Άνοιγαν στα δύο το κρανίο, έσχιζαν την κοιλιά και έβγαζαν έξω τα εντόσθια: Οι Κέλτες της Ιρλανδίας θυσίαζαν τους βασιλιάδες τους με φρικιαστικό τρόπο.
Τώρα οι αρχαιολόγοι μελετούν μια μούμια που διατηρήθηκε σε τύρφη – ειδικά οι θηλές θα αποκαλύψουν πληροφορίες για το νεκρό στους ερευνητές:
Όποιος ήταν βασιλιάς την Εποχή των Παγετώνων στην Ιρλανδία ήταν τυχερός. Έτρωγε απ’ ό,τι φαίνεται άφθονο κρέας. Και δούλευε ελάχιστα. Μάλιστα, ένας Ιρλανδός βασιλιάς είχε αρκετό χρόνο για να περιποιείται τα νύχια του – ή να βάζει άλλους να του τα περιποιούνται. Όσο για τις επίσημες εμφανίσεις του, εισήγαγαν ειδικά για εκείνον μια πομάδα μαλλιών από τη Νότια Ευρώπη. Μόνον όταν το συμβόλαιό του με το βασίλειο έφτανε στο τέλος του, γίνονταν τα πράγματα δυσάρεστα για εκείνον. Η τελετή συνταξιοδότησης ήταν αιματηρή, μαρτυρική και κατέληγε σε ένα βάλτο.
Τα κατάλοιπα ενός από εκείνους τους Ιρλανδούς βασιλιάδες βρέθηκαν κατά την εξόρυξη τύρφης στον τυρφώνα Cul na Mona ανάμεσα στο Abbeyleix και το Portlaoise – γύρω στα 2500 χρόνια μετά το θάνατό του.
Όταν ο εργάτης Jason Phelan διέκρινε στις 10 Αυγούστου από την καμπίνα του οχήματος κοπής του ένα περίεργο αντικείμενο, σταμάτησε αμέσως. Μέσα από την τύρφη ξεπρόβαλλαν δυο πόδια, μαζί με έναν δερμάτινο σάκο. Ο οδηγός ειδοποίησε το αφεντικό του, ο οποίος ήξερε ποιον να πάρει τηλέφωνο: τον Eamonn Kelly – επιμελητή του Ιρλανδικού Εθνικού Μουσείου τα τελευταία 25 χρόνια και ειδικό στις μούμιες των τυρφώνων.
Τόπο στα νιάτα...
Όταν οι Κέλτες ήρθαν στην Ιρλανδία γύρω στο 500 π.Χ., το καταπράσινο νησί χωριζόταν σε 150 βασίλεια. Τα όρια ανάμεσά τους τα σηματοδοτούσαν με ξύλινους πασσάλους και πέτρες. «Και με τα πτώματα των βασιλιάδων τους» εξηγεί ο Kelly τη θεωρία του. Σύμφωνα με τις κελτικές δοξασίες, η Γη συμβολίζει τη θηλυκή θεότητα και ο ήλιος τον ανδρικό αντίποδα. Ο ήλιος όμως έχει έναν δικό του εκπρόσωπο στη γη: τον βασιλιά. «Η βασική ιδέα είναι ότι ο βασιλιάς είχε “ενωθεί” με τη Γη. Όταν το χειμώνα, η θεά γερνούσε και εξασθενούσε, χρειαζόταν έναν νέο σύντροφο που θα μπορούσε να της δώσει ξανά νιάτα, δύναμη και ομορφιά. Έτσι, οι Κέλτες θανάτωναν τον παλιό βασιλιά και ανέβαζαν στο θρόνο έναν καινούριο».
Αυτό ίσως και να μη συνέβαινε κάθε χρόνο, αλλά ανά μεγαλύτερα τακτά χρονικά διαστήματα. Ό,τι απέμενε από τους βασιλιάδες αυτούς, οι Κέλτες το έριχναν στα όρια του βασίλειού τους. «Όλοι οι νεκροί βασιλιάδες “παραδίδονταν” στη γη κατά μήκος σημαντικών συνοριακών γραμμών» λέει ο Kelly. Τόσο οι νεκροί όσο και τα κτερίσματά τους πιστευόταν ότι θα ανανέωναν τη μορφή της θεάς.
Έζησαν σαν βασιλιάδες, πέθαναν σαν μάρτυρες
Η αιτία θανάτου είναι προφανής, μετά τη μελέτη αυτών των νεκρών των τυρφώνων: το απόλυτο φονικό. Για παράδειγμα, ο Old Croghan Man, ο οποίος πέθανε μεταξύ του 362 και του 175 π.Χ., θανατώθηκε με ξίφος, στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε και ύστερα κόπηκε στα δύο. Το σώμα του εμφάνιζε και άλλα σημάδια βασανισμού. Όσο φρικτός κι αν ήταν ο θάνατός του, όμως ο Old Croghan Man πέρασε ζωή χαρισάμενη. Μανικιούρ, καθόλου χειρωνακτική εργασία, κατανάλωση άφθονου κρέατος (το οποίο κυνηγούσαν άλλοι για εκείνον). Στο στομάχι του βρέθηκαν μάλιστα τα υπολείμματα του τελευταίου του γεύματος – που όμως ήταν μάλλον φτωχικό: δημητριακά με ξινόγαλο. Ένα τελετουργικό δείπνο, όπως πιστεύει ο Kelly.
Ο Clonycavan Man, μια άλλη μούμια των τυρφώνων, είχε επίσης μαρτυρικό θάνατο. Αυτός, σε σύγκριση με τον πρώτο, δεν ήταν ευνοημένος από τη φύση όσον αφορά την εμφάνισή του. Το ύψος του ήταν σχεδόν 1,60 μ., είχε μια παραμορφωμένη μύτη και στραβά δόντια, μεγάλους πόρους στο δέρμα και ένα λεπτό γενάκι πλαισίωνε το πρόσωπό του. Όμως, το πιο εντυπωσιακό επάνω του ήταν τα μαλλιά του, που έχουν ίχνη ενός μείγματος από φυτικό έλαιο και ρετσίνι πεύκου. Η ανάλυση δείχνει ότι η «πομάδα» προέρχεται από τη νοτιοδυτική Γαλλία ή την Ισπανία. Ένα παρόμοιο μείγμα βρήκαν οι ερευνητές και στην πρώτη μούμια. Κι αυτό το στοιχείο ρίχνει νέο φως τους Ιρλανδούς μονάρχες. Οι Κέλτες βασιλιάδες δεν ήταν κάποιοι ασήμαντοι επαρχιακοί άρχοντες, αλλά διατηρούσαν εμπορικές σχέσεις με λαούς στην άλλη άκρη της Ευρώπης.
Κομμένες θηλές, σύμβολο μονάρχη
Και έχουν άλλο ένα κοινό στοιχείο: κομμένες θηλές. Για τον Kelly αυτό αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη ότι επρόκειτο για βασιλιάδες. «Το να φιλούν ή να βυζαίνουν τις θηλές ενός βασιλιά, θεωρούνταν στην κέλτικη κοινωνία ένα σημάδι υποταγής» εξηγεί. «Κόβοντας τις θηλές του, του στερούσαν το αξίωμά του».
Η καινούρια μούμια αναμένεται ακόμα να εξεταστεί – τόσο η ίδια όσο και το έδαφος στο οποίο βρέθηκε. Οι αναλύσεις του εδάφους θα δείξουν πώς ήταν το τοπίο την περίοδο του θανάτου της μούμιας. Για τη χρονολόγησή της θα χρησιμοποιηθεί η μέθοδος του άνθρακα 14. Τέλος, θα γίνουν αναλύσεις ως προς τις διατροφικές συνήθειες του νεκρού – όπως και μια ανάλυση του τελευταίου του γεύματος. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο νεκρός δεν ήταν κάποιος περιπλανώμενος που βρήκε τυχαία το θάνατό του στο βάλτο είναι βέβαιο κατά τον Kelly: «Οι πληγές που βλέπουμε στο σώμα του συνηγορούν υπέρ του ότι έχουμε να κάνουμε με ανθρωποθυσία» γράφει στην πρώτη του έκθεση.
Angelika Franz, Der Spiegel (06/10/2011)
arxaiologia.gr
 |
| Ο κορμός του Old Croghan Man. Ο βασιλιάς βρήκε φρικτό θάνατο. |
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου