Ενός σημαντικού μνημείου αφιερωμένου στην Πολιάδα Αθηνά (προστάτιδα της πόλης), που ήταν ανάμεσα στο Ερέχθειο και τον Παρθενώνα (ορατά σήμερα μόνο τα θεμέλιά του)...
Τακτοποιώντας και καταγράφοντας το πλούσιο αυτό υλικό από το 1994-2006 ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Κίσσας εντόπισε στα 500 θραύσματα που ανήκουν σε αυτό το μνημείο τη γωνιακή απόληξη (το καταέτιο γείσο) του αετώματος του υστεροαρχαϊκού αυτού ναού. Με βάση την κλίση του γωνιαίου αυτού γείσου που είναι 14 μοίρες, ο κ. Κίσσας υπολόγισε το ύψος που είχε το τύμπανο του (τριγωνικού) αετώματος και των αγαλμάτων που κοσμούσαν το κέντρο του. Το άγνωστο μέχρι σήμερα ύψος του τυμπάνου είναι 2,46 μ. και το μήκος του 19,70 μ.
Το αέτωμα απεικόνιζε Γιγαντομαχία από τη μία πλευρά και σύμπλεγμα λέοντα που κατασπαράσσει ταύρο,από την άλλη. Στη Γιγαντομαχία απεικονίζεται η Αθηνά με «όπλο» την αιγίδα της (πλεκτή μπέρτα με φίδια στις απολήξεις) να μάχεται το γίγαντα Εγκέλαδο, όπως βλέπουμε στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης.
Το ερώτημα είναι πού ακριβώς έστεκε η Αθηνά. Στο κέντρο του αετώματος, όπως είχε υποθέσει το 1939 ο Hans Schrader, ή δεξιότερα, έχοντας στον κέντρο τον Δία με το τέθριππο άρμα του, όπως υποστήριζαν το 1972 ο Klaus Stahler και το 1995 η Mary Moore;
Ο γωνιακός λίθος του ναού επιβεβαιώνει τον αείμνηστο Γιάννη Μιλιάδη, έφορο Ακρόπολης, που στην αναπαράσταση του αετώματος έθετε στο κέντρο τον Δία και την Αθηνά σε αντίνωτη στάση (πλάτη με πλάτη) να πολεμούν και οι δύο τους γίγαντες σε αντίθετη κατεύθυνση. Από τη μορφή του Δία σώζεται μόνο το κεφάλι του αγάλματος που φυλασσόταν στις αποθήκες του παλιού Μουσείου Ακρόπολης.
«Η Αθηνά της Γιγαντομαχίας έχει ύψος 2,12 μ. με την πλίνθο της. Εάν υπολογιστεί και το λοφίο του κράνους της, που δεν σώζεται, φτάνουμε το λιγότερο στα 2,30 μ. Αυτό σημαίνει ότι η Αθηνά δεν θα μπορούσε να ήταν παρά μόνο στο κέντρο του αετώματος», υποστηρίζει ο κ. Κίσσας, ο οποίος παρουσίασε προ ημερών τα πορίσματά του για την Αρχαϊκή Αρχιτεκτονική της Ακρόπολης, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Πολύτιμα θραύσματα
Ανέφερε ότι το θραυσματικό υλικό της Ακρόπολης προέκυψε από τις κατεδαφίσεις των κτηρίων του τουρκικού οικισμού και από τις ανασκαφές που ακολούθησαν. Από το 1975, που άρχισαν τα αναστηλωτικά έργα στην Ακρόπολη, παρουσιάστηκε η ανάγκη καταγραφής αυτού του υλικού, προκειμένου να αναγνωριστούν τα κομμάτια που λείπουν από τα μνημεία.
Ο ίδιος εργάστηκε δώδεκα χρόνια στην αναγνώριση των μαρμάρινων αυτών κομματιών και την τακτοποίησή τους κατά ομάδες σε 25 λιθοσωρούς. Αναγνωρίζει πως έμαθε πολλά, κυρίως για την αρχαϊκή αρχιτεκτονική της Ακρόπολης, που δεν είναι ορατή σήμερα επί του βράχου. Την ανακαλύπτουμε σήμερα στα πλούσια αρχαϊκά εκθέματα του νέου Μουσείου Ακρόπολης.
Το κέρδος των μνημείων από την έρευνα αυτή υπήρξε τεράστιο. Μόνο ο Παρθενώνας κέρδισε 229 κομμάτια. Τα Προπύλαια 71, το Ερέχθειο 10, η Στοά του Ευμένους 65, η Στοά του Ασκληπιείου 7, η Νότια κλιτύς της Ακρόπολης 7, το Ηρώδειο 3, ακόμη και το Ολυμπιείο 16. Εντοπίστηκαν επίσης 129 κομμάτια που ανήκαν στον Πρωταρχικό Παρθενώνα που δεν σώζεται, γιατί επάνω του χτίστηκε ο Παρθενώνας των κλασικών χρόνων.
Οι ερευνητές του μέλλοντος θα έχουν να λύσουν πολλές σπαζοκεφαλιές, ψάχνοντας στο λίθινο αυτό παζλ. Θα έχουν όμως και πολλά να μάθουν αναζητώντας την ταυτότητα κάθε λίθου. Σώζονται, άλλωστε, εκτός από κομμάτια αρχιτεκτονικών μελών, θραύσματα περιρραντηρίων, μαρμάρινων αγγείων, σαρκοφάγων, στηλών, βωμίσκων, αναθηματικών βάσεων, ενεπίγραφων λίθων, ηλιακών ρολογιών, ανάγλυφων και αγαλμάτων, πολλά από τα οποία παραδόθηκαν στους αρχαιολόγους και συντηρητές του Μουσείου Ακρόπολης για να βρουν τα ταίρια τους, είτε στα εκθέματα είτε στα αποθηκευμένα έργα. *
Πηγή
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου