Επί των αγαθά μεν αιτούντων, δεινά δε λαμβανόντω, Η δε ιστορία από του Κύκλωπος.
Αν ζητήσει κρασί, δώστου μια μπουνιά:
Γι' αυτούς που ζητούν κάτι καλό, παίρνουν όμώς κάτι κακό. Η ιστορία προήλθε από τον Κύκλωπα.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Βατράχοις οινοχοείς:
Προς τους ταύτα περέχοντας, ων ου χρήσουζιν οι λαμβάνοντες. Όμοιον με "γλαύκα εις Αθήνας άγει".
Κερνάς κρασί τα βατράχια: Γι' αυτούς που...
προσφέρουν όσα δεν χρειάζονται κάποιοι. Παρόμοια παροιμία: "Κομίζει γλαύκα (κουκουβάγια) ες Αθήνας"
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Εν οίνω η αλήθεια:
Παρ' όσον ο οίνος του εμπιμπλαμένους αυτού οποιοί είσι παραδείκνυσιν.
Η αλήθεια βρίσκεται στο κρασί: Από το ότι το κρασί φανερώνει τον χαρακτήρα αυτών που μεθάνε. "Μιλάει το κρασί".
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Πολλά μεταξύ πέλει κύλικο και χείλεος άκρου.
Πολλά γίνονται τον λίγο χρόνο, που χρειάζεται για να κυλήσει το κρασί από το ποτήρι στην άκρη των χειλιών.
(Η παροιμία βγήκε για τον παρακάτω λόγο: Ο γιος του Ποσειδώνα, Αγκαίος, όταν φύτευε κάποιο αμπέλι, φερόταν άσχημα στου υπηρέτες και ένας απ' αυτούα καταράστηκε να μην γευτεί ο αφέντης τον καρπό. Ο Αγκαίος λοιπόν, όταν έγινε το κρασί, καλοπερνούσε και χαιρόταν και διέταξε το δούλο να τον κεράσει. Λίγο πριν ακουμπήσει το ποτήρι στα χείλη του, του υπενθύμισε ο δούλος αυτό που είπε κι αυτός το επανέλαβε. Και όση ώρα λέγονταν αυτά, έφτασε ένας υπηρέτης και ανακοίνωσε ότι ένα τεράστιο αγριογούρουνο έχει ρημάξει τον κήπο. Αμέσως ο Αγκαίος σταμάτησε την οινοποσί, όρμησε στον αγριόχοιρο κι αυτός τον πλήγωσε θανάσιμα).
*Επιβίωμα: "Όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος".
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Εν οίνω αλήθεια ή οίνος και αλήθεια:
Τινές ουχ ούτως φασίν, αλλ' Οίνος και άλλα ήθη. Κατά το πρώτον Πέρσαι, φασίν, ου βασάνοις ανειάζουσιν, αλλά μεθυσκομένους.
Στο κρασί η αλήθεια ή κρασί και αλήθεια: Μερικοί δεν το λένε έτσι, αλλά "Κρασί και άλλα ήθη". Λένε πως οι Πέρσες πρώτοι δεν έκαναν ανακρίσεις με βασανιστήρια, αλλά μεθούσαν του ανακρινόμενους.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Σύκον αιτείς:
Επί των κολακευόντων. Αθηναίοι γαρ εκολάκευον τους γεωργούς, οι δε προς τούτους έλεγον ταύτα.
Σύκο ζητάς: Για όσους κολακεύουν. Γιατί οι Αθηναίοι κολάκευαν τους γεωργούς, κι αυτοί τους έλεγαν την παραπάνω φράση.
*Η παροιμία ειρωνεύεται τους κόλακες.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Λυκείον ποτόν:
Απόλλων ο Λύκιος δύο πηγάς εποίησε, ων η μεν μέλιτος, η δε οίνου ην.
Λύκειο ποτό: Ο Λύκιος Απόλλων έφτιαξε δύο πηγές: η μία απ' αυτές έρρεε μέλι και η άλλη κρασί.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ωόν τίλλεις.
Κουρεύεις ένα αυγό
*Πάρ' τ' αβγό και κούρεψ' το!
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ζήτων γαρ όψον θοιμάτιον απώλεσα:
Επί των ατυχεστάτον.
Ψάχνοντας για μεζέ έχασα το πανωφόρι: Για τους ατυχέστατους,
(Επιβίωμα: Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος)
(Όψον= το βραστό κρέας, το προσφάι, ο μεζές (και από ψάρι)
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Άλμη ιχθύων, κρέων δε ζωμός.
Η άλμη των ψαριών και ο ζωμός των κρεάτων. (Λέγεται για το τι ταιριάζει στην κάθε περίπτωση. "Το αλάτι πάει στα ψαρικά και το ζουμί στο κρέας").
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Γλυκεία οπώρα φύλακος εκλελοιπότος:
Επί των άνευ μόχθων τα αλλότρια καρπούμενων.
Είναι γλυκό το τσαμπί, όταν δεν είναι στη θέση του ο φύλακας του κήπου: Γι' αυτούς που άκοπα απολαμβάνουν τα ξένα αγαθά.
Γλυκύ το μέλι και ας πνίξει. Γιατί ο Τέρπανδος πνίγηκε, καθώς έτρωγε σύκα.
(Η παροιμία λέγεται για τις απολαύσεις και τις επιπτώσεις τους, δηλαδή καλύτερα να έχουμε απολαύσεις κι ας μας οδηγήσουν μέχρι στον θάνατο, παρά να μην έχουμε).
*Τέρπανδος: αρχαίος λυρικός ποιητής, μελοποιός.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Εορτής κατόπιν ηδύσματα φέρει:
Επί των υστεριζόντων.
Μετά τη γιορτή φέρνειτ τα γλυκά (του): Γι' αυτούς που αργοπορούν.
Επιβίωμα: "Κατόπιν εορτής.
(Ήδυσμα= το ορεκτικό, μυρωδικό, "νοστιμιά").
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ζει (ζέει) χύτρα, ζη φιλία:
Επί των διά δείπνων εις φιλίαν ουνιόντων.
Ζει χύτρα, ζει φιλία: Γι' αυτούς που πιάνουν φιλία για τα τραπεζώματα
*Η παροιμία διεσώθη αυτούσια ως τις μέρες μας και αναφέρεται, με ευρηματικό και παραστατικότατο τρόπο, στην "φιλία" ένεκα υπολογισμού και συμφέροντος.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ίνα μη φάγης σκόροδα, μηδέ κυάμους:
Επί των ησύχη ζώντων. Έθος γαρ ην τοις εν πολέμω απιούσιν εσθίεν σκόροδα, τους δε δικαστάς κυάμους, ίνα μη κοιμηθώσιν. Οι γουν δικάζοντες και εν πολέμω απήρχοντο βίας καλούσης.
Για να μη φας σκόρδα, ούτε κουκιά: Γι' αυτούς που ζουν ήσυχη ζωή. Γιατί ήταν συνήθεια στον πόλεμο να τρώνε σκόρδα και οι δικαστές κουκιά, για να μην τους πάρει ο ύπνος, επειδή όσοι δίκαζαν και όσοι πήγαιναν στον πόλεμο, έφευγαν από τα σπίτια τους, γιατί τους καλούσε το καθήκον.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Μέλιτος μυελός.
Ο μυελός του μελιού.
(Κάτι το εξαιρετικό, το σπάνιο, όπως: "του πουλιού το γάλα").
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Μηδέ μέλι, μηδέ μελίσσας:
Επί των δι' ολίγον καλόν μεγάλοις κακοίς περιπεσούσι.
Ούτε το μέλι, ούτε τις μέλισσες: Γι' αυτούς που για μικρό κέρδος πέφτουν σε μεγάλες συμφορές.
~~~~~~~~~~~~~~~~@~~~~~~~~~~~~~~~~~
Πηγή: N. Mουλακάκης ~ Αρχαίες Ελληνικές Παροιμίες (Εκδόσεις Επικαιρότητα)
Περισσότερες παροιμίες-γνωμικά, μπορείτε να δείτε & εδώ.
Για αρχαιοελληνικά ανέκδοτα, δείτε εδώ.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου