«Εξυπνα» τηλέφωνα, παμπόνηρες χρεώσεις

Ακόμα όμως δεν γνώριζε πως εκτός από τον ίδιο, ακόμα εκατοντάδες χρήστες έχουν επιβαρυνθεί με ποσά, πολλές φορές και ιλιγγιώδη, επειδή το έξυπνο κινητό (;) τους έκανε του... «κεφαλιού» του.

Ο καταγγέλλων, τα στοιχεία του οποίου βρίσκονται στη διάθεση της «Ε», τηλεφώνησε στον πάροχο κινητής τηλεφωνίας. Επειτα από ένα λαβύρινθο ηχογραφημένων μηνυμάτων, «για πληροφορίες σχετικά με το λογαριασμό σας πατήστε ένα», «για το τεχνικό τμήμα δύο», «για το» άλλο «πατήστε 3» κ.λπ., έφτασε επιτέλους να ακούσει μια ζωντανή γυναικεία φωνή:
 «Γεια σας, ονομάζομαι Κοτζ..., πώς μπορώ να σας εξυπηρετήσω;».

Οι τυποποιημένες απαντήσεις της όμως δεν διέφεραν και πολύ από τα ηχογραφημένα μηνύματα. Αυτό που λίγο-πολύ τη ρώτησε είναι «πώς γίνεται να μην έχω κάνει σύνδεση/συμβόλαιο για Ιντερνετ, ως εκ τούτου να μην έχω πρόσβαση στο Διαδίκτυο, να σερφάρω μόνο μέσω Wi-Fi (ασύρματο τοπικό και δωρεάν δίκτυο) και εσείς, παρ' όλα αυτά, όχι απλά να με χρεώνετε, αλλά να με υπερχρεώνετε;».


Προσοχή στα «ψιλά» γράμματα

Γρήγορα του κατέστη σαφές πως η εταιρεία-πάροχος δεν έχει καμία ευθύνη, οπότε φταίει ο ίδιος που δεν κοίταξε στα «ψιλά γράμματα» του «έξυπνου» κινητού (smart phone) που έχει, χωρίς όμως να τους έχει πει ότι είναι κάτοχος τέτοιας συσκευής. Το μόνο, πάντως, που έλεγαν οι οδηγίες είναι, γενικά, ότι τα έξυπνα τηλέφωνα προβαίνουν σε αυτόματες ενημερώσεις από μόνα τους. Είτε για να αναβαθμίσουν το λογισμικό τους ή, π.χ., εάν υπάρχει μια εφαρμογή που λέει τον καιρό, διαρκώς θα ψάχνει σύνδεση για να ενημερωθεί.

Από άλλες, γραπτές καταγγελίες, διαβάζουμε για χρήστες οι οποίοι λένε, μεταξύ άλλων, ότι «ο λογαριασμός μου κάθε μήνα δεν ξεπερνούσε τα 40 ευρώ. Ελαβα τον τελευταίο λογαριασμό με το υπέρογκο ποσό των 539 ευρώ. Αφού επικοινώνησα με την εταιρεία ενημερώθηκα για πρώτη φορά ότι στη σύνδεσή μου ήταν ενεργοποιημένη επίσης η σύνδεση του Ιντερνετ. Η εταιρεία ως ώφειλε δεν με ενημέρωσε... με αποτέλεσμα να μην έχω το δικαίωμα επιλογής ώστε να ζητήσω την απενεργοποίησή της».

Οι νομικοί σύμβουλοι της Ενωσης Καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ λένε πως «οι καταγγελίες για υπερχρέωση σε σχέση με όγκο διαδικτυακών δεδομένων ξεκίνησαν από τότε που βγήκαν τα έξυπνα τηλέφωνα στην αγορά». Μόνο για το εννιάμηνο του 2011, το 90% των καταγγελιών που έχουν δεχτεί αφορά τέτοιους φουσκωμένους λογαριασμούς. Ωστόσο, αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Ο Βίκτωρας Τσιαφούτης, νομικός σύμβουλος στην ΕΚΠΟΙΖΩ, τονίζει πως «πρέπει από την αρχή της αγοράς κάποιας καινούργιας συσκευής ή νέας σύνδεσης, η υπηρεσία 3G να είναι απενεργοποιημένη από τον πάροχο και μόνο εάν ο χρήστης το επιθυμεί να ενεργοποιηθεί. Οι εταιρείες βέβαια κάνουν ακριβώς το αντίθετο».

Σε ότι αφορά τη σύνδεση μέσω Wi-Fi, συνεχίζει ο κ. Τσιαφούτης, «όταν η ποιότητα του σήματος στο ασύρματο δίκτυο δεν είναι καλή, υπάρχει μια υπηρεσία που αρχίζει και σε χρεώνει αυτόματα μέσω 3G». Δηλαδή, μπορεί κάποιος χρήστης να έχει ενεργοποιημένη την αναζήτηση του ασύρματου δικτύου, να περπατάει, να περάσει από κάποιο κατάστημα που έχει ξεκλείδωτο δίκτυο, το τηλέφωνο θα το εντοπίσει, αλλά επειδή ο χρήστης απομακρύνεται και η ποιότητα του σήματος χάνεται, το έξυπνο τηλέφωνο θα αρχίσει να τον χρεώνει.

«Την ευθύνη», καταλήγει ο κ. Τσιαφούτης, «έχουν στο ακέραιο οι εταιρείες που δεν ενημερώνουν επαρκώς». Αλλοι νομικοί σύμβουλοι της ΕΚΠΟΙΖΩ προσθέτουν πως η ευθύνη των εταιρειών είναι τριπλή. Αφ' ενός οι παραπάνω πρακτικές χρέωσης «προσκρούουν στις διατάξεις του Ν.2251/94 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και συγκεκριμένα στα άρθρα 2 και 4 περί προστασίας και ενημέρωσης του καταναλωτή καθώς και τις συμβάσεις από απόσταση». Επίσης, «από τα καταστήματα των εταιρειών, αγοράζουμε τις συσκευές μας και επίσης οι ίδιοι μας στέλνουν τους λογαριασμούς, οπότε οφείλουν να μας ενημερώσουν».


Εκατοντάδες οι καταγγελίες

Σε περίπτωση καταγγελίας για αμφισβήτηση του ποσού, η συνήθης πρακτική που ακολουθούν οι εταιρείες είναι η άρνηση. Συγκεκριμένα, «ότι οι εν λόγω χρεώσεις είναι τεχνικά ορθές». Από την αλληλογραφία τους με επιτροπές καταναλωτών που τους καταγγέλλουν τους φουσκωμένους λογαριασμούς, «λένε φλυαρίες», πως έγινε με τη συγκατάθεση του χρήστη (!), πως θα έπρεπε να έχει ειδοποιήσει εκ των προτέρων για απενεργοποίηση κ.ά. Αλλού, «καθώς κύριο μέλημα» της εταιρείας είναι η διευκόλυνση του καταναλωτή, προτείνουν, και «εφ' όσον το επιθυμεί» ο πελάτης, την «τμηματική εξόφληση των οφειλών». Αλλού πάλι, πως δεν υποχρεούνται σε καμία περίπτωση να προχωρήσουν σε πίστωση και το «οφειλόμενο ποσό του μητρώου διαμορφώνεται σε 620,23 ευρώ και είναι απαιτητά». Ακόμη όμως και στην περίπτωση που ο χρήστης δικαιωθεί και χρειαστεί να του επιστραφούν χρήματα, καθυστερούν.

Οι δηλωμένες καταγγελίες, εκατοντάδες. Σε fora και σελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι πιο πηγαίες και αυθόρμητες. «Την πάτησα κι εγώ! Με χρέωσαν 488 ευρώ για χρήση 47 ΜΒ. Χωρίς να με ενημερώσουν εγκαίρως, έκαναν φραγή όλων των εξερχόμενων κλήσεων και απαίτησαν άμεσα 300 ευρώ... Χρεώνουν με έναν τιμοκατάλογο που ισχύει εδώ και τρία χρόνια, λες και δεν έχει γίνει καμία τεχνολογική εξέλιξη στις επικοινωνίες από τότε».

Για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και αλλαγή ή τροποποίηση των γενικών όρων συναλλαγών κάνουν λόγο και άλλες οργανώσεις καταναλωτών όπως και νομικοί. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, αποδέκτης πάρα πολλών καταγγελιών -«κάποιες» όπως λένε «έχουν δικαιωθεί»- αρκείται στο να μιλήσει για την πρόληψη και την ενημέρωση. «Η σωστή ενημέρωση ωστόσο πρέπει να είναι αμφίδρομη. Τόσο από πλευράς καταναλωτή όσο και από πλευράς εταιρείας» αναφέρουν στην ιστοσελίδα τους, ενώ σε αυτό το link... λένε τι πρέπει να προσέχει ο καταναλωτής.


* Η νομιμότητα των παραπάνω πρακτικών και χρεώσεων διερευνάται, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.

Για περισσότερες πληροφορίες:

http://www.eett.gr/opencms/opencms/ΕΕΤΤ/Consumer/Electronics/SmartPhones_information.html