ΣΥΜΠΟΣΙΑΡΧΟΣ! ~ Το δυσκολότερο αξίωμα στην Αρχαία Ελλάδα

Εάν θεωρείτε ότι το αξίωμα του στρατηγού, του κυβερνήτη, του νομοθέτη, του αμφικτύονα ή του παιδαγωγού ήταν το δυσκολότερο, κάνετε μεγάλο λάθος.

Ήταν αυτό του Συμποσίαρχου...

Όλοι οι παρακαθήμενοι εις τα γεύματα της εποχής εκείνης, από τους αριστοκράτες μέχρι τους σημερινούς νεόπτωχους, ήταν επιρρεπείς εις την μέθη και το ξεφάντωμα.

Έτσι.., για ν' αποφευχθούν οι άτοπες ενέργειες στο τραπέζι, είχε καθιερωθεί ο θεσμός του Συμποσιάρχου.

Ο προορισμός του ήταν να διατηρείται η ευσχημοσύνη στο τραπέζι, να χαλιναγωγούνται οι άσεμνοι, να περιορίζονται οι ορμές των θερμόαιμων και να επαναφέρεται η τάξη, χωρίς κάποιος να μπορεί να χαλάσει το κέφι και το γλέντι της παρέας.

Εξάλλου, για τά προσόντα και τις προϋποθέσεις που όφειλε να πληρεί κάποιος για το αξίωμα του Συμποσιάρχου, ο φιλόσοφος της Χαιρώνιας Πλούταρχος, μας τα εξιστορεί με τον κάτωθι θαυμάσιο τρόπο:

"...Κατ' αρχήν ο Συμποσίαρχος, ο προεδρεύων δηλαδή του γεύματος, έπρεπε να είναι άνθρωπος που καταλαβαίνει από γλέντι. Στη συνέχεια θα μπορούσε να παραμείνει εις το ύψος του, εφόσον δεν θα κυριεύετο εύκολα από τη ζάλη της μέθης και δεν θα υποχωρούσε ποτέ μπροστά σε ένα ποτήρι οίνου. Είναι γεγονός ότι εκείνος που μεθάει εύκολα, γίνεται υβριστής και ιταμός, ενώ πάλι αυτός που μένει πάντα νηφάλιος, γίνεται οχληρός.

Επίσης ο Συμποσίαρχος δεν έπρεπε να ανέχεται τας αισχρότητας, αλλά ούτε έπρεπε και να διώχνει το κέφι. Γι' αυτό ήταν υποχρεωμένος να γνωρίζει κατά βάθος τον χαρακτήρα όλων των συμποτών του, να ξέρει τι είδους μεταβολές φέρει το κρασί εις την ιδιοσυγκρασίαν τους, αν αντέχουν πράγματι στον άκρατον οίνον, αλλά και σε τι πάθος είναι περισσότερο επιρρεπείς, μια συγκεκριμένη στιγμή.

Διότι δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι αν τα διάφορα κρασιά πρέπει να ανμιγνύονται με νερό εις διάφορους αναλογίας, έκαστος πότης έπρεπε να πίνει ορισμένη ποσότητα. Ο Συμποσίαρχος λοιπόν, εκτός των άλλων όφειλε να γνωρίζει όλους αυτούς τους κανόνες και να τους τηρεί.

Σαν τον καλό μαέστρο μιας ορχήστρας θα έπρεπε ν' αυξήσει εις τον έναν την ένταση του ποτού, ενώ εις τον άλλον να την χαλαρώσει και να φέρει τας διαφόρους ιδιοσυγκρασίας εις απόλυτον και αρμονική συγχορδίαν. Δεν θα έπρεπε να υπολογίζει με το ποτήρι την ποσότητα, αλλά να σερβίρει εις τον καθένα το κρασί που μπορεί  εύκολα να κρατήσει, ανάλογα με την ηλικία και την δύναμη του σώματος".

Διαβάζοντας κανείς τον Πλούταρχο, ο οποίος απαριθμεί με τόση σοβαρότητα τα υψηλά και λεπτά καθήκοντα του Συμποσίαρχου, μπορεί να καταλάβει τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν τα γλέντια, τα συμπόσια αλλά και τους κανόνες που εφαρμόζονταν, ώστε να διατηρείται πάντα το πνεύμα, υπεράνω του οινοπνεύματος.



Στεφάνωμα, το αντιφάρμακο για την μέθη!

Παρ' όλα αυτά όμως, για εξαιρετικές περιπτώσεις υπήρχε και το αντιφάρμακο για την μέθη, που ήταν το στεφάνωμα.

Ο Διόνυσος είχε διδάξει τους ανθρώπους να στεφανώνονται με το φυτό του κισσού, το οποίο είχε την ιδιότητα να εμποδίζει τη ζάλη και να προφυλάσσει από τον πονοκέφαλο. Πολλές φορές μάλιστα πρόσθεταν μυρτιά και σέλινο.

Στην συνέχεια επικράτησαν τα λουλούδια στα στεφάνια και έτσι οι συνδαιτυμόνες χωρίζονταν σε δύο στρατόπεδα, αυτό των φύλλων και αυτό των φίλων των λουλουδιών!

Δύο μάλιστα γιατροί της αρχαιότητας, ο Καλλίμαχος και ο Μνησίθεος κατέκριναν  -όπως αναφέρει ο Πλίνιος- αυτή την ανταγωνιστική συνήθεια, γιατί μέσα σε ένα περιβάλλον ευθυμίας και κεφιού επιδρούσε αρνητικά στην υγεία τους....


Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται σήμερα απλά και όμορφα είναι:

"Πόσοι άραγε από εμάς, μπορούμε να παίξουμε το ρόλο του Συμποσίαρχου στο καθημερινό μας τραπέζι, και πόσοι χρειαζόμαστε ακόμα λίγη προπόνηση για να αποκτήσουμε τον περίφημο αυτόν τίτλο που καταξίωνε την ίδια την ζωή;"