Ο ΕΝΦΙΑ φεύγει, ο Συριζαϊκός ΦΑΠ(Α) έρχεται...

Ο ΕΝΦΙΑ φεύγει... ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας έρχεται. Πριν ακόμη οι φορολογούμενοι πληρώσουν την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ του 2016, η κυβέρνηση ξεκίνησε να σχεδιάζει τον νέο φόρο ακινήτων ο οποίος από το επόμενο έτος θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ και δεν αποκλείεται να ανακοινωθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης.


Ο φόρος που θα πληρώνουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις για τα ακίνητά τους αλλάζει για ακόμη μια φορά, την πέμπτη κατά σειρά από το 2010 χωρίς όμως να αλλάζει ο εισπρακτικός στόχος ο οποίος παραμένει στα 2,65 δισ. ευρώ ετησίως. Ήδη, οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν αρχίσει να εξετάζουν διάφορα σενάρια για το νέο φόρο, τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας ο οποίος θα πάρει τη θέση του ΕΝΦΙΑ και θα έχει νέα μορφή.

Το Μαξίμου κρίνει αναγκαίο και για αμιγώς πολιτικούς λόγους την αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από έναν άλλο φόρο, καθώς ήδη από το 2015 είχε υποσχεθεί την κατάργησή του, η οποία μέχρι σήμερα έχει μείνει στις εξαγγελίες αφού, όχι μόνο δεν καταργήθηκε, αλλά αυξήθηκε για 2,27 εκατομμύρια φορολογούμενους ακόμη και πάνω από 1.000 ευρώ. Όπως δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη «γίνεται επεξεργασία και προσπάθεια να αντικατασταθεί ο ΕΝΦΙΑ από φόρο ακίνητης περιουσίας, ο οποίος θα ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα και θα είναι δίκαιος. Αυτός είναι ο στόχος».

Το σχέδιο

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο για τον νέο φόρο στα ακίνητα που επεξεργάζονται στο υπουργείο Οικονομικών προβλέπει μεταξύ άλλων τα εξής:

1 Καταργούνται οι δύο φόροι του ΕΝΦΙΑ (κύριος και συμπληρωματικός) και καθιερώνεται ένας φόρος που θα επιβάλλεται σε όλα τα ακίνητα (κτίσματα, οικόπεδα εντός σχεδίου, αγροτεμάχια).

2 Καταργείται ο υπολογισμός του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο. Ο φόρος θα υπολογίζεται με βάση το σύνολο της αξίας των ακινήτων κάθε φορολογούμενου.

3 Ο υπολογισμός του φόρου για τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας θα γίνεται με βάση προοδευτική κλίμακα χωρίς αφορολόγητο όριο. Στις αρχικές σκέψεις του οικονομικού επιτελείου ήταν να καθιερωθεί ένα μικρό αφορολόγητο όριο της τάξης των 30.000 - 50.000 ευρώ που θα οδηγούσε σε φοροελάφρυνση των μικροιδιοκτητών ακινήτων ενώ περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητα έως 50.000 ευρώ θα ήταν αφορολόγητοι.
Όμως μετά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων αλλά και την ανάγκη είσπραξης 2,65 δισ. ευρώ και το 2017 επικράτησαν δεύτερες σκέψεις στο υπουργείο Οικονομικών. Ετσι, το τελευταίο σενάριο προβλέπει την επιβολή του ΦΑΠ χωρίς αφορολόγητο όριο και όπως υποστηρίζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου είναι λογικό όλοι οι φορολογούμενοι να πληρώνουν ένα φόρο για τα ακίνητά τους ανάλογα με τη φοροδοτική τους ικανότητα.


Έτσι, ο φόρος θα είναι μικρός για τους οικονομικά αδύναμους ή τους φορολογούμενους με πολύ μικρή ακίνητη περιουσία και θα αυξάνεται όσο μεγαλώνει η αξία της ακίνητης περιουσίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την τελευταία εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ για περίπου 1 εκατ. φορολογούμενους δεν προέκυψε η πληρωμή ΕΝΦΙΑ καθώς ο φόρος ήταν κάτω από 1 ευρώ και δεν βεβαιώθηκε.

4 Η κλίμακα υπολογισμού του νέου φόρου θα έχει πολλούς συντελεστές και αντίστοιχα πολλά κλιμάκια αξίας περιουσίας. Ο πρώτος συντελεστής θα είναι χαμηλός και θα υπολογίζεται για τα πρώτα 30.000 ή 50.000 ευρώ αξίας ακίνητης περιουσίας. Οι συντελεστές θα αυξάνονται ανάλογα με το ύψος της ακίνητης περιουσίας. Ο πέλεκυς θα πέσει βαρύς για τους έχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Πάντως αυτό που παραμένει ανοιχτό είναι πάνω σε ποιες τιμές των ακινήτων θα υπολογιστεί ο νέος φόρος που θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι το 2017 καθώς η προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών έχει μετατεθεί για το δεύτερο εξάμηνο του 2017. Η επιτροπή που έχει αναλάβει το συγκεκριμένο έργο με τη συμμετοχή φορέων της κτηματαγοράς αντιμετωπίζει αρκετές δυσκολίες ενώ οι προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι αφορούν διάφορες λύσεις, όπως η εκτίμηση της αξίας των ακινήτων από ορκωτό εκτιμητή για τους φόρους μεταβίβασης και η δημιουργία ειδικού μαθηματικού τύπου που θα παράγει αξίες βάση των στοιχείων που θα συλλέγονται από συμβολαιογράφους, μεσίτες, εκτιμητές τραπεζών


Αγροτεμάχια

Για τον υπολογισμό του ΦΑΠ θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο της αξίας της περιουσίας που κατέχει κάθε φορολογούμενος. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπολογιστούν και οι αξίες των αγροτεμαχίων, κάτι που δεν κατέστη τεχνικά δυνατόν φέτος και για το λόγο αυτό τα αγροτεμάχια εξαιρέθηκαν την τελευταία στιγμή από το συμπληρωματικό φόρο του ΕΝΦΙΑ.

Ωστόσο, για να υπολογιστεί σωστά η αξία των αγροτεμαχίων οι φορολογούμενοι θα κληθούν να ελέγξουν τα στοιχεία των συγκεκριμένων ακινήτων (θέση, απόσταση από τη θάλασσα, πρόσοψη σε εθνικό, επαρχιακό ή αγροτικό δρόμο, είδος καλλιέργειας, αδρευόμενο ή μη αρδευόμενο, κτίσμα εντός του αγροτεμαχίου κ.λπ.).

Οσοι διαπιστώσουν λάθη και παραλείψεις θα πρέπει να προβούν σε διορθώσεις προκειμένου να απεικονίζεται σωστά η ακίνητη περιουσία τους και να γλιτώσουν από την επιβολή έξτρα φόρου.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο οι ιδιοκτήτες ακινήτων να κληθούν αν δηλώσουν πρόσθετα στοιχεία για τα αγροτεμάχια που κατέχουν προκειμένου να προσδιοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η αξία τους.

Ειδικότερα, εξετάζεται στον πίνακα 2 του εντύπου Ε9, που αφορά τα εκτός σχεδίου ακίνητα, να προστεθούν νέοι κωδικοί που θα βοηθήσουν στον ορθό υπολογισμό της αξίας των αγροτεμαχίων, όπως για παράδειγμα, αν το συγκεκριμένο ακίνητο είναι οικοδομήσιμο και άλλα στοιχεία με τα οποία θα προσδιορίζεται η αξία τους.

Πολλοί θα είναι οι φορολογούμενοι που θα χρειαστεί να προβούν σε διορθώσεις των στοιχείων για τα αγροτεμάχια που κατέχουν καθώς η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει εντοπίσει σωρεία λαθών. Για παράδειγμα σε πολλές περιοχές που δεν υπάρχει σε κοντινή απόσταση θάλασσα π.χ. Καρδίτσα, Τρίκαλα οι φορολογούμενοι είχαν δηλώσει ότι το αγροτεμάχιο βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 800 μέτρων από τη θάλασσα. Στο «παιχνίδι» του υπολογισμού της αξίας των αγροτεμαχίων το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να βάλει και τις Περιφέρειες και τους Δήμους της χώρας που διαθέτουν στοιχεία.


Διορθώσεις στον ΕΝΦΙΑ για λιγότερα... βάρη

Με την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του φετινού ΕΝΦΙΑ την περασμένη Δευτέρα, πολλοί φορολογούμενοι είδαν στον λογαριασμό τους στο Taxisnet το μήνυμα ότι ο υπολογισμός του φόρου έγινε με συγκεκριμένες παραδοχές καθώς διαπιστώθηκε ότι λείπουν στοιχεία ή έχουν συμπληρωθεί με εσφαλμένο τρόπο. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ελέγξουν τα στοιχεία των ακινήτων τους και να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις.

Η υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) γίνεται μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο» που βρίσκεται στον λογαριασμό κάθε φορολογούμενου στο σύστημα TAXISNET (ηλεκτρονική διεύθυνση www.gsis.gr). Όποιος φορολογούμενος έχει κάνει λάθη ή έχει υποπέσει σε παραλείψεις κατά τη συμπλήρωση ενός ή περισσοτέρων από τα έντυπα Ε9 που υπέβαλε για τα έτη 2010 - 2016 έχει το δικαίωμα να εισέλθει στην εφαρμογή «Ε9 Περιουσιολόγιο» και να διορθώσει τα λανθασμένα στοιχεία που έχει αναγράψει ή να καλύψει τις όποιες παραλείψεις του.

Τυχόν λάθη ή παραλείψεις που έχουν γίνει στη συμπλήρωση του Ε9, το οποίο απεικονίζει την περιουσιακή κατάσταση όπως είχε διαμορφωθεί την 1η Ιανουαρίου 2016, μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα την χρέωση των φορολογουμένων με επιπλέον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) από αυτόν που πραγματικά θα έπρεπε να πληρώσουν.


Νέα εκκαθαριστικά

Στις περιπτώσεις αυτές η διόρθωση των λαθών και των παραλείψεων με την ηλεκτρονική υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων Ε9 είναι αναγκαία προκειμένου τα εκκαθαριστικά που θα εκδοθούν να αναγράφουν τους πραγματικά αναλογούντες φόρους. Αλλά ακόμη κι αν εκδοθούν τα εκκαθαριστικά βάσει λανθασμένων Ε9, με την εκ των υστέρων υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων μπορεί να γίνει νέος υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ και να εκδοθούν καινούργια διορθωτικά εκκαθαριστικά σημειώματα με τα βεβαιωθέντα ποσά του ΕΝΦΙΑ. μειωμένα σε σύγκριση με τα αρχικά.
Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:

• Η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για ένα ή περισσότερα από τα έτη 2010 - 2016 επιβαρύνεται με αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης μειωμένο κατά 50%, από τα 100 στα 50 ευρώ. Το μειωμένο πρόστιμο ισχύει για τις τροποποιητικές δηλώσεις που θα υποβληθούν μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
• Σε περίπτωση που η τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 για την περιουσιακή κατάσταση της 1ης Ιανουαρίου 2016 υποβληθεί τον Σεπτέμβριο, μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού του ΕΝΦΙΑ του 2016, τότε εάν από τη νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος φόρου κατά ποσό μεγαλύτερο των 300 ευρώ, ο φορολογούμενος θα παραπεμφθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. για έλεγχο. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προσκομίσει όλα τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν το λόγο υποβολής της διορθωτικής δήλωσης.

Της Μαρίας Βουργάνα