Τα Μυστικά του Βάλτου και οι αφανείς ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα (Βίντεο)

Η εκπομπή Μηχανή του Χρόνου φωτίζει τον ανορθόδοξο πόλεμο του μακεδονομάχου Τέλλου Άγρα στη λίμνη των Γιαννιτσών και τις πιο σημαντικές στιγμές του αντάρτικου κόντρα στη βία των κομιτατζήδων. Ο Σαράντος Αγαπηνός, όπως ήταν το αληθινό του όνομα, έστησε αμέτρητες παγίδες στους αντιπάλους του, αλλά τελικά έπεσε στην παγίδα των Βούλγαρων, συνελήφθη, διαπομπεύθηκε και τελικά τον κρέμασαν μαζί με τον συναγωνιστή του Αντώνη Μίγγα σε μια καρυδιά.


Ο Χρίστος Βασιλόπουλος και η κάμερα της εκπομπής βρέθηκαν στα Μακεδονικά χωριά, εκεί όπου έδρασαν οι μακεδονομάχοι. Κάποιοι από αυτούς ήταν σλαβόφωνοι, όπως ο καπετάν Κώττας που μπήκε στον αγώνα μετά από πρόσκληση του δραστήριου Μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη. Και αυτός είχε μαρτυρικό θάνατο στις φυλακές Μοναστηρίου. Η ιστοριογραφία καταγράφει ότι κλώτσησε ο ίδιος το υποπόδιο και φώναξε «Ζήτω η Ελλάς» στα σλάβικα.

Η εκπομπή αναζήτησε και βρήκε σημαντικά αρχεία από τις οικογένειες των μακεδονομάχων και αναδεικνύει τις άγνωστες ιστορίες τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Βελίκας, της ατρόμητης δασκάλας που οπλοφορούσε και συχνά μεταμφιεζόταν για να μεταφέρει σημαντικά μηνύματα από τα προξενεία στους αντάρτες. Το μαρτυρικό της τέλος αποτυπώθηκε στο φωτογραφικό φακό και συγκλόνισε τον ελληνισμό. Ιδιαίτερη είναι και η περίπτωση της γενναίας Ζήσαινας που έγινε πράκτορας για να εκδικηθεί την εκτέλεση του γιου και του άνδρα της από τους κομιτατζήδες.

Ο Γερμανός Καραβαγγέλης χειροτονήθηκε μητροπολίτης Καστοριάς και με το όπλο του ακουμπισμένο στην Αγία Τράπεζα, τελούσε τη θεία λειτουργία. Ξεχώριζε γιατί δεν φοβόταν τους Βούλγαρους και άνοιγε τις εκκλησίες που τις είχαν καταλάβει οι Εξαρχικοί και Μέσα από ιστορικά φωτογραφικά ντοκουμέντα, αλλά και διηγήσεις απογόνων των Μακεδονομάχων, ο Χρίστος Βασιλόπουλος φωτίζει τους άγνωστους ήρωες, όπως η δασκάλα Βελίκα, που μετέφερε πληροφορίες από το προξενείο στους αντάρτες, αλλά τελικά συνελήφθη και κατακρεουργήθηκε από κομιτατζήδες.

Στην εκπομπή μιλούν: Βασίλης Νικόλτσιος – διευθυντής Μουσείου Μακεδονικού αγώνα Θεσσαλονίκης, Σπυρίδων Σφέτας- Καθηγητής νεότερης Ιστορίας, Πατήρ Ειρηναίος Χατζηεφραιμίδης – ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας, Γιούρα Κονσταντίνοβα- ιστορικός Ινστιτούτου Βαλκανικών Σπουδών, Βασίλης Γούναρης – Καθηγητής της Ιστορίας των Νεοτέρων Χρόνων, Αθανάσιος Καραθανάσης – πρόεδρος Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Κωνσταντίνος Π. Γκιουλέκας – συγγραφέας, βουλευτής, Χρυσόστομος Παπασταύρος- πρόεδρος Συλλόγου Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς, Σόνια Ευθυμιάδου- εκπαιδευτικός, μέλος Συλλόγου Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς, Κυριάκος Μωυσίδης- Θεολόγος Μητρόπολης Καστοριάς, Μάρκος Λάτσιος- γραμματέας μουσείου μακεδονικού αγώνα Καστοριάς, Σπύρος Κύρου- ιατρός, απόγονος Μακεδονομάχου, Χρυσόστομος Δούκης- στρατιωτικός, απόγονος μακεδονομάχου.

Πηγή








Το πρώτο μέρος της έρευνας:

 

Παύλος Μελάς ο Μακεδονομάχος ~ Μηχανή του Χρόνου (Βίντεο)

 

Κατεβάστε ~ Αφανείς Γηγενείς Μακεδονομάχοι