Η πρώτη αλλαγή φύλου στη Θεσσαλονίκη!

Ένας νεαρός άντρας 24 χρόνων, στον οποίο διαπιστώθηκε διαταραχή φύλου από μικρή ηλικία, υποβλήθηκε σε επέμβαση θηλυκοποίησής του.

Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιήθηκε από ομάδα εξειδικευμένων και έμπειρων χειρουργών, διήρκησε...

5 ώρες και περιλάμβανε ορχεκτομή, εκτομή του πέους, κολποπλαστική, κλειτοριδοπλαστική, χειλεοπλαστική.

Χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου, πραγματοποιήθηκε στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, με μεγάλη επιτυχία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του thestival.gr.

Κατά τις πληροφορίες, ένας νεαρός άντρας 24 χρόνων, στον οποίο διαπιστώθηκε διαταραχή φύλου από μικρή ηλικία, υποβλήθηκε σε επέμβαση θηλυκοποίησής του. Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιήθηκε από ομάδα εξειδικευμένων και έμπειρων χειρουργών, διήρκησε 5 ώρες και περιλάμβανε ορχεκτομή, εκτομή του πέους, κολποπλαστική, κλειτοριδοπλαστική, χειλεοπλαστική.

Σύμφωνα με τον πλαστικό χειρουργό, "τα πλεονεκτήματα της χειρουργικής μεθόδου που ακολουθήθηκαν είναι ότι, το εύρος είναι ανατομικά ιδανικό, υπάρχει αίσθηση της κλειτορίδας και δυνατότητα οργασμού, ενώ είναι περιορισμένες οι πιθανές επιπλοκές (πχ αποφυγή στένωσης ουρήθρας, καλή αιμάτωση των κρημνών)".

Πριν την τελική χειρουργική επέμβαση για την αλλαγή του φύλου, διενεργήθηκε θηλυκοποίηση του προσώπου του νεαρού ατόμου, όπου συνδυάστηκε ανοιχτό λίφτινγκ μετώπου με μείωση των οστών του μετώπου, μείωση στο πηγούνι, μείωση της γωνίας της γνάθου και ρινοπλαστική.

Η επέμβαση αλλαγής φύλου στο Ιατρικό Διαβαλκανικό, πραγματοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας των διεμφυλικών και σε πλήρη εναρμόνιση με την Ελληνική νομοθεσία. Η πιστή εφαρμογή των διεθνών πρωτοκόλλων απαιτείται, ώστε να προστατευθούν τα άτομα που ενδιαφέρονται για αλλαγή φύλου ή αλλαγή των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου τους. Ενισχύει τη συνεργασία ιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων, οι οποίοι μπορούν να παρέχουν μια πιο ολοκληρωμένη υγειονομική αντιμετώπιση.

Αυξάνεται το ενδιαφέρον για επέμβαση αλλαγής φύλου

 

Ο πλαστικός χειρουργός Πρόδρομος Παπαϊωάννου, ο οποίος έκανε την πρώτη επέμβαση στην πόλη, μιλάει στη "Θ" για τη νέα εποχή

2

 
Της Νικολέττας Μπούκα nikolettabouka@yahoo.gr
 
 Είναι μόλις 35 ετών και ο αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής των τελευταίων ημερών στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για τον πλαστικό χειρουργό Πρόδρομο Παπαϊωάννου (φωτ. δεξιά), ο οποίος πριν από λίγες ημέρες πραγματοποίησε την πρώτη επέμβαση αλλαγής φύλου στην πόλη, στο Ιατρικό Διαβαλκανικό. Ο άνθρωπος του οποίου τη ζωή κατάφερε να αλλάξει είναι ένας νεαρός άνδρας ηλικίας 24 ετών, ο οποίος πλέον ζει ως γυναίκα.

Όπως ομολογεί στη “Θ” ο κ. Παπαϊωάννου, μπορεί η συγκεκριμένη επέμβαση να είναι λίγο… εξωτική για τα ελληνικά δεδομένα, ωστόσο, από τότε που άρχισε να μιλάει και να γράφει για το θέμα αυτό στο διαδίκτυο, έχει αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που παίρνουν το θάρρος κι έρχονται να τον βρουν, προκειμένου να προχωρήσουν σε μία επέμβαση αλλαγής φύλου.

“Έχω τουλάχιστον 1-2 περιστατικά κάθε μήνα που έρχονται για να συζητήσουμε γι’ αυτό το θέμα. Είναι μεγάλος αριθμός, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα χειρουργείο βαρύ και μεγάλο. Τα 2/3 είναι άντρες και το 1/3 γυναίκες. Αυτό που βλέπω στην πράξη είναι ότι τα άτομα που έρχονται και προχωρούν στο τελικό στάδιο της αλλαγής είναι συνήθως άτομα, τα οποία από νεαρή ηλικία ζουν στο αντίθετο φύλο. Δηλαδή, είναι αγόρια που από μικρά ντύνονται κοριτσίστικα, έχουν μακρύ μαλλί και θηλυπρεπή εμφάνιση. Αυτά τα άτομα είναι τα πιο κατάλληλα για να υποβληθούν στην επέμβαση”, εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου και προσθέτει ότι παγκοσμίως υπολογίζεται ότι 1 στα 10.000 άτομα κάνει αλλαγή φύλου, ενώ εκτιμάται ότι έως το 2020 ο αριθμός θα είναι 1 στις 3.000.

Για τον ίδιο, βέβαια, η επέμβαση στον 24χρονο δεν είναι η πρώτη που έχει πραγματοποιήσει στην καριέρα του.

Τα τελευταία χρόνια έχει χειρουργήσει πολλά άτομα, τα οποία έχουν περάσει προηγουμένως από το πρώτο στάδιο της θηλυκοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι έχει τοποθετήσει σε άνδρες στήθος ή έχει κάνει πιο θηλυκό το πρόσωπό τους, ενώ σε γυναίκες έχει προχωρήσει σε αφαίρεση στήθους, προκειμένου να γίνει αρρενωπός ο θώρακάς τους. Αυτές είναι οι πρώτες επεμβάσεις που γίνονται πριν από την τελική επέμβαση αλλαγής φύλου.

“Στη Γερμανία είχα αρκετά περιστατικά, τα οποία γίνονταν σε περιβάλλον κλινικής. Στην Ελλάδα πρώτη φορά ξεκίνησα με τις αλλαγές των γεννητικών οργάνων. Έχω περίπου 1-2 περιστατικά το μήνα που αφορούν τη θηλυκοποίηση ή την αρρενοποίηση, και είναι κάτι που από δω και πέρα θα αρχίσει να μετριέται και στατιστικά, διότι όλα αυτά τα περιστατικά προϋποθέτουν και μία ψυχιατρική προετοιμασία δύο ετών”, λέει ο κ. Παπαϊωάννου και τονίζει ότι το επόμενο χειρουργείο του αφορά και πάλι νεαρό άντρα, που θέλει να γίνει γυναίκα.
 

Η διαδικασία
 
Η πρόσφατη επέμβαση αλλαγής φύλου που πραγματοποίησε ο κ. Παπαϊωάννου δεν ήταν μόνο η πρώτη στη Θεσσαλονίκη. Όπως λέει ο ίδιος, ήταν και η πρώτη που γίνεται στην Ελλάδα με βάση τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες που υπάρχουν για τους διαφυλικούς ανθρώπους.

"Παλιότερα υπήρχε το ίδρυμα Χάρι Μπέτζαμιν (The World Professional Association for Transgender Health (WPATH)), το οποίο είναι πλέον υπό τη σκέπη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Αυτό έχει βγάλει σύγχρονες οδηγίες για το πώς αντιμετωπίζουμε τις διαφυλικές διαταραχές. Με βάση λοιπόν αυτές τις οδηγίες, πέρα από το κομμάτι το ψυχιατρικό και το κομμάτι της προετοιμασίας, υπάρχουν και κάποια χειρουργικά κριτήρια. Δηλαδή, το τι χρειάζεται να κάνουμε ώστε να μπορούμε να πούμε ότι πραγματοποιούμε μία αλλαγή φύλου και όχι έναν ακρωτηριασμό. Αυτά τα κριτήρια αφορούν στο να εξασφαλιστεί με την επέμβαση η σωστή αίσθηση, η λειτουργία, το εύρος και το βάθος των γεννητικών οργάνων", εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου.

Παράλληλα, επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη επέμβαση από τη μία πλευρά αφορά τα γεννητικά όργανα και από την άλλη τη θηλυκοποίηση του προσώπου και του σώματος. Όλα, όμως, δεν γίνονται σε μία επέμβαση.
"Ξεκινάμε από τον ψυχίατρο, ο οποίος είναι ο κατάλληλος να κρίνει πότε ένα άτομο είναι ικανό να υποβληθεί σε επεμβάσεις, υποβάλλοντάς το σε τεστ προσωπικότητας. Ένα χρόνο μετά την παρακολούθηση αυτή, μπορεί το άτομο να υποβληθεί στις πρώτες επεμβάσεις που θεωρούνται αναστρέψιμες, όπως για παράδειγμα να κάνουμε το πρόσωπο θηλυκό, να βάλουμε γυναικείο στήθος και να αλλάξουμε το σωματότυπο. Σε αυτό το διάστημα, επίσης, μπορούμε να ξεκινήσουμε και την ορμονοθεραπεία, η οποία αλλάζει πάρα πολύ την εμφάνιση του ατόμου και βοηθά στο να μην κάνουμε τόσο πολλές επεμβάσεις", περιγράφει ο κ. Παπαϊωάννου και συμπληρώνει ότι "για να μπορεί κάποιος να υποβληθεί στις μη αναστρέψιμες επεμβάσεις όπως είναι η αλλαγή των γεννητικών οργάνων, θα πρέπει να ζει για τουλάχιστον ένα χρόνο στο αντίθετο φύλο. Για να το κάνει όμως αυτό, πρέπει και να μοιάζει στο αντίθετο φύλο. Οπότε συνήθως γίνονται πρώτα οι δευτερεύουσες επεμβάσεις που αφορούν στη θηλυκοποίηση και σε δεύτερο χρόνο, όταν το άτομο εξοικειώνεται στο αντίθετο φύλο, μπορούμε να προχωρήσουμε στην επέμβαση αλλαγής φύλου".

Η διάρκεια της τελικής επέμβασης είναι 5 ώρες. Στη συνέχεια το άτομο που χειρουργείται νοσηλεύεται για δύο βράδια στο νοσοκομείο και μία βδομάδα αργότερα μπορεί να επανέλθει σε κανονικές δραστηριότητες. Ακολουθεί τακτική παρακολούθηση για τουλάχιστον ένα εξάμηνο και στη συνέχεια η παρακολούθηση μειώνεται στη μία φορά το χρόνο.

"Με την επέμβαση αυτή αξιοποιούνται όλες οι ανατομικές δομές. Γίνεται κλειτορίδα από τη βάλανο, δημιουργούνται έσω κι έξω χείλη κι ένα μέρος του βλεννογόνου χρησιμοποιείται στον κόλπο, ώστε να έχει φυσική λίπανση. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό οι επεμβάσεις αυτές να γίνονται με σωστά κριτήρια. Διαφορετικά, αν είναι ατελείς, τα άτομα θα έχουν κι ατελείς σχέσεις, διότι είτε δεν θα φτάνουν σε κορύφωση είτε δεν θα είναι καθόλου δυνατή η επαφή τους", εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου.


Φρένο στη ροή προς το  εξωτερικό
 
Οι διαφυλικοί είναι άνθρωποι με πολλές ανασφάλειες. Παλαιότερα, μάλιστα, ήταν μία κοινωνική ομάδα που είχε περισσότερες σχέσεις με την πορνεία και την εκμετάλλευση, και ουσιαστικά ήταν στιγματισμένοι από την κοινωνία. Μάλιστα, κατέληγαν σε χρόνιες θεραπευτικές αγωγές με ψυχιάτρους, ενώ εμφάνιζαν κατάθλιψη και μεγάλα ποσοστά αυτοκτονίας, διότι δεν γινόταν σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση.

"Πλέον υπάρχει καλύτερη ενημέρωση, υπάρχουν εξειδικευμένοι ψυχίατροι σε αυτό το αντικείμενο και είναι πιο συνειδητή η επιλογή και πιο εύκολη η ‘μετάβαση’. Βεβαίως, όταν κάποιος βλέπει ένα άτομο που μοιάζει με κορίτσι, αλλά δεν είναι και σίγουρος, αντιδρά περίεργα κι αυτό το αντιλαμβάνονται τα άτομα και νιώθουν αποκλεισμό από το κοινωνικό σύνολο. Συνεπώς, σκοπός των επεμβάσεων είναι να μην υπάρχει αυτή η αμφιβολία", εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου.

Παράλληλα, αναφέρει ότι η επέμβαση αλλαγής φύλου στην Ελλάδα δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά Ταμεία, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική. Ωστόσο, το κόστος της είναι μικρότερο από το να πάει κάποιος να την κάνει στο εξωτερικό, όπως συνέβαινε παλιότερα.

"Τα τελευταία χρόνια οι χώρες προτίμησης για τέτοιες επεμβάσεις ήταν Αγγλία, Σερβία, Βέλγιο και Ταϊλάνδη, όπου γίνονται πολλές κι έχουν πολλά οργανωμένα κέντρα. Ωστόσο, είναι δύσκολη η παρακολούθηση του χειρουργηθέντος προσώπου από το εξωτερικό", λέει ο κ. Παπαϊωάννου.

Ο ίδιος επισημαίνει ότι "το συγκεκριμένο μοντέλο επεμβάσεων, εκτός από τον ιδιωτικό τομέα, μπορεί να επεκταθεί και στο δημόσιο σύστημα υγείας. Κι αυτό διότι υπάρχει γνώση. Αυτήν τη στιγμή το νοσοκομείο 'Αιγινήτειο' στην Αθήνα είναι κέντρο αναφοράς για άτομα με διαφυλική διαταραχή για την Ελλάδα".
 

Νέα ταυτότητα
 
Σύμφωνα με τον κ. Παπαϊωάννου, έχουν γίνει επανορθωτικές επεμβάσεις σε διαφυλικά άτομα, με τις οποίες μπορεί να αντιστραφεί και πάλι το φύλο, κι ο ίδιος έχει κάνει τέτοια επέμβαση και στην Ελλάδα.
"Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι να μπορεί το άτομο να καθορίσει ακριβώς τις σεξουαλικές του επιθυμίες. Διότι αν, για παράδειγμα, ένα άτομο θέλει να ζει ολοκληρωμένο ως γυναίκα και να έχει μία σχέση και να παρουσιάζεται ως γυναίκα, πρέπει να γίνουν όλες οι επεμβάσεις. Αν, όμως, οι σεξουαλικές επιθυμίες περιορίζονται στο να έχει μια θηλυκή εμφάνιση, χωρίς να είναι τρανς, τότε η ολοκλήρωση των επεμβάσεων δεν είναι απαραίτητη", εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου και προσθέτει ότι "όπως και στην περίπτωση αλλαγής από γυναίκα προς άνδρα, το πιο ενοχλητικό είναι το στήθος, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να φορούν καταπιεστικούς κορσέδες και ζώνες. Όταν όμως διορθωθεί το στήθος, μπορούν κοινωνικά να προσαρμοστούν πολύ πιο καλά".
 
Όσον αφορά το νομικό καθεστώς στη χώρα μας, είναι αρκετά ευνοϊκό σε σύγκριση με άλλες χώρες. Μετά και την επέμβαση αλλαγής φύλου, το άτομο μπορεί να προχωρήσει σε πράξη ονοματοδοσίας, δηλαδή να πάρει δικαστική απόφαση και να αλλάξει το όνομά του.
 
"Περίπου ένα χρόνο παίρνει η διαδικασία για να βγει η δικαστική απόφαση και ο νόμος προϋποθέτει τα χαρτιά από τους γιατρούς και να έχει υποβληθεί το άτομο σε μη αναστρέψιμη επέμβαση των γεννητικών οργάνων. 

Συνεπώς, μπορεί να αλλάξει ταυτότητα, διαβατήριο, έγγραφα και να έχει διαφορετικό όνομα. Κι όλα αυτά γίνονται μέσω δικηγόρου που ορίζει ο ενδιαφερόμενος", εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου και συμπληρώνει ότι "μη αναστρέψιμη επέμβαση θεωρείται και όταν μία γυναίκα, που επιθυμεί να ζει ως άνδρας, προχωρήσει σε αφαίρεση ωοθηκών και μήτρας. Οπότε, νομικά μπορεί να κάνει πράξη ονοματοδοσίας".
 
Σύμφωνα με τον ίδιο, φέτος εκδόθηκε νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία, στην οποία καθένας μπορεί να αλλάξει το όνομά του, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να υποβληθεί στις παραπάνω επεμβάσεις. Η Οδηγία αυτή θα πρέπει να ενσωματωθεί τα επόμενα χρόνια στο Δίκαιο των κρατών-μελών, μεταξύ των οποίων φυσικά και η Ελλάδα.


* Η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής πολιτείας σε θέματα προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Παρασκευή 23/10/2015 έδωσε στη δημοσιότητα εκτενή 58σέλιδη έκθεση με τίτλο: "Διεμφυλικά άτομα και αναγνώριση της ταυτότητας φύλου".
Η έκθεση αναφέρεται εκτενώς στο δικαίωμα των διεμφυλικών στην καθολική απόλαυση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, στις προκλήσεις και τα εμπόδια για την απόλαυση των δικαιωμάτων τους και στην άρση των αποκλεισμών και των διακρίσεων μέσω της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου, αλλά και άλλων συστάσεων.
 
Η έκθεση της Επιτροπής έρχεται λίγους μήνες μετά το σχετικό δελτίο τύπου του Συνηγόρου του Πολίτη, που συνηγορούσε στην ίδια κατεύθυνση και συγκεκριμένα "στη θέσπιση γρήγορων, διαφανών, εύκολα προσβάσιμων διαδικασιών αλλαγής των στοιχείων αστυνομικής ταυτότητας των διεμφυλικών ατόμων".
 
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) καλεί το υπουργείο Εσωτερικών και το συναρμόδιο υπουργείο Δικαιοσύνης να νομοθετήσουν για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, ακολουθώντας τόσο το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης της 22ας Απριλίου όσο και τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δίνοντας τη δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων των τρανς ανθρώπων χωρίς ιατρικές ή άλλες προϋποθέσεις. Επίσης, να ενσωματώσει τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, ακολουθώντας τις οδηγίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και να τροποποιήσει τις νομοθεσίες κατά των διακρίσεων, ώστε να συμπεριλαμβάνει και την ταυτότητα φύλου.

---

Δημοσιεύτηκε στη «Θεσσαλονίκη» τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2015