Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014

Η Ολυμπιάδα & η εκδοχή, ότι μπορεί ο τάφος της Αμφίπολης να κατασκευάστηκε για τον Αλέξανδρο


Αφορμή για το παρόν κείμενο μού έδωσε η αναφορά του προϊσταμένου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, κ. Κώστας Σουέρεφ για τον ιστορικό χαρακτήρα της Ολυμπιάδας και την αρχαία Μολοσσία. Και τούτο διότι, μιλώντας για τον Μέγα Αλέξανδρο, αναφερόμαστε μόνον στην μακεδονική καταγωγή του, λησμονώντας πως κατά το ήμισυ ήταν Ηπειρώτης.


Μάλιστα, θυμάμαι πως πριν από λίγα χρόνια, γνωστός δημοσιογράφος της Θεσσαλονίκης κλήθηκε να μιλήσει στην Άρτα, μ’ αυτό ακριβώς το θέμα: «Μέγας Αλέξανδρος, ο Ηπειρώτης». Αυτό μού είχε δώσει το έναυσμα να σκεφθώ, πως παρά το γεγονός ότι ο Αλέξανδρος έδρασε ως Μακεδών εν ονόματι όλων των Ελλήνων, η διαμόρφωση του χαρακτήρα του μάλλον οφείλεται στην Ολυμπιάδα παρά στον Φίλιππο, όπως αναγνωρίζουν όλοι οι ιστορικοί.

Άλλωστε, με τον Φίλιππο ήσαν εκ διαμέτρου αντίθετοι χαρακτήρες. Ο Αλέξανδρος, στην σύσταση του Παρμενίωνος να επιτεθούν κατά των Περσών την νύκτα, ώστε να τους αιφνιδιάσουν, απάντησε «δεν υποκλέπτω τη νίκη». Σε αντίθεση με τον πατέρα του, που δεν είχε τέτοιες αναστολές.

Η Ολυμπιάδα, λοιπόν, ήταν κόρη του Νεοπτόλεμου Β', βασιλιά των Μολοσσών και γεννήθηκε το 373 π.Χ. Το όνομά της ήταν Μυρτάλη, όταν παντρεύτηκε τον Φίλιππο, αλλά το άλλαξε σε Ολυμπιάδα μετά τη νίκη του Φιλίππου στις αρματοδρομίες στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 356 π.Χ., το έτος γέννησης του Αλεξάνδρου.

Η Ολυμπιάδα, ως ιστορική προσωπικότητα έζησε στη σκιά δύο μεγάλων ιστορικών χαρακτήρων, του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου. Όμως, δεν υστερούσε καθόλου σε δύναμη προσωπικότητας και η συμμετοχή ή η παρέμβασή της συνετέλεσαν σημαντικά στη διαμόρφωση πολλών ιστορικών γεγονότων της εποχής της.

Λέγεται ότι η Ολυμπιάδα, με τον μικρό της γιο Αλέξανδρο, έμειναν στην Μολοσσία και τη Δωδώνη, όταν ο Φίλιππος Β', σύμφωνα με τις συνήθειες της εποχής, παντρευόταν και άλλες γυναίκες (αλλά η Ολυμπιάδα θεωρείται η μοναδική νόμιμη σύζυγος). Όταν ο Αλέξανδρος ανέλαβε τον θρόνο, οι σχέσεις των Μολοσσών και των Μακεδόνων ήταν άριστες. Ο Μ. Αλέξανδρος, στην αρχή της εκστρατείας του επισκέφτηκε πρώτα το Ιερό του Άμμωνα στην Αίγυπτο, το οποίο συνδέεται άμεσα με τον ιδρυτικό μύθο του Μαντείου της Δωδώνης.

Η τεράστια μόρφωσή της, την οδήγησε να έρθει σε ρήξη με τον Φίλιππο και να ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της βασιλείας της, ανάμεσα στο χώρο των Καβειρίων της Σαμοθράκης ως Ιέρεια, αλλά και κατά το διάστημα 330-317 π.Χ., ως βασίλισσα που κυβέρνησε την Ήπειρο μετά από το θάνατο του αδελφού της.

Μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, η Ολυμπιάδα αγωνίστηκε να κρατήσει τη διαδοχή στο θρόνο για τον ανήλικο Αλέξανδρο τον Δ', γιο του Μ. Αλέξανδρου και της Ρωξάνης. Προκειμένου να τους προστατεύσει τους μετέφερε πρώτα στην Ήπειρο και κατόπιν στην Πύδνα.

Όταν ο Κάσσανδρος κατόρθωσε να επιβληθεί τελικά και από επιτηρητής του θρόνου έγινε βασιλιάς και παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδελφή του Μ. Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη, η Ολυμπιάδα, η οποία όριζε τη Μακεδονική Φρουρά, υποχρεώθηκε να παραδώσει την Αμφίπολη στον Κάσσανδρο, ο οποίος στη συνέχεια οδήγησε στον θάνατο την Ολυμπιάδα στην Πύδνα, με διαταγή να παραμείνει άταφη.

Ήταν αφοσιωμένη μητέρα, και υπηρετούσε με πάθος τον σκοπό της, να εξασφαλίσει κατ’ αρχάς για τον γιο της τη διαδοχή του θρόνου της Μακεδονίας προστατεύοντάς τον από τις μηχανορραφίες στην αυλή της Πέλλας, και στη συνέχεια να αναδείξει βασιλιά το εγγονό της Αλέξανδρο Δ΄. Ο δυναμισμός της ήταν η αιτία να υπάρχει γι’ αυτήν η υπόνοια ότι συνέβαλε κι αυτή στην δολοφονία του Φιλίππου, για να μη ορίσει διάδοχο έναν άλλο γιο του, τον Κάρανο, που ήταν γιος της μόνης Μακεδόνισσας γυναίκας του Φιλίππου.

Λόγω του ότι η απροσδόκητη αγγελία του θανάτου του γιου της, το 323 π.Χ., την συνέτριψε, κυκλοφόρησε η φήμη πως με έμπιστους στρατιώτες της έκλεψαν την σορό του και την έφεραν στην Μακεδονία. Εξ ου και η εκδοχή, ότι μπορεί ο τάφος της Αμφίπολης να κατασκευάστηκε για τον Αλέξανδρο.

Ο Μακεδών

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου