Προϊστορική Ελλάδα Επ. 1 ~ Δισπηλιό Καστοριάς (Βίντεο)

Ελληνικό ντοκυμανταίρ με τα ευρήματα καθώς και αναπαραστάσεις του προϊστορικού παραλήμνιου οικισμού που ανακαλύφθηκε στο Δισπηλιό της Καστοριάς.

Στη Δυτική Μακεδονία, βρίσκεται η λίμνη της Καστοριάς ή Ορεστιάδας, έκτασης 30 τ. χλμ. Μια λίμνη γλυκού νερού η στάθμη της οποίας βρίσκεται σε ύψος 620 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Στο νότιο τόξο της συναντάται το χωριό Δισπηλιό, την ιστορική αξία του οποίου έφεραν στο φως ανασκαφές που ξεκίνησαν ήδη το 1932 υπό την εποπτεία του Α. Κεραμόπουλου.
Όταν η στάθμη της λίμνης άρχισε να υποχωρεί, σημαντικά τμήματα πασσαλόκτιστων κατοικιών έκαναν την εμφάνισή τους, φέρνοντας έτσι στην επιφάνεια...
 έναν προϊστορικό λιμναίο οικισμό. Οι ανασκαφές του A. Κεραμόπουλου σταμάτησαν το 1940 ανακαλύπτοντας όμως έναν μεγάλο αριθμό λίθινων εργαλείων, καθώς και κομμάτια αγγείων. Το 1965 οι έρευνες συνεχίστηκαν, ενώ κατά τα έτη 1992-1994 οι ανασκαφές έφεραν στο φως εκτός από σκεύη και εργαλεία, τμήματα πασσάλων, καθώς επίσης οστά και καρπούς δέντρων.

Οι ανακαλύψεις αυτές γνωστοποίησαν πολύτιμα στοιχεία για την ύπαρξη οργανωμένης ζωής στη λίμνη της Καστοριάς, μεταφέροντας έτσι το σύγχρονο άνθρωπο 7000 χρόνια πριν! Τότε, που μέσα από τα πασσαλόκτιστα σπίτια εντός ή εκτός της λίμνης, ο νεολιθικός άνθρωπος έχτιζε πολιτισμό θεμελιώνοντας τον πάνω στη λάσπη. Τότε που ο κάτοικος του νεολιθικού Δισπηλιού ξεχύνονταν στα γειτονικά δάση για την αναζήτηση τροφής έχοντας ως εξοπλισμό του ένα μυτερό ακόντιο, ένα ξύλινο τσεκούρι και μια δερμάτινη σφεντόνα με πήλινα βλήματα. Τότε που ο άνθρωπος, έχοντας έντονο το αίσθημα της επιβίωσης, χρησιμοποιούσε τα κέρατα των ζώων ως σκαλιστήρια για το όργωμα της γης, είχε κοκάλινα αγκίστρια και δίχτυα πλεγμένα από λινάρι, κατασκεύαζε τις βάρκες του από μεγάλους κορμούς δέντρων, χρησιμοποιούσε το δέρμα των ζώων για να ζεσταθεί το χειμώνα, έφτιαχνε τσάπες από γερά κόκαλα αγελάδων και κατασκεύαζε χορδές για τα τόξα του από έντερα γουρουνιών!

Στο Δισπηλιό Καστοριάς, οι αρχαιολόγοι δεν περιορίστηκαν μόνο στην ανασκαφή του χώρου. Οι εξειδικευμένοι επιστήμονες του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατάφεραν να ανακατασκευάσουν ένα πιστό αντίγραφο του νεολιθικού χωριού ταξιδεύοντας τον επισκέπτη πίσω στο χρόνο και ζωντανεύοντας έτσι όλες τις ιστορικές αναφορές.

Σήμερα η λίμνη της Καστοριάς επηρεάζεται αρνητικά λόγω ρύπανσης από την ίδια της την πόλη που βρίσκεται στην όχθη της λίμνης. Ωστόσο, εξακολουθεί να συνθέτει ένα όμορφο και γαλήνιο τοπίο, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, με σημαντική ιστορία, αλλά και θρύλους που θέλουν τον Άγιο Σπυρίδωνα να περπατάει κάθε χρόνο την παραμονή της γιορτής του στη λίμνη, ανοίγοντας έναν αφρισμένο διάδρομο!