Τετάρτη 6 Απριλίου 2011

Αυτό το γνωρίζατε; ~ Αρχαιότητα No3

*150 αποστολές για τον τάφο του Μ. Αλεξάνδρου
*Πώς φορολογούσαν οι αρχαίοι
*Χρησιμοποιούσαμε θερμοφόρες από τον 2ο αι. μ.Χ.
*Ο Μιθριδάτης χαιρετά τον Ηρακλή
*To αρχαιότερο υπόστεγο-κατοικία
*Κοιμητήρια ζώων
*Πανάρχαιοι συμβολισμοί στην ουρά του παγωνιού
*Το αρχαιότερο ημερολόγιο
*Οι αρχαίοι ενδιαφέρονταν για την υγιεινή
*Τα σκεπάσματα παροχής νερού ήταν κάποτε έτσι!

150 αποστολές για τον τάφο του Μ. Αλεξάνδρου

Η τοποθεσία του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά αινίγματα όλων των εποχών. Οι διαδοχικές μετακινήσεις του σώματος του μεγάλου στρατηλάτη σε τρία διαφορετικά μνημεία στην Αίγυπτο από το θάνατό του το 323 π.Χ. μέχρι και το 215 μ.Χ. οπότε καταγράφεται η τελευταία γνωστή θέαση του νεκρού, συντέλεσαν στη σύγχυση των πληροφοριών σε σχέση με την ακριβή τοποθεσία του τελευταίου τόπου ταφής του.

Η εύρεση του σώματος λοιπόν εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη αρχαιολογική προσδοκία, ωθώντας αρχαιολόγους και μη σε άκαρπες και κάποιες φορές γραφικές αναζητήσεις.

Από αυτές ξεχωρίζει η περίπτωση του Στέλιου Κομότσου, σερβιτόρου από την Αλεξάνδρεια ο οποίος δαπανούσε ότι βιοποριστικό μέσο διέθετε σε ανασκαφές σε διάφορα σημεία της πόλης. Από το 1805 έχουν καταγραφεί επτά αναφορές «εύρεσης του τάφου», δύο από τις οποίες μέσα στη δεκαετία του 1990. Όσο για την περιβόητη αποκάλυψη στην περιοχή της Όασης Σίβα, ο υποτιθέμενος τάφος είναι δωρικός ναός της ελληνορωμαϊκής περιόδου, ο οποίος έχει καταγραφεί σε τρεις τουλάχιστον επιστημονικές αναφορές του 19ου αι.


Πώς φορολογούσαν οι αρχαίοι

Εάν οι αρχαίοι Αθηναίοι δεν ήταν μάστορες στην επιβολή και την είσπραξη φόρων, σήμερα ίσως να μην υπήρχε ο Παρθενώνας. Υπερβολή; Κι όμως, χάρη στο χαράτσι που πλήρωναν οι άλλες πόλεις κατά την Α' Αθηναϊκή Συμμαχία -ειδικότερα από το 454 π.Χ., το ένα εξηκοστό του ετήσιου φόρου πήγαινε υπέρ της... θεάς Αθηνάς- ο Περικλής εξοικονόμησε τα χρήματα για να χτιστεί ο περίφημος ναός.


Οι αρχαίοι φόροι έμπαιναν με την έγκριση της Βουλής. Όσο για τη διαφάνεια, τα ονόματα όσων πλήρωναν αναγράφονταν στους φορολογικούς καταλόγους της εποχής, που βρίσκονταν σε κοινή θέα. Πάνω σε πέτρινες πλάκες και στήλες δηλαδή, σαν αυτές που υπάρχουν στο Επιγραφικό Μουσείο.

Οι εισφορές ήταν ανάλογες με την οικονομική κατάσταση των 265 συμμάχων. Βλέπουμε δηλαδή από τους Ίωνες οι Κυμαίοι να πληρώνουν 12 τάλαντα (6.000 δραχμές) και οι Νισύριοι μόλις ένα, ενώ από τη Θράκη οι Μενδαίοι έδιναν εννέα τάλαντα και οι Θάσιοι 30!

Εκτός από αυτόν τον τακτικό φόρο, από το 440 π.Χ. η Αθήνα επέβαλλε στους συμμάχους της και έκτακτη εφάπαξ εισφορά, τη λεγόμενη επιφορά. Η δε είσπραξη είχε ανατεθεί σε ειδικούς άρχοντες, τους Ελληνοταμίες.



Χρησιμοποιούσαμε θερμοφόρες από τον 2ο αι. μ.Χ.

Ένα ζεστό άγγιγμα 1800 ετών περιμένει τους επισκέπτες στο αρχαιολογικό μουσείο της Πάφου στην Κύπρο. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρούν δυο πήλινα κλειστά αγγεία που βρέθηκαν στη θέση Νέα Πάφος και χρονολογούνται γύρω στον 2ο αι. μ.Χ. Οι δύο αυτές πεπιεσμένες πρόχοι αναπαριστούν ζεύγος χεριών στο ύψος της παλάμης. Κάθε ανάγλυφη παλάμη καλύπτει ολοκληρωτικά τον ώμο και το σώμα της καθεμιάς πρόχου, ενώ η προχοή και η λαβή σχηματίζονται στο νοητό ύψος των καρπών. Η βάση, ακόσμητη και επίπεδη, αποτελεί την επιφάνεια που τοποθετούνταν στο δέρμα, για να το ζεστάνει με το νερό που θα τοποθετούνταν στο εσωτερικό.


Τα αγγεία βρέθηκαν σε τάφο του 2ου αι. μ.Χ. μαζί με άλλα, όπου επίσης απεικονίζονταν ομοιώματα μελών του σώματος, αλλά και με μια μεγάλη συλλογή ιατρικών εργαλείων. Φαίνεται λοιπόν ότι ο νεκρός, πιθανότατα ιατρός, τάφηκε μαζί με τα εργαλεία με τα οποία θεράπευε τους σύγχρονούς του αλλά και με τα μέσα της ανακούφισής τους από τον πόνο και το κρύο. Έτσι λοιπόν, η αποκάλυψη της ταφής του έφερε στο φως άγνωστες πτυχές της αρχαίας ιατρικής.






Ο Μιθριδάτης χαιρετά τον Ηρακλή

Στη νότια Ανατολία, το Νεμρούντ Νταγκ (λόφος του Νεμρούντ) αποτελείται από έναν τεράστιο τύμβο με διάμετρο 150 μ. και ύψος 50 μ. και πάμπολλα αρχαιολογικά κατάλοιπα, ακίνητα και κινητά, μεταξύ των οποίων μια πολύ καλά διατηρημένη στήλη, φιλοτεχνημένη κατόπιν παραγγελίας του Αντιόχου, στην οποία παριστάνεται ο Μιθριδάτης που χαιρετά τον Ηρακλή.







To αρχαιότερο υπόστεγο-κατοικία


Το αρχαιότερο υπόστεγο που κατοικήθηκε από τον άνθρωπο βρέθηκε στη Ν. Αφρική. Το σπήλαιο Wonderwerk, φυσικός σχηματισμός που οφείλεται στην ενέργεια του νερού επάνω σε δολομιτικό πέτρωμα, πριν από 2 δισεκατομμύρια χρόνια, ανακαλύφθηκε το 1940.

Ο ανασκαφέας του, καθ. Michael Chazan, του Πανεπιστημίου του Τορόντο, αποκάλυψε πρόσφατα λίθινα εργαλεία 2 εκατομμυρίων ετών τα οποία οφείλονται, κατά πάσα πιθανότητα, στον Homo Habilis (πηγή: L’ Archéologue, 101).


Κοιμητήρια ζώων

Τα κοιμητήρια ζώων δεν είναι σημερινή εκκεντρικότητα. Στις Θήβες της Αιγύπτου, υπήρχε ειδικό κοιμητήρι για τους πιθήκους, ενώ νεκροταφείο για γάτες υπήρχε στη Βουβάστια και το Μπεν-Χασάν, για κροκόδειλους στην πόλη Ομπός, για το ιερό πτηνό ίβις, στην πόλη Ασμουνέν και για τράγους στην Ελεφάντινη κα.

Συμπέρασμα: κατά την αρχαιότητα τα ιερά ζώα, σήμερα τα αγαπημένα, χαίρουν της ίδιας φροντίδας των ανθρώπων για τη μετέπειτα ζωή.




Πανάρχαιοι συμβολισμοί στην ουρά του παγωνιού

Το παγώνι είναι το σύμβολο της Ήρας, ως θεάς που κυβερνάει τα άστρα.

Το αρσενικό παγώνι με τη βαθυγάλαζη ουρά του, διάσπαρτη από φωτεινές βούλες, είναι ο ουρανός με τα άστρα, πάνω στα οποία δεσπόζει η σύζυγος του Δία.



Το αρχαιότερο ημερολόγιο

Το αρχαιότερο ημερολόγιο έχει βρεθεί στο Grotte du Tai στη Γαλλία. Επάνω σε ένα κομμάτι οστού, μήκους 9 εκατοστών, οι αρχαιολόγοι εντόπισαν γύρω στις 1.000 αυλακώσεις, καθεμιά από τις οποίες αντιπροσώπευε μια ημέρα. Οι αυλακώσεις διατάσσονται σε ομάδες, οι οποίες φαίνεται ότι αντιπροσώπευαν έτη.

Το αντικείμενο χρονολογείται στα 10.000 π.Χ!
 
 

Οι αρχαίοι ενδιαφέρονταν για την υγιεινή

Άλλη μια απόδειξη για το πόσο πολιτισμένοι υπήρξαν οι αρχαίοι είναι και το ενδιαφέρον τους για την υγιεινή. Κοντά στο ναό της Αφαίας στην Αίγινα έχει εντοπιστεί ειδικό κτίσμα όπου εξυπηρετούνταν οι προσωπικές ανάγκες των προσκυνητών. Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο οι κάτοικοι της Ρώμης και άλλων αστικών κέντρων εξυπηρετούνταν σε ειδικά κατασκευασμένους δημόσιους χώρους –ουρητήρια , ενώ σε διάφορα μέρη της Πομπηίας επιγραφές με χρώμα ή σκαλισμένες αναφέρουν “cacator cave malum” , δηλαδή «αλοίμονο σε όποιον αφοδεύσει εδώ» !



Τα σκεπάσματα παροχής νερού ήταν κάποτε έτσι!

Παλιά τεχνολογία, σαν κρυψώνα πειρατικού θησαυρού μοιάζει, κι όμως πρόκειται για το σκέπασμα παροχής νερού σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα θα δείτε αυτή τη σφραγισμένη πλάκα με τον ένα σιδερένιο κρίκο - ο άλλος καταστράφηκε με τα χρόνια και το κενό του το γέμισαν με τσιμέντο - στην οδό Βουκουρεστίου! Μονάχα ένας θυρωρός, που από παιδάκι βρίσκεται στη γειτονιά, μας είπε περί τίνος πρόκειται (κι αυτό αν θυμάται καλά...). Πάντως, η πέτρινη πλάκα με τους δυο σιδερένιους κρίκους αξίζει να διαφυλαχτεί σαν απομεινάρι μιας άλλης εποχής.
http://www.arxaiologia.gr/

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου