Μαρμελάδα - μούργα - μορταδέλα ~ Λέξεις ελληνικής καταγωγής

Μαρμελάδα

Το μελίμηλον ήταν στα αρχαία ελληνικά ένα γλυκό μήλο από μηλιά μπολιασμένη με κυδωνιά.

Δεύτερο σταθμός της λέξης: στα λατινικά ως melimelum.
Τρίτος σταθμός: στα πορτογαλικά έγινε...
marmelada (<marmelo = κυδώνι).
Τέταρτος σταθμός: στα γαλλικά marmelade.
Πέμπτος σταθμός: από τα γαλλικά επέστρεψε ως μαρμελάδα στα ελληνικά, για να δηλώσει τον γνωστό πολτό που παρασκευάζεται από φρούτα βρασμένα με ζάχαρη.


Μούργα

Η λέξη, που δηλώνει το κακάθι του λαδιού, σύμφωνα με το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ανάγεται στην αρχαιοελληνική αμόργη, με την ίδια σημασία. Στα νέα ελληνικά ήρθε μέσω των λατινικών (amurga) ή των ιταλικών (murga).


Μο(υ)ρταδέλα ή μορταντέλα

Το γνωστό αλλαντικό, σύμφωνα με το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, ανάγεται στο αρχαιοελληνικό μύρτον, που σήμαινε τη μυρτιά (μυρσίνη) και τον καρπό της. Στα λατινικά έγινε myrtus και κατόπιν myrtatum/murtatum και στα ιταλικά mortadella (= σαλάμι καρυκευμένο με μυρσίνη).