι υπήρχε οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης του ελληνικού πληθυσμού. Εκτός από τις σφαγές και τα βασανιστήρια, οι Έλληνες είχαν να αντιμετωπίσουν και τα εξοντωτικά τάγματα εργασίας, τα αποκαλούμενα Ντουρντουβάκια. Η μαρτυρία του 94χρονου Κώστα Χατζησπάσου που στάλθηκε σε καταναγκαστικά έργα στο εσωτερικό της Βουλγαρίας για τη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών είναι ένα τρομερό ντοκουμέντο βίας. Κατάφερε να επιζήσει και μοιράζεται τις μνήμες του μαζί μας.

Στην εκπομπή μιλούν οι ιστορικοί: Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Τάσος Χατζηαναστασίου, Σπύρος Σφέτας, Δημήτρης Πασχαλίδης, Βασίλης Ριτζαλέος, Δήμητρα Πατρωνίδου, Κατερίνα Τσέκου και οι δημοσιογράφοι Βασίλης Τζανακάρης και Σπύρος Κουζινόπουλος. Για την ιστορική περίοδο μιλούν ακόμα: ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής Άγγελος Συρίγος, ο καθηγητής Βαλκανικών Σπουδών Βλάσης Βλασίδης και ο συγγραφέας Δημήτρης Μπατσιούλας. Από το νομό Δράμας μιλούν οι κάτοικοι: ο εφημέριος Δοξάτου Ιωάννης Αγγέλου, ο θεολόγος Κωνσταντίνος Μιχόπουλος, Αθανάσιος Κάζης, Κώστας Χατζησπάσου, Δημήτρης Γκλαβόπουλος, Ευάγγελος Δώδος, Ανέστης Μορφίδης, Διαμάντης Λαζαρίδης, Περικλής Γαϊτάνης, Ιωάννης Εμμανουηλίδης, Απόστολος Χανουμίδης, Παύλος Κυριακίδης και Σωτήρης Τράγκας.

Πηγή

Δείτε το πρώτο μέρος της έρευνας:

 

Η σκληρή βουλγαρική Κατοχή σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ~ Μηχανή του Χρόνου (Βίντεο)