Την πάτησαν οι τουρκαλάδες με τους σύριους πρόσφυγες

Ειρωνεία της τύχης: υποδεχόμενη ασμένως τους Σύρους πρόσφυγες που έσπευσαν να βρουν καταφύγιο στην επικράτειά της, η Τουρκία ήλπιζε ότι ενίσχυε τα σχέδιά της για τη δημιουργία (με την υποστήριξη, κατά προτίμηση, των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων) «ασφαλών ζωνών» εντός της Συρίας, ως πρώτο βήμα για την έξωθεν επιβεβλημένη αλλαγή καθεστώτος στη Δαμασκό.

Ωστόσο, η συριακή κρίση παρατείνεται πέραν του αρχικώς προβλεπόμενου, οι διεθνείς παίκτες δεν δείχνουν καμία προθυμία για...
 την δημιουργία «ασφαλών ζωνών» (η οποία προαπαιτεί και την επιβολή αντίστοιχων ζωνών απαγόρευσης πτήσεων) και η Άγκυρα απομένει με το προσφυγικό πρόβλημα στα χέρια της.

Την ειρωνεία της τύχης εντείνει ακόμη περισσότερο το γεγονός, ότι οι Σύροι πρόσφυγες βρίσκονται συγκεντρωμένοι στην επαρχία του Hatay, με πρωτεύουσα την ιστορική Αντιόχεια (τουρκιστί: Antakya),ήτοι εκείνο το τμήμα της Συρίας, το οποίο οι Γάλλοι αποικιοκράτες απέσπασαν και παρέδωσαν το 1938, κατόπιν αμφιλεγόμενου δημοψηφίσματος, στην Τουρκία, προσπαθώντας να εξασφαλίσουν τη συμμαχία της ενόψει του επερχόμενου Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το πρόβλημα που δημιουργεί η παρουσία στο Hatay 80.000 προσφύγων συγκεντρωμένων σε 11 καταυλισμούς, καθώς και άλλων 10.000 Σύρων πολιτών οι οποίοι εισήλθαν στην Τουρκία με κανονικά ταξιδιωτικά έγγραφα, δεν περιορίζεται μόνο στα ζητήματα επιμελητείας – τα οποία επιδείνωσε η αγέρωχη επιλογή της Άγκυρας να μην απευθυνθεί σχετικά στους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς ή σε τρίτα κράτη. Αφορά και ζητήματα ασφαλείας στο βαθμό που το Hatay (με πληθυσμό κατά πλειοψηφία αραβικό και κατά μειοψηφία τουρκικό) διαπερνάται από τις ίδιες εθνοθρησκευτικές διαιρέσεις που τόσο δραματικά ήρθαν στο προσκήνιο στην γειτονική Συρία. Τουλάχιστον το ένα τρίτο των 1,5 εκατ. κατοίκων της περιοχής είναι Αλαουίτες (άλλως: Νουσαϊρι),ανήκουν δηλ. στην ίδια σιιτική σέκτα με την οικογένεια Assad, ενώ δεν λείπουν και οι χριστιανικές κοινότητες (αραβόφωνοι Ελληνορθόδοξοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι).

Ήδη η τοπική κοινωνία παραπονείται ότι έχει ενταθεί η εγκληματικότητα, πληθαίνουν οι φήμες για καβγάδες προσφύγων και εντοπίων στην (αποκλειστικά αλαουιτική) περιφέρεια του Σαμαντάγ, ενώ ο πρόεδρος της Ένωσης Νέων Επιχειρηματιών Hatay, Aydin Toksoz κατήγγειλε ήδη ότι οι τράπεζες αρνούνται την δανειοδότηση των επιχειρήσεων της περιοχής, την οποία προφανώς αξιολογούν ως «υψηλού ρίσκου».

Στον τουρκικό Τύπο αρχίζει να διαμορφώνεται κλίμα υστερίας. Ιδίως μετά την πραγματοποίηση το Σάββατο στην Αντιόχεια διαδήλωσης περίπου χιλίων ατόμων που κρατούσαν πορτραίτα του Assad και κατήγγειλαν την τουρκική πολιτική στην συριακή κρίση. Το γεγονός ότι η διαδήλωση αυτή διοργάνωσαν γνωστά συνδικάτα και οργανώσεις της Αριστεράς, διόλου δεν εμπόδισε την δημοσίευση (ευφάνταστών;) σεναρίων, με την εφημερίδα Sabah να υποστηρίζει λ.χ. (στηριζόμενη σε ισχυρισμούς Σύρων αντικαθεστωτικών προσφύγων) ότι πίσω από την «Πλατφόρμα Ενάντια στην Ιμπεριαλιστική Επέμβαση στην Συρία» βρίσκονται οι διαβόητοι Σύροι καθεστωτικοί παραστρατιωτικοί (shabiha) και η Ασφάλεια του Assad.

Από την πλευρά της η εφημερίδα Zaman, επικαλούμενη πηγές των υπηρεσιών πληροφοριών, υποστήριξε ότι η διοργάνωση της πορείας υπήρξε έργο της παράνομης οργάνωσης Απελευθερωτικό Κόμμα-Μέτωπο των Λαών της Τουρκίας (THKP-C Acilciler) και του εγκατεστημένου στη Συρία (και καταζητούμενου με ένταλμα της Interpol) ηγέτη της Mihrac Ural. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι επίσης το PKK(που έχει στην περιοχή περί τους 70 αντάρτες) και το Κόμμα των Εργατών δραστηριοποιούνται για τον ίδιο σκοπό, ήτοι την πυροδότηση συγκρούσεων μεταξύ των Σουνιτών και των Αλαουιτών του Hatay.

Από την πλευρά του ο πρώην αντιπρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και κάτοικος του Hatay, Murat Sokmenoglu, δείχνει προς άλλη κατεύθυνση. Μιλώντας στην εφημερίδα Vatan υποστήριξε ότι την σεκταριστική βία υποδαυλίζουν οι πολυάριθμοι πράκτορες Δυτικών χωρών (Αμερικανοί, Γάλλοι, Ιταλοί) οι οποίοι κυκλοφορούν ανοιχτά στην Αντιόχεια.
Οι κλυδωνισμοί φθάνουν μέχρι την κεντρική πολιτική σκηνή, καθώς ο ηγέτης του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Kemal Kilicdaroglu κατήγγειλε την κυβέρνηση Erdogan για παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου αλλά και του Τουρκικού Συντάγματος (το οποίο απαγορεύει την εγκατάσταση ξένων στρατευμάτων στην τουρκική επικράτεια χωρίς την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης),υποστηρίζοντας ότι στο Hatay εδρεύουν ένοπλα μέλη του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Προηγουμένως είχε απαγορευθεί σε δύο βουλευτές του κόμματός του να επισκεφθούν τον προσφυγικό καταυλισμό του Αpaydin – τον μόνο που είναι «κλειστός», με την δικαιολογία ότι φιλοξενεί απειλούμενους από το καθεστώς της Δαμασκού φυγάδες των συριακών ενόπλων δυνάμεων.

Την επομένη κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία που αποτελούνταν μόνο από βουλευτές του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης επισκέφθηκε το Αpaydin, για να δηλώσει ότι ο καταυλισμός δεν διαθέτει καν γήπεδο ώστε να αθληθούν τα παιδιά των προσφύγων, πόσω μάλλον χώρους για εκπαίδευση μαχητών.

Φιλοκυβερνητικοί Τούρκοι αρθρογράφοι αρχίζουν πάντως να αποδίδουν την σταθερά επικριτική στάση του Kilicdaroglu ως προς την ακολουθούμενη πολιτική σχετικά με τη Συρία, στην επιθυμία του να οικειοποιηθεί την ψήφο των Αλεβιτών, ήτοι της(διακριτής, αλλά σχετικά συγγενούς προς τους Σύρους Αλαουίτες) θρησκευτικής κοινότητας, η οποία αντιπροσωπεύει το 20% του τουρκικού πληθυσμού και συγκαταλέγει στα μέλη της τον ίδιο τον αρχηγό της αντιπολίτευσης.     Του Κώστα Ράπτη