*Μπορεί η θερμότητα να μετατραπεί σε ηλεκτρισμό;
*Τι περιέχει η ζελατίνη των τροφών;
*Είναι αλήθεια ότι το ανθρώπινο είδος ψηλώνει;
*Τι είναι το γάλα μακράς διαρκείας;
*Ποια είναι η προέλευση της λέξης "νάιλον";
*Είναι αλήθεια ότι τα κύτταρα αυτοκτονούν;
*Ποιο είναι το μέγιστο υψόμετρο στο οποίο φτάνει ένα βουνό;
*Πώς υπολογίζεται το βάθος των σεισμών;
*Μπορεί ένα ζευγάρι να επιλέξει το φύλο του παιδιού του με φυσικό τρόπο;
*Πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα;*
*Πώς γεννήθηκε το βραβείο Νόμπελ;
*Τι είναι οι βαθμοί του κρασιού;
Απαντήσεις:
Μπορεί η θερμότητα να μετατραπεί σε ηλεκτρισμό;
Η άμεση μετατροπή της θερμότητας σε ηλεκτρική ενέργεια γίνεται βάσει του φαινομένου Ζέμπεκ ή του θερμοϊονικού φαινομένου. Το πρώτο ανακαλύφθηκε το 1821 από το Γερμανό Τόμας Γ. Ζέμπεκ.
Πραγματοποιείται όταν δύο διαφορετικά μέταλλα έρχονται σ' επαφή μεταξύ τους δημιουργώντας ένα κύκλωμα. Αν θερμανθεί η μία πλάκα και η άλλη όχι, στο κύκλωμα παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα. Αν συνδέσουμε μια σειρά από μικρές ράβδους, εναλλάσσουμε τον τύπο του μετάλλου τους και τις διατάξουμε έτσι ώστε να θερμαίνεται η μία μόνο πλάκα, δημιουργείται μια θερμική μπαταρία.
Η συνολική απόδοσή της είναι χαμηλή, αλλά είναι εύκολη στην κατασκευή της, συμπαγής και χωρίς εξαρτήματα. Συνήθως χρησιμοποιείται σε συσκευές αυτόματης ρύθμισης και μέτρησης. Με το κατάλληλο μέγεθος η θερμική μπαταρία μπορεί να θέσει σε λειτουργία φωτεινές σημάνσεις και άλλα συστήματα σηματοδότησης. Όταν γίνεται χρήση ραδιενεργού υλικού ως πηγή θερμότητας χρησιμοποιείται στους τεχνητούς δορυφόρους ή στους ακατοίκητους σταθμούς στους πόλους.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο σοβιετικός Στρατός τροφοδοτούσε τα ραδιόφωνα με θερμικές μπαταρίες που θερμαίνονταν από λάμπες πετρελαίου. Οι θερμοηλεκτρονικοί μετατροπείς εκμεταλλεύονται, αντίθετα, το θερμοϊονικό φαινόμενο. Η θερμότητα ζεσταίνει ένα μέταλλο με αρνητικό ηλεκτρικό δυναμικό (κάθοδος), άρα απελευθερώνει γύρω του ηλεκτρόνια. Αυτά έλκονται από ένα άλλο μέταλλο με θετικό δυναμικό (άνοδος) και μέσω ενός κυκλώματος παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα.
Τι περιέχει η ζελατίνη των τροφών;
Υπάρχουν διάφορα είδη. Οι ζελατίνες ζωικής προέλευσης βασίζονται στη μετατροπή του κολλαγόνου, πρωτεΐνης που βρίσκεται στους ζωικούς ιστούς.
Βράζοντας κόκαλα, δέρμα και μέρη πλούσια σε κολλαγόνο, όπως οι τένοντες και οι σύνδεσμοι, αποκτάμε ένα παχύρρευστο, ζεστό υγρό˙ όταν κρυώσει, μετατρέπεται σε μάζα ζελατίνης.
Στις ζωικές ζελατίνες συγκαταλέγεται και η ψαρόκολλα, την οποία βγάζουμε από τη νηκτική κύστη ορισμένων ψαριών και τη χρησιμοποιούμε τόσο στα τρόφιμα όσο και ως κόλλα.
Διαφορετικής φύσης είναι οι ζελατίνες των φρούτων. Αυτές προέρχονται από το βρασμό μείγματος ζάχαρης, οξέων και πηκτίνης, ουσιών που περιέχονται στα άγουρα φρούτα.
Ιδανικά φρούτα για την παραγωγή αυτού του είδους ζελατίνης είναι τα άγουρα μήλα, τα δαμάσκηνα, τα πορτοκάλια και τα λεμόνια.
Οι ζελατίνες που χρησιμοποιούνται περισσότερο στη βιομηχανία τροφίμων προέρχονται από λαχανικά (βολβούς, σπόρους, ρίζες, φύκια). Απ' αυτές η πιο διαδεδομένη είναι το άγαρ, που προέρχεται από φύκια και χρησιμοποιείται ως πηκτική ουσία στις κρέμες, στις μουστάρδες και στις κονσέρβες κρέατος.
Κοινό σημείο για όλες τις ζελατίνες είναι η ικανότητά τους να κατακρατούν το νερό μέχρι να σχηματίσουν μια μάζα ελαστική και συγχρόνως στερεή.
Είναι αλήθεια ότι το ανθρώπινο είδος ψηλώνει;
Το μέσο ύψος του πληθυσμού των βιομηχανικών χωρών έχει αυξηθεί κατά δέκα εκατοστά τα τελευταία εκατόν πενήντα χρόνια. Κατά μέσο όρο όμως το ύψος των ανθρώπων παγκοσμίως έχει παραμείνει το ίδιο.
Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγαλύτερο ύψος δεν παρέχει κανένα πλεονέκτημα όσον αφορά στην αναπαραγωγή. Κάποτε οι χαμηλές τάξεις ήταν αυτές που έκαναν περισσότερα παιδιά, τα οποία κατά μέσο όρο ήταν πιο κοντά από τα παιδιά των πλουσιότερων οικογενειών.
Άρα το ύψος θεωρητικά θα έπρεπε να μικραίνει. Στις αναπτυγμένες χώρες τόσο αυτοί που προέρχονται από πλούσιες οικογένειες όσο κι εκείνοι που ανήκουν στις χαμηλότερες τάξεις ψηλώνουν. Οι γενετιστές υποστηρίζουν ότι αυτό δεν οφείλεται, όπως πίστευαν, σε εξελικτικό πλεονέκτημα, αλλά στη βελτίωση της διατροφής.
Τι είναι το γάλα μακράς διαρκείας;
Πρόκειται για γάλα υψηλής παστερίωσης, δηλαδή επεξεργασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρείται περισσότερο από το παραδοσιακό φρέσκο γάλα - περίπου οχτώ με δέκα μέρες, αντί για τις τέσσερις που προβλέπονται από το νόμο. Γι' αυτό το σκοπό χρησιμοποιείται η παστερίωση σε υψηλή θερμοκρασία, στους 120°C, για μισό δευτερόλεπτο.
Από διατροφικής άποψης, στο προϊόν αυτό σημειώνεται μια μικρή απώλεια μερικών πρωτεϊνών του γάλακτος. Αντίθετα, μια άλλη τεχνική προβλέπει το συνδυασμό περισσότερων εργασιών: το μηχανικό διαχωρισμό, την επεξεργασία σε θερμότητα, το φιλτράρισμα με μεμβράνη (μικροφιλτράρισμα) και την παστερίωση. Στην πρώτη φάση το ακατέργαστο γάλα διαχωρίζεται μηχανικά στα δύο βασικά συστατικά του: πίαρ (ανθόγαλα) και άπαχο γάλα.
Το ανθόγαλα ζεσταίνεται σε θερμοκρασία άνω των 120°C, ενώ το άπαχο γάλα θερμαίνεται περίπου στους 50°C και κατόπιν φιλτράρεται με μια μεμβράνη που συγκρατεί τα βακτηρίδια. Ακολούθως τα δύο συστατικά ενώνονται και πάλι και παστεριώνονται σε θερμοκρασία πάνω από τους 71°C˙ έτσι ο αριθμός των μικροοργανισμών που παραμένουν είναι ελάχιστος και δε θα αλλοιώσουν το γάλα για οχτώ με δώδεκα μέρες, υπό την προϋπόθεση ότι το προϊόν διατηρείται στο ψυγείο.
Η διατροφική αξία αυτού του γάλακτος είναι ίδια μ' εκείνη του φρέσκου. Η μοναδική εγκεκριμένη τεχνική για την παραγωγή γάλακτος που χαρακτηρίζεται ως φρέσκο είναι η χαμηλή παστερίωση, σε θερμοκρασίες μεταξύ 72°-78°C, για περίπου 15 δευτερόλεπτα. Τα χαρακτηριστικά του γάλακτος καθορίζονται από το Ν 169/89 και το DPR 54/97.
Ποια είναι η προέλευση της λέξης "νάιλον";
Το νάιλον, ίνα που εφευρέθηκε από την DuPont και κυκλοφόρησε στην αγορά το 1938, ονομάστηκε αρχικά ρεγιόν 66. Η ονομασία αυτή απορρίφθηκε τόσο γιατί δημιουργούσε σύγχυση όσο και γιατί η νέα ίνα θεωρούνταν ανώτερη του ρεγιόν, που κατασκευαζόταν από ξύλο.
Προτάθηκαν λοιπόν άλλα ονόματα όπως duparooh (αρκτικόλεξο της φράσης "DuPont pulls a rabbit out of hat", "η DuPont βγάζει ένα κουνέλι από το καπέλο", τα οποία επίσης απορρίφθηκαν. Αργότερα υπήρξε η ιδέα να ονομαστεί nuron -πιθανή σύμπτυξη των ονομάτων "nuray" και "dulon", που πρότεινε η DuPont-, αλλά κι αυτό απορρίφθηκε γιατί χρησιμοποιούνταν.
Έτσι το "nuron" έγινε "nulon", έπειτα "nilon" και τελικά "nylon". Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, η οποία αποδείχθηκε αβάσιμη, το "ny" σημαίνει Νέα Υόρκη και το "lon" Λονδίνο. Άλλοι, πάλι, υποστηρίζουν ότι πρόκειται για συντομογραφία της προσβλητικής έκφρασης "Now you lousy old nincompoop" (γεροξεκούτη).
Είναι αλήθεια ότι τα κύτταρα αυτοκτονούν;
Η πρώτη μελέτη τεκμηρίωσης της κυτταρικής αυτοκτονίας ή απόπτωσης έγινε το 1965. Ο όγκος του κυττάρου μειώνεται ταχύτατα, ο πυρήνας αποσυντίθεται, τα χρωμοσώματα σπάνε και σε λιγότερο από δύο ώρες δημιουργείται ένα συσσωμάτωμα πρωτεϊνών το οποίο εξαλείφεται μέσω φαγοκύτωσης από τα ειδικά κύτταρα.
H αρχική ερμηνεία που δόθηκε για την απόπτωση ήταν ότι οφειλόταν αποκλειστικά σε τραυματικά γεγονότα. Αργότερα ανακαλύφθηκε ότι παίζει βασικό ρόλο στην ανανέωση των ιστών κι ότι είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη του εμβρύου. Το έμβρυο σχηματίζεται σαν να ήταν γλυπτό.
Ο θάνατος ορισμένων κυττάρων τού δίνει το τελικό του σχήμα, όπως ο θάνατος των κυττάρων ανάμεσα στα δάχτυλα δίνει μορφή στο χέρι. Η απόπτωση παίζει σημαντικό ρόλο και στη δημιουργία του νευρικού συστήματος αλλά και του θύμου αδένα, οργάνου που ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ποιο είναι το μέγιστο υψόμετρο στο οποίο φτάνει ένα βουνό;
Πάνω στη Γη το υψόμετρο ενός βουνού δε θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 15.000 μέτρα λόγω των διαστάσεων του πλανήτη - η δύναμη της βαρύτητας δίνει σφαιρική μορφή στα αντικείμενα, τα επιφανειακά σημεία των οποίων βρίσκονται στη μικρότερη δυνατή απόσταση από το κέντρο της βαρύτητας.
Άρα όσο μεγαλύτερος είναι ένας πλανήτης τόσο μεγαλύτερη είναι και η βαρύτητα και τόσο μικρότερο θα είναι το ύψος των υψωμάτων. Στον Άρη, που είναι μικρότερος από τη Γη, άρα έχει μικρότερη βαρύτητα, το ψηλότερο βουνό ξεπερνά τα 25.000 μέτρα. Σ' αυτό τον πλανήτη βρίσκονται οι ψηλότερες κορυφές του ηλιακού μας συστήματος, όπως το ηφαίστειο Όλυμπος, η κορυφή του οποίου φτάνει σε ύψος τα 27 χιλιόμετρα.
Πώς υπολογίζεται το βάθος των σεισμών;
Ο σεισμός είναι μια σύντομη δόνηση του εδάφους που προκαλείται από τη διάδοση σεισμικών κυμάτων κατά μήκος του φλοιού της Γης. Αυτά τα κύματα είναι τριών τύπων: διαμήκη, που "τραντάζουν" κάθετα το έδαφος, εγκάρσια, που μεταδίδονται με μικρότερη ταχύτητα και προκαλούν κυματοειδείς δονήσεις, και επιφανειακά, με μικρή ταχύτητα μετάδοσης.
Μπορούμε να προσδιορίσουμε την περιοχή προέλευσης των κυμάτων με την κατασκευή ενός διαγράμματος απόστασης-χρόνου, αναλύοντας την ταχύτητα διάδοσης των διαφόρων σεισμικών κυμάτων σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Σ' ένα σεισμόγραμμα ξεχωρίζει καθαρά η άφιξη των διαμηκών κυμάτων σε σχέση μ' εκείνη των εγκαρσίων.
Με βάση ακριβώς αυτή τη διαφορά στο χρόνο άφιξης, μπορούμε να προσδιορίσουμε την απόσταση της εστίας ενός σεισμού από τον τόπο καταγραφής του. Πράγματι, τόσο τα διαμήκη όσο και τα εγκάρσια κύματα προέρχονται από το επίκεντρο του σεισμού, μόνο που τα πρώτα μεταδίδονται με μεγαλύτερη ταχύτητα από τα δεύτερα.
Μετρώντας το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της άφιξης των δύο κυμάτων στον τόπο καταγραφής και γνωρίζοντας την ταχύτητα μετάδοσής τους, μπορούμε μ' έναν απλό υπολογισμό να προσδιορίσουμε την απόσταση του σεισμού από το παρατηρητήριο. Με ταυτόχρονη καταγραφή από πολλά παρατηρητήρια μπορούμε να προσδιορίσουμε την ακριβή διεύθυνση από την οποία προέρχονται τα κύματα, δηλαδή το επίκεντρο του σεισμού.
Μπορεί ένα ζευγάρι να επιλέξει το φύλο του παιδιού του με φυσικό τρόπο;
Κατ' αρχάς πρέπει να τονιστεί ότι από επιστημονικής άποψης η επιλογή του φύλου του παιδιού μας είναι σήμερα δυνατή χάρη στην τεχνητή γονιμοποίηση.
Ωστόσο υπάρχει μια εμπειρική μέθοδος η οποία είναι φυσική, απλή και εύκολη. Αν και κάθε άλλο παρά εξασφαλίζει την επιτυχία 100%, βασίζεται ως ένα βαθμό σε επιστημονικά δεδομένα.
Σύμφωνα μ' αυτή, αν θέλετε να αποκτήσετε κορίτσι είναι προτιμότερο να έχετε σεξουαλική επαφή δύο ή τρεις μέρες πριν από την ωορρηξία και μετά να τις διακόψετε. Αν επιθυμείτε αγόρι θα πρέπει να πυκνώσετε τις επαφές κατά τις γόνιμες μέρες της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει επειδή το φύλο του παιδιού καθορίζεται από τα χρωμοσώματα του σπερματοζωαρίου.
Το ωάριο, το θηλυκό γεννητικό κύτταρο, περιέχει τα χρωμοσώματα ΧΧ, ενώ το σπερματοζωάριο, το αρσενικό γεννητικό κύτταρο, περιέχει τα χρωμοσώματα ΧΥ. Αν το Χ σπερματοζωάριο γονιμοποιήσει το ωάριο, θα γεννηθεί κορίτσι (ΧΧ). Αν το Υ σπερματοζωάριο γονιμοποιήσει το ωάριο, θα γεννηθεί αγόρι (ΧΥ). Τα Χ σπερματοζωάρια είναι βραδυκίνητα, αλλά πιο ανθεκτικά, και προτιμούν το όξινο περιβάλλον του κόλπου. Τα Υ σπερματοζωάρια είναι ταχύτερα όταν το περιβάλλον δεν είναι τόσο όξινο.
Γι' αυτό αν κάποιο ζευγάρι θέλει να αποκτήσει κορίτσι, πρέπει να έρθει σε σεξουαλική επαφή μερικές μέρες πριν από την ωορρηξία<\#94> κατ' αυτό τον τρόπο θα αφήσει χρόνο στα σπερματοζωάρια με το Χ χρωμόσωμα να πλησιάσουν το ωάριο. Το αντίθετο πρέπει να κάνει αν θέλει να αποκτήσει αγόρι.
Πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα;
Είναι αδύνατο να πούμε με βεβαιότητα πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα. Λέγεται ότι φτάνουν τα 100 τρισεκατομμύρια, όμως αυτός ο υπολογισμός αφορά ένα νέο ενήλικο άντρα με μέσο ύψος και βάρος γύρω στα 70 κιλά.
Κάθε άτομο έχει διαφορετική σωματική διάπλαση, ανάλογη με το ύψος, το βάρος, το φύλο, την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του. Ακόμα και στο ίδιο άτομο ο αριθμός των κυττάρων δεν παραμένει πάντα σταθερός.
Τα λεμφοκύτταρα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνονται όταν μολυνθούμε. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι από το αρχικό γονιμοποιημένο κύτταρο προκύπτουν δισεκατομμύρια κύτταρα που έχουν την ικανότητα να εργάζονται ως αδιάσπαστη ενότητα κι αυτά αποτελούν το σώμα.
Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι αυτό το κύτταρο περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες ώστε την περίοδο της αρχικής ανάπτυξης να δημιουργηθούν περίπου 200 διαφορετικοί τύποι κυττάρων με διαφορετική λειτουργία ο καθένας: τα νευρικά κύτταρα, τα μυϊκά, τα επιθηλιακά, τα κύτταρα που παράγουν ουσίες (των αδένων) και άλλα που απορροφούν ουσίες (των εντέρων).
Πώς γεννήθηκε το βραβείο Νόμπελ;
Το βραβείο εμπνεύστηκε ο Άλφρεντ Μπέρναρντ Νόμπελ, χημικός από τη Σουηδία (1833-1896). Αυτός εφηύρε τη δυναμίτιδα και αργότερα τη βαλλιστίτιδα, εκρηκτικό που χρησιμοποιείται για τη γόμωση των όλμων.
Από τις ευρεσιτεχνίες καθώς και από άλλες πρωτοβουλίες του στο βιομηχανικό τομέα δημιούργησε μια τεράστια περιουσία, την οποία δώρισε το 1895 σ' ένα ίδρυμα, με σκοπό να απονέμει κάθε χρόνο πέντε βραβεία σ' εκείνους που πρόσφεραν τις σημαντικότερες υπηρεσίες στην ανθρωπότητα στους τομείς της χημείας, της ιατρικής ή φυσιολογίας, της λογοτεχνίας, της φυσικής και της προαγωγής των καλών σχέσεων μεταξύ των λαών (βραβείο ειρήνης).
Όρισε επίσης ότι τα τέσσερα πρώτα βραβεία θα απονέμονταν από σουηδικά ιδρύματα, ενώ εκείνο για την ειρήνη από μια επιτροπή εκλεγμένη από το νορβηγικό Κοινοβούλιο. Δεν ξέρουμε ποιος είναι ο λόγος αυτής της επιλογής. Από το 1814 η Σουηδία και η Νορβηγία ενώθηκαν σ' ένα βασίλειο, αλλά στα τέλη εκείνου του αιώνα οι Νορβηγοί επεδίωκαν την απόσχιση.
Ίσως ο Νόμπελ πίστευε ότι μ' αυτό τον τρόπο θα βοηθούσε στην ειρηνική διευθέτηση του προβλήματος. Κάθε Οκτώβριο γίνονται γνωστά τα ονόματα των νικητών. Η απονομή των βραβείων στη Στοκχόλμη και στο Όσλο γίνεται στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Νόμπελ.
Το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε το 1901. Το 1968 η Τράπεζα της Σουηδίας θέσπισε ένα επιπλέον βραβείο για την οικονομία, το οποίο ονομάστηκε Βραβείο στη Μνήμη του Νόμπελ και απονέμεται μαζί με τα υπόλοιπα.
Τι είναι οι βαθμοί του κρασιού;
Οι βαθμοί του αλκοόλ που αναγράφoνται στις ετικέτες των κρασιών και των ποτών αφορούν στο ποσοστό αιθυλικής αλκοόλης (αιθανόλης) που περιέχει το ποτό, δηλαδή στα χιλιοστόλιτρα ή κυβικά εκατοστά αιθυλικής αλκοόλης που περιέχονται σε εκατό χιλιοστόλιτρα ποτού.
Για παράδειγμα, ένα κρασί 11 βαθμών περιέχει 11% αιθυλικής αλκοόλης. Ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το επιτραπέζιο κρασί ορίζει αλκαλικό τίτλο όχι κατώτερο από τους 9 και όχι ανώτερο από τους 15 βαθμούς. Εξαίρεση αποτελούν τα κρασιά DOC (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), τα οποία έχουν δικούς τους κανόνες παραγωγής.
*Τι περιέχει η ζελατίνη των τροφών;
*Είναι αλήθεια ότι το ανθρώπινο είδος ψηλώνει;
*Τι είναι το γάλα μακράς διαρκείας;
*Ποια είναι η προέλευση της λέξης "νάιλον";
*Είναι αλήθεια ότι τα κύτταρα αυτοκτονούν;
*Ποιο είναι το μέγιστο υψόμετρο στο οποίο φτάνει ένα βουνό;
*Πώς υπολογίζεται το βάθος των σεισμών;
*Μπορεί ένα ζευγάρι να επιλέξει το φύλο του παιδιού του με φυσικό τρόπο;
*Πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα;*
*Πώς γεννήθηκε το βραβείο Νόμπελ;
*Τι είναι οι βαθμοί του κρασιού;
Απαντήσεις:
Μπορεί η θερμότητα να μετατραπεί σε ηλεκτρισμό;
Η άμεση μετατροπή της θερμότητας σε ηλεκτρική ενέργεια γίνεται βάσει του φαινομένου Ζέμπεκ ή του θερμοϊονικού φαινομένου. Το πρώτο ανακαλύφθηκε το 1821 από το Γερμανό Τόμας Γ. Ζέμπεκ.
Πραγματοποιείται όταν δύο διαφορετικά μέταλλα έρχονται σ' επαφή μεταξύ τους δημιουργώντας ένα κύκλωμα. Αν θερμανθεί η μία πλάκα και η άλλη όχι, στο κύκλωμα παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα. Αν συνδέσουμε μια σειρά από μικρές ράβδους, εναλλάσσουμε τον τύπο του μετάλλου τους και τις διατάξουμε έτσι ώστε να θερμαίνεται η μία μόνο πλάκα, δημιουργείται μια θερμική μπαταρία.
Η συνολική απόδοσή της είναι χαμηλή, αλλά είναι εύκολη στην κατασκευή της, συμπαγής και χωρίς εξαρτήματα. Συνήθως χρησιμοποιείται σε συσκευές αυτόματης ρύθμισης και μέτρησης. Με το κατάλληλο μέγεθος η θερμική μπαταρία μπορεί να θέσει σε λειτουργία φωτεινές σημάνσεις και άλλα συστήματα σηματοδότησης. Όταν γίνεται χρήση ραδιενεργού υλικού ως πηγή θερμότητας χρησιμοποιείται στους τεχνητούς δορυφόρους ή στους ακατοίκητους σταθμούς στους πόλους.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο σοβιετικός Στρατός τροφοδοτούσε τα ραδιόφωνα με θερμικές μπαταρίες που θερμαίνονταν από λάμπες πετρελαίου. Οι θερμοηλεκτρονικοί μετατροπείς εκμεταλλεύονται, αντίθετα, το θερμοϊονικό φαινόμενο. Η θερμότητα ζεσταίνει ένα μέταλλο με αρνητικό ηλεκτρικό δυναμικό (κάθοδος), άρα απελευθερώνει γύρω του ηλεκτρόνια. Αυτά έλκονται από ένα άλλο μέταλλο με θετικό δυναμικό (άνοδος) και μέσω ενός κυκλώματος παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα.
Τι περιέχει η ζελατίνη των τροφών;
Υπάρχουν διάφορα είδη. Οι ζελατίνες ζωικής προέλευσης βασίζονται στη μετατροπή του κολλαγόνου, πρωτεΐνης που βρίσκεται στους ζωικούς ιστούς.
Βράζοντας κόκαλα, δέρμα και μέρη πλούσια σε κολλαγόνο, όπως οι τένοντες και οι σύνδεσμοι, αποκτάμε ένα παχύρρευστο, ζεστό υγρό˙ όταν κρυώσει, μετατρέπεται σε μάζα ζελατίνης.
Στις ζωικές ζελατίνες συγκαταλέγεται και η ψαρόκολλα, την οποία βγάζουμε από τη νηκτική κύστη ορισμένων ψαριών και τη χρησιμοποιούμε τόσο στα τρόφιμα όσο και ως κόλλα.
Διαφορετικής φύσης είναι οι ζελατίνες των φρούτων. Αυτές προέρχονται από το βρασμό μείγματος ζάχαρης, οξέων και πηκτίνης, ουσιών που περιέχονται στα άγουρα φρούτα.
Ιδανικά φρούτα για την παραγωγή αυτού του είδους ζελατίνης είναι τα άγουρα μήλα, τα δαμάσκηνα, τα πορτοκάλια και τα λεμόνια.
Οι ζελατίνες που χρησιμοποιούνται περισσότερο στη βιομηχανία τροφίμων προέρχονται από λαχανικά (βολβούς, σπόρους, ρίζες, φύκια). Απ' αυτές η πιο διαδεδομένη είναι το άγαρ, που προέρχεται από φύκια και χρησιμοποιείται ως πηκτική ουσία στις κρέμες, στις μουστάρδες και στις κονσέρβες κρέατος.
Κοινό σημείο για όλες τις ζελατίνες είναι η ικανότητά τους να κατακρατούν το νερό μέχρι να σχηματίσουν μια μάζα ελαστική και συγχρόνως στερεή.
Είναι αλήθεια ότι το ανθρώπινο είδος ψηλώνει;
Το μέσο ύψος του πληθυσμού των βιομηχανικών χωρών έχει αυξηθεί κατά δέκα εκατοστά τα τελευταία εκατόν πενήντα χρόνια. Κατά μέσο όρο όμως το ύψος των ανθρώπων παγκοσμίως έχει παραμείνει το ίδιο.
Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγαλύτερο ύψος δεν παρέχει κανένα πλεονέκτημα όσον αφορά στην αναπαραγωγή. Κάποτε οι χαμηλές τάξεις ήταν αυτές που έκαναν περισσότερα παιδιά, τα οποία κατά μέσο όρο ήταν πιο κοντά από τα παιδιά των πλουσιότερων οικογενειών.
Άρα το ύψος θεωρητικά θα έπρεπε να μικραίνει. Στις αναπτυγμένες χώρες τόσο αυτοί που προέρχονται από πλούσιες οικογένειες όσο κι εκείνοι που ανήκουν στις χαμηλότερες τάξεις ψηλώνουν. Οι γενετιστές υποστηρίζουν ότι αυτό δεν οφείλεται, όπως πίστευαν, σε εξελικτικό πλεονέκτημα, αλλά στη βελτίωση της διατροφής.
Τι είναι το γάλα μακράς διαρκείας;
Πρόκειται για γάλα υψηλής παστερίωσης, δηλαδή επεξεργασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρείται περισσότερο από το παραδοσιακό φρέσκο γάλα - περίπου οχτώ με δέκα μέρες, αντί για τις τέσσερις που προβλέπονται από το νόμο. Γι' αυτό το σκοπό χρησιμοποιείται η παστερίωση σε υψηλή θερμοκρασία, στους 120°C, για μισό δευτερόλεπτο.
Από διατροφικής άποψης, στο προϊόν αυτό σημειώνεται μια μικρή απώλεια μερικών πρωτεϊνών του γάλακτος. Αντίθετα, μια άλλη τεχνική προβλέπει το συνδυασμό περισσότερων εργασιών: το μηχανικό διαχωρισμό, την επεξεργασία σε θερμότητα, το φιλτράρισμα με μεμβράνη (μικροφιλτράρισμα) και την παστερίωση. Στην πρώτη φάση το ακατέργαστο γάλα διαχωρίζεται μηχανικά στα δύο βασικά συστατικά του: πίαρ (ανθόγαλα) και άπαχο γάλα.
Το ανθόγαλα ζεσταίνεται σε θερμοκρασία άνω των 120°C, ενώ το άπαχο γάλα θερμαίνεται περίπου στους 50°C και κατόπιν φιλτράρεται με μια μεμβράνη που συγκρατεί τα βακτηρίδια. Ακολούθως τα δύο συστατικά ενώνονται και πάλι και παστεριώνονται σε θερμοκρασία πάνω από τους 71°C˙ έτσι ο αριθμός των μικροοργανισμών που παραμένουν είναι ελάχιστος και δε θα αλλοιώσουν το γάλα για οχτώ με δώδεκα μέρες, υπό την προϋπόθεση ότι το προϊόν διατηρείται στο ψυγείο.
Η διατροφική αξία αυτού του γάλακτος είναι ίδια μ' εκείνη του φρέσκου. Η μοναδική εγκεκριμένη τεχνική για την παραγωγή γάλακτος που χαρακτηρίζεται ως φρέσκο είναι η χαμηλή παστερίωση, σε θερμοκρασίες μεταξύ 72°-78°C, για περίπου 15 δευτερόλεπτα. Τα χαρακτηριστικά του γάλακτος καθορίζονται από το Ν 169/89 και το DPR 54/97.
Ποια είναι η προέλευση της λέξης "νάιλον";
Το νάιλον, ίνα που εφευρέθηκε από την DuPont και κυκλοφόρησε στην αγορά το 1938, ονομάστηκε αρχικά ρεγιόν 66. Η ονομασία αυτή απορρίφθηκε τόσο γιατί δημιουργούσε σύγχυση όσο και γιατί η νέα ίνα θεωρούνταν ανώτερη του ρεγιόν, που κατασκευαζόταν από ξύλο.
Προτάθηκαν λοιπόν άλλα ονόματα όπως duparooh (αρκτικόλεξο της φράσης "DuPont pulls a rabbit out of hat", "η DuPont βγάζει ένα κουνέλι από το καπέλο", τα οποία επίσης απορρίφθηκαν. Αργότερα υπήρξε η ιδέα να ονομαστεί nuron -πιθανή σύμπτυξη των ονομάτων "nuray" και "dulon", που πρότεινε η DuPont-, αλλά κι αυτό απορρίφθηκε γιατί χρησιμοποιούνταν.
Έτσι το "nuron" έγινε "nulon", έπειτα "nilon" και τελικά "nylon". Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, η οποία αποδείχθηκε αβάσιμη, το "ny" σημαίνει Νέα Υόρκη και το "lon" Λονδίνο. Άλλοι, πάλι, υποστηρίζουν ότι πρόκειται για συντομογραφία της προσβλητικής έκφρασης "Now you lousy old nincompoop" (γεροξεκούτη).
Είναι αλήθεια ότι τα κύτταρα αυτοκτονούν;
Η πρώτη μελέτη τεκμηρίωσης της κυτταρικής αυτοκτονίας ή απόπτωσης έγινε το 1965. Ο όγκος του κυττάρου μειώνεται ταχύτατα, ο πυρήνας αποσυντίθεται, τα χρωμοσώματα σπάνε και σε λιγότερο από δύο ώρες δημιουργείται ένα συσσωμάτωμα πρωτεϊνών το οποίο εξαλείφεται μέσω φαγοκύτωσης από τα ειδικά κύτταρα.
H αρχική ερμηνεία που δόθηκε για την απόπτωση ήταν ότι οφειλόταν αποκλειστικά σε τραυματικά γεγονότα. Αργότερα ανακαλύφθηκε ότι παίζει βασικό ρόλο στην ανανέωση των ιστών κι ότι είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη του εμβρύου. Το έμβρυο σχηματίζεται σαν να ήταν γλυπτό.
Ο θάνατος ορισμένων κυττάρων τού δίνει το τελικό του σχήμα, όπως ο θάνατος των κυττάρων ανάμεσα στα δάχτυλα δίνει μορφή στο χέρι. Η απόπτωση παίζει σημαντικό ρόλο και στη δημιουργία του νευρικού συστήματος αλλά και του θύμου αδένα, οργάνου που ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ποιο είναι το μέγιστο υψόμετρο στο οποίο φτάνει ένα βουνό;
Πάνω στη Γη το υψόμετρο ενός βουνού δε θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 15.000 μέτρα λόγω των διαστάσεων του πλανήτη - η δύναμη της βαρύτητας δίνει σφαιρική μορφή στα αντικείμενα, τα επιφανειακά σημεία των οποίων βρίσκονται στη μικρότερη δυνατή απόσταση από το κέντρο της βαρύτητας.
Άρα όσο μεγαλύτερος είναι ένας πλανήτης τόσο μεγαλύτερη είναι και η βαρύτητα και τόσο μικρότερο θα είναι το ύψος των υψωμάτων. Στον Άρη, που είναι μικρότερος από τη Γη, άρα έχει μικρότερη βαρύτητα, το ψηλότερο βουνό ξεπερνά τα 25.000 μέτρα. Σ' αυτό τον πλανήτη βρίσκονται οι ψηλότερες κορυφές του ηλιακού μας συστήματος, όπως το ηφαίστειο Όλυμπος, η κορυφή του οποίου φτάνει σε ύψος τα 27 χιλιόμετρα.
Πώς υπολογίζεται το βάθος των σεισμών;
Ο σεισμός είναι μια σύντομη δόνηση του εδάφους που προκαλείται από τη διάδοση σεισμικών κυμάτων κατά μήκος του φλοιού της Γης. Αυτά τα κύματα είναι τριών τύπων: διαμήκη, που "τραντάζουν" κάθετα το έδαφος, εγκάρσια, που μεταδίδονται με μικρότερη ταχύτητα και προκαλούν κυματοειδείς δονήσεις, και επιφανειακά, με μικρή ταχύτητα μετάδοσης.
Μπορούμε να προσδιορίσουμε την περιοχή προέλευσης των κυμάτων με την κατασκευή ενός διαγράμματος απόστασης-χρόνου, αναλύοντας την ταχύτητα διάδοσης των διαφόρων σεισμικών κυμάτων σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Σ' ένα σεισμόγραμμα ξεχωρίζει καθαρά η άφιξη των διαμηκών κυμάτων σε σχέση μ' εκείνη των εγκαρσίων.
Με βάση ακριβώς αυτή τη διαφορά στο χρόνο άφιξης, μπορούμε να προσδιορίσουμε την απόσταση της εστίας ενός σεισμού από τον τόπο καταγραφής του. Πράγματι, τόσο τα διαμήκη όσο και τα εγκάρσια κύματα προέρχονται από το επίκεντρο του σεισμού, μόνο που τα πρώτα μεταδίδονται με μεγαλύτερη ταχύτητα από τα δεύτερα.
Μετρώντας το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της άφιξης των δύο κυμάτων στον τόπο καταγραφής και γνωρίζοντας την ταχύτητα μετάδοσής τους, μπορούμε μ' έναν απλό υπολογισμό να προσδιορίσουμε την απόσταση του σεισμού από το παρατηρητήριο. Με ταυτόχρονη καταγραφή από πολλά παρατηρητήρια μπορούμε να προσδιορίσουμε την ακριβή διεύθυνση από την οποία προέρχονται τα κύματα, δηλαδή το επίκεντρο του σεισμού.
Μπορεί ένα ζευγάρι να επιλέξει το φύλο του παιδιού του με φυσικό τρόπο;
Κατ' αρχάς πρέπει να τονιστεί ότι από επιστημονικής άποψης η επιλογή του φύλου του παιδιού μας είναι σήμερα δυνατή χάρη στην τεχνητή γονιμοποίηση.
Ωστόσο υπάρχει μια εμπειρική μέθοδος η οποία είναι φυσική, απλή και εύκολη. Αν και κάθε άλλο παρά εξασφαλίζει την επιτυχία 100%, βασίζεται ως ένα βαθμό σε επιστημονικά δεδομένα.
Σύμφωνα μ' αυτή, αν θέλετε να αποκτήσετε κορίτσι είναι προτιμότερο να έχετε σεξουαλική επαφή δύο ή τρεις μέρες πριν από την ωορρηξία και μετά να τις διακόψετε. Αν επιθυμείτε αγόρι θα πρέπει να πυκνώσετε τις επαφές κατά τις γόνιμες μέρες της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει επειδή το φύλο του παιδιού καθορίζεται από τα χρωμοσώματα του σπερματοζωαρίου.
Το ωάριο, το θηλυκό γεννητικό κύτταρο, περιέχει τα χρωμοσώματα ΧΧ, ενώ το σπερματοζωάριο, το αρσενικό γεννητικό κύτταρο, περιέχει τα χρωμοσώματα ΧΥ. Αν το Χ σπερματοζωάριο γονιμοποιήσει το ωάριο, θα γεννηθεί κορίτσι (ΧΧ). Αν το Υ σπερματοζωάριο γονιμοποιήσει το ωάριο, θα γεννηθεί αγόρι (ΧΥ). Τα Χ σπερματοζωάρια είναι βραδυκίνητα, αλλά πιο ανθεκτικά, και προτιμούν το όξινο περιβάλλον του κόλπου. Τα Υ σπερματοζωάρια είναι ταχύτερα όταν το περιβάλλον δεν είναι τόσο όξινο.
Γι' αυτό αν κάποιο ζευγάρι θέλει να αποκτήσει κορίτσι, πρέπει να έρθει σε σεξουαλική επαφή μερικές μέρες πριν από την ωορρηξία<\#94> κατ' αυτό τον τρόπο θα αφήσει χρόνο στα σπερματοζωάρια με το Χ χρωμόσωμα να πλησιάσουν το ωάριο. Το αντίθετο πρέπει να κάνει αν θέλει να αποκτήσει αγόρι.
Πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα;
Είναι αδύνατο να πούμε με βεβαιότητα πόσα κύτταρα αποτελούν το ανθρώπινο σώμα. Λέγεται ότι φτάνουν τα 100 τρισεκατομμύρια, όμως αυτός ο υπολογισμός αφορά ένα νέο ενήλικο άντρα με μέσο ύψος και βάρος γύρω στα 70 κιλά.
Κάθε άτομο έχει διαφορετική σωματική διάπλαση, ανάλογη με το ύψος, το βάρος, το φύλο, την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του. Ακόμα και στο ίδιο άτομο ο αριθμός των κυττάρων δεν παραμένει πάντα σταθερός.
Τα λεμφοκύτταρα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνονται όταν μολυνθούμε. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι από το αρχικό γονιμοποιημένο κύτταρο προκύπτουν δισεκατομμύρια κύτταρα που έχουν την ικανότητα να εργάζονται ως αδιάσπαστη ενότητα κι αυτά αποτελούν το σώμα.
Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι αυτό το κύτταρο περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες ώστε την περίοδο της αρχικής ανάπτυξης να δημιουργηθούν περίπου 200 διαφορετικοί τύποι κυττάρων με διαφορετική λειτουργία ο καθένας: τα νευρικά κύτταρα, τα μυϊκά, τα επιθηλιακά, τα κύτταρα που παράγουν ουσίες (των αδένων) και άλλα που απορροφούν ουσίες (των εντέρων).
Πώς γεννήθηκε το βραβείο Νόμπελ;
Το βραβείο εμπνεύστηκε ο Άλφρεντ Μπέρναρντ Νόμπελ, χημικός από τη Σουηδία (1833-1896). Αυτός εφηύρε τη δυναμίτιδα και αργότερα τη βαλλιστίτιδα, εκρηκτικό που χρησιμοποιείται για τη γόμωση των όλμων.
Από τις ευρεσιτεχνίες καθώς και από άλλες πρωτοβουλίες του στο βιομηχανικό τομέα δημιούργησε μια τεράστια περιουσία, την οποία δώρισε το 1895 σ' ένα ίδρυμα, με σκοπό να απονέμει κάθε χρόνο πέντε βραβεία σ' εκείνους που πρόσφεραν τις σημαντικότερες υπηρεσίες στην ανθρωπότητα στους τομείς της χημείας, της ιατρικής ή φυσιολογίας, της λογοτεχνίας, της φυσικής και της προαγωγής των καλών σχέσεων μεταξύ των λαών (βραβείο ειρήνης).
Όρισε επίσης ότι τα τέσσερα πρώτα βραβεία θα απονέμονταν από σουηδικά ιδρύματα, ενώ εκείνο για την ειρήνη από μια επιτροπή εκλεγμένη από το νορβηγικό Κοινοβούλιο. Δεν ξέρουμε ποιος είναι ο λόγος αυτής της επιλογής. Από το 1814 η Σουηδία και η Νορβηγία ενώθηκαν σ' ένα βασίλειο, αλλά στα τέλη εκείνου του αιώνα οι Νορβηγοί επεδίωκαν την απόσχιση.
Ίσως ο Νόμπελ πίστευε ότι μ' αυτό τον τρόπο θα βοηθούσε στην ειρηνική διευθέτηση του προβλήματος. Κάθε Οκτώβριο γίνονται γνωστά τα ονόματα των νικητών. Η απονομή των βραβείων στη Στοκχόλμη και στο Όσλο γίνεται στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Νόμπελ.
Το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε το 1901. Το 1968 η Τράπεζα της Σουηδίας θέσπισε ένα επιπλέον βραβείο για την οικονομία, το οποίο ονομάστηκε Βραβείο στη Μνήμη του Νόμπελ και απονέμεται μαζί με τα υπόλοιπα.
Τι είναι οι βαθμοί του κρασιού;
Οι βαθμοί του αλκοόλ που αναγράφoνται στις ετικέτες των κρασιών και των ποτών αφορούν στο ποσοστό αιθυλικής αλκοόλης (αιθανόλης) που περιέχει το ποτό, δηλαδή στα χιλιοστόλιτρα ή κυβικά εκατοστά αιθυλικής αλκοόλης που περιέχονται σε εκατό χιλιοστόλιτρα ποτού.
Για παράδειγμα, ένα κρασί 11 βαθμών περιέχει 11% αιθυλικής αλκοόλης. Ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το επιτραπέζιο κρασί ορίζει αλκαλικό τίτλο όχι κατώτερο από τους 9 και όχι ανώτερο από τους 15 βαθμούς. Εξαίρεση αποτελούν τα κρασιά DOC (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), τα οποία έχουν δικούς τους κανόνες παραγωγής.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου