Μοσχοπουλάνε τις ελληνικές αρχαιότητες

Στον κατάλογο της προχθεσινής δημοπρασίας των Sotheby's της Νέας Υόρκης φιγουράριζε και ένας ωραιότατος μικρός Πάνας.

Το αρχαιοελληνικό αγαλματίδιο όμως απεσύρθη τελικά από τη δημοπρασία, καθώς εντοπίστηκε από το δρα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, αρχαιολόγο Χρήστο Τσιρογιάννη, ότι προέρχεται από το αρχείο των Σάιμς - Μιχαηλίδη που κατασχέθηκε προ επταετίας στη βίλα Παπαδημητρίου στη Σχοινούσα.

 
Κεφαλή Ερμή-Θωθ, των ελληνιστικών χρόνων. Πουλήθηκε 4.645.000 δολ.

Ο κ. Τσιρογιάννης γνωρίζει πολύ καλά το εν λόγω αρχείο, με τις φωτογραφίες πολαρόιντ των προς πώληση προϊόντων αρχαιοκαπηλίας έργων τέχνης που περιείχε, γιατί ήταν ένας από τους αρχαιολόγους που κλήθηκε την άνοιξη του 2006 από το υπουργείο Πολιτισμού να καταγράψει τις κατασχεθείσες αρχαιότητες στη βίλα της Σχοινούσας, όπου φυλασσόταν και αυτό το αρχείο.


Από τότε παρακολουθεί τις δημοπρασίες αρχαιοτήτων διεθνών οίκων και όποτε εντοπίζει κάτι από το ένοχο περιεχόμενο του κατασχεθέντος αρχείου ενημερώνει σχετικά ώστε να μην προχωρήσει η διαδικασία πώλησης του αρχαίου. Αυτό ακριβώς έπραξε το 2010, όταν διαπίστωσε πως ο λονδρέζικος οίκος δημοπρασιών Bonhams έβγαζε στο σφυρί τέσσερα ρωμαϊκά γλυπτά από το αρχείο Σάιμς - Μιχαηλίδη που προέρχονταν από λαθρανασκαφή, καθώς στις φωτογραφίες τους απεικονίζονταν με τα χώματα ακόμα επάνω τους. Οι Bonhams τότε αναγκάστηκαν να τα αποσύρουν από τη δημοπρασία. Το ίδιο συνέβη τώρα και με τον οίκο Sotheby's, που θα δημοπρατούσαν τον Πάνα αντί μικρού σχετικά τιμήματος (10.000 - 15.000 δολ.), πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα ρίσκαραν πολλά σε περίπτωση που αναγκάζονταν να το παραδώσουν στο νόμιμο κάτοχό του.
Η κίνηση αυτή δείχνει ότι τα κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας συνεχίζουν να δρουν και δοκιμάζουν να πουλήσουν ακόμη και γνωστά έργα για την παράνομη προέλευσή τους.
 
  Κεφαλή της αιγυπτιακής θεάς Σεκχμέτ (1390-1353 π.Χ.). 

Πουλήθηκε 4.195.000 δολ. Από τις υπόλοιπες αρχαιότητες που δημοπρατήθηκαν προχθές οι Sotheby's εισέπραξαν το ποσόν των 16.300.000 δολαρίων, ενώ υπολόγιζαν να λάβουν 4 εκατ. λιγότερα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι υπάρχουν κάποιοι που μέσα στην κρίση επενδύουν σε σίγουρα «προϊόντα», όπως είναι οι αρχαιότητες, αναμένοντας στο μέλλον να εισπράξουν την υπεραξία τους.


Ο τζίρος των Christie's και Sotheby's της Νέας Υόρκης από τη δημοπράτηση αρχαιοτήτων ανήλθε φέτος σε 32,6 εκατ. δολάρια. Πέρυσι είχαν εισπράξει περί τα 3 εκατ. περισσότερα, που σημαίνει πως υπάρχει πτωτική τάση, ιδίως από το 2010, που είχαν λάβει το τερατώδες ποσόν των 133.800.000 (το 2011 μειώθηκε στα μισά 62.400.000 δολ.). Ωστόσο, από το 1999 ώς σήμερα, οι δύο αυτοί οίκοι έχουν προβεί σε αγοραπωλησίες μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων.


Ο Πάνας είχε αγοραστεί από τον Ρόμπιν Σάιμς και ακολουθεί ύποπτη διαδρομή από το 1968, όταν εμφανίστηκε στη νεοϋορκέζικη γκαλερί Εντουάρντ Χ. Μέριν. Πάντως, το αρχαίο που απέσπασε τα περισσότερα στην προχθεσινή δημοπρασία ήταν μία κεφαλή του Ερμή-Θωθ, των ελληνιστικών χρόνων. Ο Ερμής διπλασίασε σχεδόν την αρχική τιμή του. Είχε τιμή εκκίνησης 2,5 - 3,5 εκατ. δολάρια και δόθηκε αντί 4,6 εκατ. δολαρίων. Το γλυπτό αυτό είχε επίσης περάσει από τα χέρια του Σάιμς, αλλά δεν υπήρχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν «γκρίζα» προέλευση.


Με το ποσόν των 4,19 εκατ. δολ. πουλήθηκε και μία κεφαλή της Αιγύπτιας θεάς Σεκχμέτ, η οποία είχε τιμή εκκίνησης τις 800 χιλιάδες ώς 1,2 εκατ., ενώ αντίθετα το ειδώλιο ενός Σατύρου με μάσκα Σειληνού που ξεκίνησε με πρόβλεψη τα 3-5 εκατ. αγοράστηκε προς 3,25 εκατ. δολάρια. Τέλος, σε τιμή ρεκόρ πουλήθηκε μία αιγυπτιακή σαρκοφάγος, καθώς υπερέβη δέκα φορές την τιμή εκκίνησής της και πουλήθηκε αντί 1,25 εκατ. δολαρίων.


 
  Αιγυπτιακή πολύχρωμη ξύλινη σαρκοφάγος 8ου αι. π.Χ. Πουλήθηκε 1.250.000 δολάρια  
  Σάτυρος που φοράει μάσκα Σειληνού (1ου αι. μ.Χ.). Πουλήθηκε 3.525.000 δολ.

Της ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ / enet.gr