Τεχνητό συκώτι!

Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν μικροσκοπικό ανθρώπινο συκώτι στο εργαστήριο με τη βοήθεια βλαστικών κυττάρων, ένα επίτευγμα στον τομέα της αναγεννητικής ιατρικής, το οποίο δίνει ελπίδες για περισσότερες και εξατομικευμένες ("κατά παραγγελία") μεταμοσχεύσεις οργάνων στο μέλλον, ενώ παράλληλα προσφέρει νέες δυνατότητες πειραμάτων για την ανάπτυξη καλύτερων φαρμάκων για τις παθήσεις του ήπατος.

Το συκώτι που δημιουργήθηκε, έχει μέγεθος καρυδιού και διαθέτει αρκετές από τις λειτουργίες ενός αντίστοιχου φυσικού οργάνου - τουλάχιστον στο περιβάλλον του εργαστηρίου, καθώς ακόμα δεν έχει δοκιμαστεί σε ανθρώπινο σώμα. Το επόμενο βήμα θα είναι η...
 μεταμόσχευση του εργαστηριακού οργάνου σε ένα ζώο για να ελεγχθεί η λειτουργικότητά του.

Η σχετική επιστημονική ανακοίνωση, με επικεφαλής τον καθηγητή Σέι Σόκερ του Ινστιτούτου Αναγεννητικής Ιατρικής του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου Γουέικ Φόρεστ της Β. Καρολίνα, έγινε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης για την Μελέτη των Παθήσεων του Ήπατος στη Βοστώνη, σύμφωνα με το BBC και τη βρετανική "Ιντιπέντεντ".

Οι ερευνητές πάντως διευκρίνισαν ότι το έργο τους βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο και πρέπει να ξεπεραστούν αρκετές τεχνικές δυσκολίες πριν ένα τέτοιο όργανο χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε ασθενείς. Εξέφρασαν όμως την ελπίδα ότι στο μέλλον αυτά τα όργανα θα μεταμοσχεύονται και θα λειτουργούν κανονικά στο ανθρώπινο σώμα. Βρετανοί επιστήμονες όμως εξέφρασαν την επιφύλαξή τους κατά πόσο το εργαστηριακό όργανο θα μπορέσει πράγματι να λειτουργήσει όπως ένα φυσικό όργανο.

Η τεχνολογία, που εκτιμάται από τους αμερικανούς ερευνητές ότι θα χρειαστεί ακόμα πέντε χρόνια πριν μεταφερθεί από το εργαστήριο στο νοσοκομείο, ανοίγει επίσης το δρόμο για να δημιουργηθούν και άλλα όργανα (π.χ. νεφρά ή πάγκρεας) για ασθενείς που θα παρέχουν τα αναγκαία βλαστικά κύτταρα, από τα οποία θα προκύψει το νέο όργανο στο εργαστήριο.

Η πολλά υποσχόμενη τεχνική περιλαμβάνει την αφαίρεση των κυττάρων του ήπατος από όργανα ζώων, διατηρώντας μια "σκαλωσιά" από κολλαγόνο και τα συνοδευτικά αιμοφόρα αγγεία, όπου στη συνέχεια εμφυτεύονται ανώριμα ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα. Ο υποστηρικτικός "σκελετός" του κολλαγόνου δίνει σχήμα και δομή στα βλαστοκύτταρα, καθώς αυτά αναπτύσσονται, ενώ ταυτόχρονα τα αιμοφόρα αγγεία παρέχουν οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες στο νέο όργανο που διαμορφώνεται σταδιακά.

Οι παθήσεις του ήπατος αποτελούν σημαντική αιτία θανάτου και αυξάνονται διαχρονικά. Η κίρρωση του ήπατος λόγω αλκοόλ και η μόλυνση από ηπατίτιδα C είναι οι δύο κυριότερες αιτίες βλάβης του ήπατος. Σήμερα η ζήτηση για μεταμοσχεύσεις ήπατος διεθνώς δεν καλύπτεται από την προσφορά διαθέσιμων οργάνων, γι' αυτό η δημιουργία εργαστηριακών οργάνων προβάλλει ως μια ελπιδοφόρα λύση. Και άλλες επιστημονικές ομάδες στον κόσμο ήδη εργάζονται με στόχο την δημιουργία ήπατος στο εργαστήριο, σε μια ευγενή "κούρσα" που μπορεί να ωφελήσει πολλές χιλιάδες ασθενείς μια μέρα.